Pəhriz böyrək daşlarının əmələ gəlməsində, xüsusilə ət və süd məhsullarından sui-istifadədə mühüm rol oynayır.
Editor.az xəbər verir ki, bunu uroloq Qurgen Martirosyan deyib.
“Ət və süd məhsulları ölkənin bir çox bölgələrində ənənəvi qidalanmanın tərkib hissəsidir. Lakin onların artıqlığı, xüsusilə susuzlaşdırma və ya lif çatışmazlığı fonunda böyrək daşlarının əmələ gəlməsi üçün tətikə çevrilir. Biz bunu gündəlik praktikada müşahidə edirik”, – uroloq qeyd edib.
Məsələ burasındadır ki, ət və süd məhsullarının (steyk, qızardılmış toyuq, daxili məhsullar, yumurta, kəsmik, pendir, süd və s.) pəhrizi həzm prosesi zamanı purinlərə parçalanan heyvani yağlarla zəngindir. Onların arasında böyrəklərə və urolitiyazın inkişafına mənfi təsir göstərən xüsusi bir maddə – sidik turşusu var.
Uroloq xəbərdarlıq edib ki, kişilər gündəlik qidalanma üçün məhsul seçərkən xüsusilə diqqətli olmalıdırlar. Məhz qırmızı ət və süd protein tozlarının sui-istifadəsi orqanizmdə sidik turşusunun həddindən artıq yığılması üçün “əlverişli” şərait yaradır ki, bu da sonda böyrək çatışmazlığına gətirib çıxara bilər.
Mədə-bağırsaq traktında kalsiumun sorulması pozğunluğu və ya iltihablı bağırsaq xəstəlikləri olan insanlar da risk altında ola bilər. Yüksək kalorili, yağla zəngin qidaların həddindən artıq istehlakı orqanizmdə kalsium mübadiləsinin pozulmasına səbəb ola bilər. Nəticədə, bu element sidikdə həddindən artıq miqdarda toplanır və oksalat daşlarının meydana gəlməsinə kömək edir.
Bununla belə, Martirosyan hesab edir ki, süd məhsullarını pəhrizdən tamamilə çıxarmağa dəyməz. Axı sümüklərdə və oynaqlarda kalsium çatışmazlığı başqa bir problemə – osteoporoz və artritə səbəb ola bilər. Buna görə də, normal kalsiumun udulması üçün uroloq gündəlik süd məhsulu istehlak nisbətlərini tövsiyə etdi: gənclər üçün – 1300 mq-a qədər, 19-50 yaşlı böyüklər üçün – təxminən 1000 mq, 50-dən yuxarı insanlar üçün – 1200 mq.
Həkim gündəlik qidalanmada bitki liflərinin roluna da toxunub.
“Bitki qidaları, xüsusən paxlalılar, göyərti, kəpək, yaşıl tərəvəzlər, mövsümi meyvələr (qara qarağat, böyürtkən, çiyələk) və sitrus meyvələrində fitatlar var – kalsiumun oksalatlarla birləşməsinə və daş əmələ gəlməsinə mane olan maddələrdir. Pəhrizinizi dəniz balığı (somon, alabalıq) ilə diversifikasiya etsəniz, bədəninizə böyük miqdarda manut, manitel alacaqsınız. omeqa-3 yağ turşuları, digər yağlardan fərqli olaraq, asanlıqla sorulur və bütün həyati orqanların, o cümlədən böyrəklərin sağlamlığı üçün faydalıdır”, – Martirosyan izah edib.
Bununla belə, mütəxəssis pəhrizdə yağlı biftek, sakatat, kərə yağı və maya əsaslı un məhsullarının istehlakını məhdudlaşdırmağı tövsiyə edib. Bu, uroloqların əsas tövsiyələrindən biridir.
//Gülnarə Abasova, Editor.az
