Avropa liderləri Brüsseldə keçiriləcək əsas sammitdən əvvəl ABŞ-ın böyük və görünməmiş təzyiqi altındadırlar. Bu sammitdə Ukrayna üçün "təzminat krediti"nin taleyi həll ediləcək...
Poliqon xəbər verir ki, Politico-ya görə, Ukraynanı maliyyələşdirmək üçün dondurulmuş Rusiya aktivləri ilə bağlı mübahisə Avropada yeni dünya nizamı ilə necə davranmaq barədə dərin fikir ayrılıqlarını və ABŞ-ın görünməmiş təzyiqini üzə çıxarıb.
"Onlar bizi zəiflətmək istəyirlər", deyə vəziyyətlə tanış olan yüksək vəzifəli Aİ rəsmisi Politico-ya bildirib.
Nəşr qeyd edib ki, Avropa Şurası bu həftə iki şey etməlidir. Birincisi, Ukraynanın maliyyələşdirilməsi məsələsində konkret nəticələrə ehtiyac var. Lakin Avropa liderləri həmçinin Ağ Evin bu məsələ ilə bağlı siyasətinə bütün gücü ilə müdaxilə etməyə çalışdığı Aİ-ni də müdafiə etməlidirlər.
Almaniya kansleri Fridrix Merz bildirib ki, Ukraynanın maliyyələşdirilməsi ilə bağlı razılığa gələ bilməsə, Aİ illər boyu ciddi şəkildə sarsılacaq":
Müzakirələrdə iştirak edən dörd Aİ rəsmisi nəşrə bildirib ki, Donald Tramp administrasiyasının rəsmiləri Avropa hökumətlərinə Ukraynanın maliyyələşdirilməsi üçün 210 milyard avroluq Rusiya aktivlərindən istifadə planını rədd etmək üçün təzyiq göstərirlər.
"Aİ liderləri oktyabr ayında Brüsseldə görüşəndə dondurulmuş vəsaitlərlə bağlı razılığa gələ bilmədilər, çünki Belçika buna qarşı çıxdı. İki ay sonra məlum oldu ki, Aİ-nin problemi əslində Belçika deyil, Trampdır", deyə nəşr yazıb.
O vaxtdan bəri, Avropa Komissiyası və ən nüfuzlu paytaxtlar Belçikanın Baş naziri Bart de Veverə yalvarırlar, çünki onun dəstəyi çox vacibdir, çünki ölkəsi dondurulmuş Rusiya aktivlərinin əksəriyyətinə sahibdir.
Qəzet qeyd edir ki, son bir həftə ərzində Aİ Belçikaya zəmanət verməyə çalışdığı üçün danışıqlar intensivləşib. Lakin anonimlik şərti ilə danışan yüksək vəzifəli bir məmur bildirib ki, razılaşma şansları yaxşılaşmaq əvəzinə daha da pisləşib. "Ağlamaq istədim", deyə o, sammitə hazırlıqla bağlı Brüsseldə keçirilən Aİ nazirlərinin görüşündəki əhval-ruhiyyə barədə bildirib.
Qəzet vurğulayıb ki, Ukrayna 2026-cı ildə 71,7 milyard avro büdcə kəsiri ilə üzləşdiyindən pula çox ehtiyac duyur: "Əgər maliyyələşdirmə aprel ayına qədər başlamazsa, dövlət xərclərini azaltmalı olacaq ki, bu da əhval-ruhiyyəni və ölkənin özünü müdafiə etməyə davam etmək qabiliyyətini sarsıda bilər".
Tramp rəsmilərinin Brüsselə səfər etdiyi və mərkəzi paytaxtlarla danışıqlar apardığı ABŞ-ın təsir kampaniyası İtaliya, Bolqarıstan, Malta və Çexiyanı Ukraynanın maliyyələşdirilməsinə qarşı çıxan ölkələr qrupuna qoşulmağa məcbur edib. Avropa rəsmiləri bildiriblər ki, uğursuzluq Aİ-nin dünyadakı mövqeyi üçün fəlakətli olardı. Xüsusilə də Tramp administrasiyasının Milli Təhlükəsizlik Strategiyasında avroskeptik qüvvələrə, eləcə də keçmiş Sovet respublikalarının suverenliyini açıq şəkildə şübhə altına alan Rusiya diktatoru Vladimir Putinə dəstək vəd etdiyini nəzərə alsaq.
"Amerika Birləşmiş Ştatları artıq açıq şəkildə azad dünyanın lideri deyil", deyə Aİ-nin ən böyük siyasi ailəsi olan mərkəz-sağçı Avropa Xalq Partiyasının lideri Manfred Veber bildirib.
Dağıdılmış Ukrayna danışıqlarda özünü daha zəif mövqedə tapacaq və bu, onun davamlı sülhə nail olmaq şanslarını sarsıdacaq. Estoniyanın Baş naziri Kristen Mixal nəşrə verdiyi açıqlamada, Aİ-nin kredit razılaşmasına nail ola bilməməsi halında nə baş verəcəyi ilə bağlı suala belə cavab verib: "Mənim hətta düzgün sözüm də yoxdur".
O, əlavə edib ki, Kiyevin Avropanın Ukraynanı nə olursa-olsun dəstəklədiyini göstərməlidir və Ukraynanın pis bir razılaşmaya razılaşmaq məcburiyyətində olmadığını bilməsi lazımdır.
Ağ Ev və Kreml tərəfindən hazırlanmış "sülh planı"nın sızdırılmış layihəsinə görə, Vaşinqton dondurulmuş Rusiya pullarının bir hissəsini Ukraynanı maliyyələşdirmək üçün istifadə etmək istəyir. "Təzminat krediti" Kiyevə pulun hara xərclənəcəyinə qərar verməyə imkan verəcək. Fransa isə Avropanı Rusiya pulu ilə silahlandırmaq üçün səy göstərir.
Tramp həmçinin Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenskiyə Donbas bölgəsindəki möhkəmləndirilmiş və strateji əhəmiyyətli ərazilərin böyük bir hissəsini Kremlin nəzarətində olmayan Rusiyaya təhvil verməsi üçün təzyiq göstərir.
Təbii ki, Ağ Ev Brüsselin müdaxilə ittihamlarını rədd edib: "ABŞ-ın yeganə məqsədi sülh yaratmaqdır. Həm ukraynalılar, həm də ruslar öz mövqelərini bildiriblər".
Poliqon.info
