BAKI, 1 iyul. TELEQRAF
2025-ci ilin ilk yarısında Avropada qazın orta qiyməti ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 40% artaraq 1000 kubmetr üçün təxminən 464 dollar təşkil edib.
Teleqraf Londonun ICE birjasının fyuçers məlumatlarına əsasən məlumat verir ki, 1-ci rübdə orta qiymət 509 dollar, 2-ci rübdə isə 420 dollar olub.
Ümumilikdə, yanvar-iyun aylarında kotirovkalar ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 40%, 2024-cü ilin ikinci yarısı ilə müqayisədə isə 5% artaraq 464 dollar təşkil edib. İyun ayında qazın orta qiyməti may ayı ilə müqayisədə 6,7% artaraq təxminən 439 dollara çatıb, bu isə 2024-cü ilin iyun ayı ilə müqayisədə 14,5% yüksəkdir. Artım əsasən İran-İsrail münaqişəsi və ABŞ-ın İranın nüvə obyektlərinə hücumu ilə bağlıdır.
2024-cü ilin ikinci yarısında qaz qiymətləri aylar üzrə dəyişkən olub. Dekabr ayında qazın qiyməti 489 dollar təşkil edib ki, bu da illik müqayisədə 20% artım deməkdir. 2025-ci ilin yanvarında qiymət 517 dollara yüksələrək ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 53% artıb. Fevralda artım davam edib və qiymət 542 dollara çatıb ki, bu da 88% artım deməkdir. Sonrakı aylarda isə qiymət artımı nisbətən azalıb. İyun ayında qiymət 439 dollara çatıb ki, bu da əvvəlki ilin iyun ayına nisbətən 15% artım deməkdir.
Qiymət artımına səbəb kimi Avropada qaz tələbatının artması, yay aylarında anbarların doldurulması üçün qaz ehtiyacının yüksəlməsi və LNG bazarında Asiya ilə rəqabətin güclənməsi göstərilir. Avropa Qaz Nəqli Sistemləri Operatorları Şəbəkəsinə (ENTSOG) görə, anbarların 90% doldurulması üçün ən azı 57-61 milyard kubmetr qaz lazımdır ki, bu da tarixi rekord göstəricidir.
Qeyd edək ki, GECF ( Gas Exporting Countries Forum) yay aylarında qiymətlərin qışa nisbətən daha yüksək olacağını proqnozlaşdırır.
