İran və onun maliyələşdirdiyi terrorçu təşkilatlar son gərginlikdən sonra qisas almaqla hədələdiyi üçün Yaxın Şərqdəki ABŞ qoşunları yüksək hazırlıq vəziyyətindədir.
İranın Cenevrədəki səfiri və BMT-dəki daimi nümayəndəsi Əli Bəhreyn iyunun 19-da deyib ki, Vaşinqton qırmızı xətləri keçərsə, Tehran ABŞ-a hücum edəcək.
Əksər hərbi ekspertlər razılaşırlar ki, ən çox ehtimal olunan ssenari İranın ABŞ-ın bölgədəki hərbi bazalarına hücum etməsidir.
İran İnqilab Keşikçiləri Korpusu (SEPAH) dünən ABŞ təyyarələrinin mənşəyinin “müəyyən edildiyini və nəzarət altında olduğunu” bildirib və ABŞ-ın bölgədəki bazalarının güc mənbəyi deyil, həssaslığı artıran bir nöqtə olduğunu vurğulayıb.
İranın dəstəklədiyi Yəməndəki husilər də iyunun 21-də bildiriblər ki, əgər Vaşinqton İsrailə mümkün hücumda İsraillə birləşərsə, Qırmızı dənizdəki ABŞ gəmilərini hədəfə alacaqlar.
Qrupun hərbi sözçüsü Yəhya Sari qrupun media orqanı tərəfindən dərc edilən bəyanatda “Vaşinqton İrana hücuma qoşularsa, biz Qırmızı dənizdəki ABŞ gəmilərini və hərbi gəmilərini hədəfə alacağıq”, – deyib.
ABŞ-ın Yaxın Şərqdə on minlərlə əsgəri var, o cümlədən Fars körfəzinin o tayında və İrana İsraildən daha yaxın olan Körfəz ərəb dövlətləri Küveyt, Bəhreyn, Qətər və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində daimi bazaları var.
Bu bazalar mürəkkəb hava hücumundan müdafiə sistemlərinə malikdir, lakin raket dalğalarından və ya silahlı dron dəstələrindən daha az xəbərdarlıq vaxtı olacaq. Bu, həm də mümkün hücumda istifadə olunacaq pilotsuz təyyarələrin və raketlərin sayından asılıdır. Hətta bir neçə yüz kilometr aralıda olan İsrail də bütün gələn atəşi dayandıra bilmir.
ABŞ rəsmiləri və “The Associated Press” (AP) agentliyinin məlumatına görə, adətən Yaxın Şərqdə təxminən 30 min, hazırda isə təxminən 40 min ABŞ hərbçisi var.
Ötən oktyabr ayında İsrail və İran arasında gərginliyin artması və Yəməndə İranın dəstəklədiyi husilərin Qırmızı dənizdə ticarət və hərbi gəmilərə hücumlarını davam etdirməsi nəticəsində bu rəqəm 43 minə yüksəlib.
İyunun 13-də İsrailin nüvə zənginləşdirmə proqramını dayandırmaq üçün İrana ilk zərbə endirməsindən bəri, ABŞ-ın bölgədəki qüvvələri Tehran tərəfindən genişmiqyaslı cavab veriləcəyi təqdirdə, mümkün hücumları təxmin etmək və öz şəxsi heyətini qorumaq üçün ehtiyat tədbirləri görməyə başlayıb.
Gərginliyin artması fonunda ABŞ-ın bazaları risk altındadır
İran və onun müvəkkilləri qisas almaqla hədələdiyi və keçmişdə ABŞ-ın regiondakı maraqlarının hədəf alındığı üçün Yaxın Şərqdəki ABŞ qoşunları yüksək hazırlıq vəziyyətindədir. Keçmiş hücum və təhdidlərdən bir fərqi odur ki, İranın terrorçu qruplaşmaları “Hizbullah” və “HƏMAS”ın imkanları 2023-cü ilin oktyabrından– İsrail onları məhv etdikdən sonra xeyli zəifləyib. İranın da raketləri, o cümlədən ballistik raketləri var, lakin Qərbin sanksiyaları səbəbindən güclü hava qüvvələrinə malik deyil.
İraqın qərbində yerləşən və bu ölkədəki ən böyük ABŞ bazası olan Əl-Əsəd Hərbi Hava Bazası tez-tez hədəfə çevrilir.
2020-ci ildə ABŞ iranlı general Qasım Süleymanini öldürdükdən sonra İran İraqdakı Amerika bazalarına 16 raket atdı, onlardan 11-i Əl-Əsədə düşdü və onlarla insan yaralandı. Hücumlar davam edir və avqust ayında baza pilotsuz təyyarələr və raketlərlə vuruldu.
2024-cü ilin yanvarında Suriya sərhədi yaxınlığında İordaniyada ABŞ-ın kiçik forpostu olan “Tower” 22-yə pilotsuz təyyarənin endirilməsi nəticəsində üç Amerika əsgəri həlak olub.
Pilotsuz təyyarə zərbəsi 2023-cü ilin oktyabrında İsrail-”HƏMAS” müharibəsinin başlamasından bəri ABŞ qüvvələrinə qarşı ilk ölümcül hücum idi. ABŞ rəsmiləri hücumda günahı İranın dəstəklədiyi İraqdakı İslam Müqaviməti (“Kətaib Hizbullah”) da daxil olmaqla İranın dəstəklədiyi terrorçuların koalisiyasına aid edib.
ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin 5-ci Donanması təxminən 8000 şəxsi heyətlə Bəhreyndə fəaliyyət göstərir. Qətər ABŞ Mərkəzi Komandanlığının irəli qərargahı olan və 10 000 əsgər yerləşə bilən Əl-Udeyd Hərbi Hava Bazasına ev sahibliyi edir.
“Camp Buehring”, “Əli əl-Salem” və “əl-Dhafra” da Küveyt və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin əsas hava bazalarıdır.
ABŞ-ın İraq və İsraildəki diplomatik nümayəndəlikləri də əməkdaşlarını təxliyə etməyə başlayıb. Rəsmilər xəbərdarlıq edir ki, səfirliklər, eləcə də hərbi bazalar hədəfə alına bilər.
ABŞ Müdafiə Naziri Pit Heqset “X”də regional müdafiəni gücləndirmək üçün əlavə qüvvələrin yerləşdirildiyini elan edərək, “ABŞ qüvvələrini qorumaq bizim əsas prioritetimizdir”, – deyib.
