Tədqiqatçılar hesab edir ki, 2021-ci ildən bəri Rusiyada terrorizmə görə məhkəmə təqiblərinin sayı üçqat artıb və bu artım Ukraynadakı müharibə ilə bağlıdır.
HİT.az xəbər verir ki, bu barədə "The Times" yazıb.
"Məhkumların təxminən 1/3-i siyasi motivli ittihamlar alıb", deyə fəallar bildirir.
2021-ci ildə Rusiya hərbi məhkəmələri terrorizm ittihamları ilə bağlı 321 işə hökm çıxarıb, 2022-ci ildə 454 işə, 2023-cü ildə 623 işə, 2024-cü ildə isə 916 işə hökm çıxarıb.
Təhlil "The Insider"in sifarişi ilə məlumat tədqiqatçısı Kirill Parubets tərəfindən aparılıb.
Parubetsin hesabatına görə, bu tendensiya davam edir. İlin ilk beş ayında məhkəmələr terrorizm işləri üzrə 469 hökm çıxarıb – ayda orta hesabla 94 (gündə təxminən 3) hökm. Müqayisə üçün: 2024-cü ildə aylıq orta göstərici təxminən 76, 2021-ci ildə isə 27-dən az idi.
Rusiyanın Cinayət Məcəlləsinin 205-ci bölməsində terrorizmlə əlaqəli 6 maddə var. Təqiblərin təxminən yarısı 205.2-ci maddəyə ("Terrorist fəaliyyətinin həyata keçirilməsinə ictimai çağırışlar, terrorizmin ictimai şəkildə haqq qazandırılması və ya terrorizmin təşviqi") aid edilsə də, onun payı azalır.
Keçən il bu ittihamla Yevgeniya Berkoviç və Svetlana Petriçuk məhkum edilib. Onlar "Finist aydın şahin" ("Finist Yasny Sokol") pyesi üçün 6 il azadlıqdan məhrum ediliblər. Tanınmış sosioloq Boris Kaqarlitski də bu maddə ilə məhkum edilib və 5 il azadlıqdan məhrum edilib.
Parubets qeyd edib ki, daha ağır terror aktı törətmə ittihamı tez-tez orduya səfərbərliyə etiraz əlaməti olaraq hərbi komissarlıqları (voenkomat) yandıran şəxslərə qarşı irəli sürülür. Bu kimi halların ilklərindən biri 2022-ci ildə Kirill Butilinə qarşı çıxarılan hökm idi. O, Moskva yaxınlığındakı boş hərbi komissarlığa alovlanan maye ilə butulka atdığına görə 13 il müddətinə ciddi rejimli koloniyaya məhkum edilib.
2023-cü ildən Rusiya xüsusi xidmət orqanları daha az ağır cinayət sayılan – "digər kömək göstərmə"ni də, əgər güman edilən əməl Ukraynanın maraqları üçün törədilibsə, terrorizm kimi təsnif etməyə başlayıb. Belə vətən xainliyi və terrorizmlə bağlı birləşdirilmiş işlər hazırda bütün terrorizm işlərinin təxminən onda birini təşkil edir.
"Siyasi məhbuslara dəstək. Memorial" insan hüquqları layihəsi 2022-ci ildən Rusiyada terrorizm ittihamı ilə təqib olunan, işlərində siyasi motivlərin əlamətləri olan 1190 nəfəri müəyyən edib.
Layihənin koordinatoru Sergey Davidis "The Insider"a bildirib ki, bir qayda olaraq, "müharibə əleyhdarı, Ukraynaya meyilli fəaliyyətə" görə məhkəmə təqibləri siyasi kimi təsnif edilir.
Samir
