"Bizə diktə etmək istəyənlər sadəcə İsrailin rahatlıqla başımıza bomba yağdırmasını istəyirlər..."
ABŞ Dövlət Departamenti rəsmi şəkildə təsdiqləyib ki, Yaxın Şərqdə artan hərbi təhlükə fonunda İraq, Küveyt və Bəhreyndəki diplomatik nümayəndəliklərdə çalışan "ikinci dərəcəli əhəmiyyətə malik" personal və diplomat ailələrinin təxliyəsi həyata keçirilir.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "thewashingtonpost.org" nəşri məlumat yayıb.
Bu addım həm ABŞ vətəndaşlarının təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədi daşıyır, həm də bölgədəki real təhlükələrin nə qədər ciddi olduğunu göstərir. Bundan əlavə, ABŞ Müdafiə Nazirliyi bölgədə daimi dislokasiya olunmuş Amerika hərbçilərinin ailə üzvlərinə də bölgəni könüllü tərk etməyə icazə verib. ABŞ prezidenti Donald Tramp öz çıxışında açıq şəkildə bildirib: "Bu region təhlükəli məkandır. Hər kəs, xüsusilə amerikalılar, mümkün qədər tezliklə oranı tərk etməlidirlər".
İsrail hücuma hazırdır
Amerika mətbuatında yayılan məlumatlara görə, İsrail artıq İrana qarşı genişmiqyaslı hərbi əməliyyata başlamağa hazırdır. CBS telekanalı bildirir ki, bu plan Vaşinqtonda yüksək səviyyəli məmurlara təqdim edilib. ABŞ-ın regiondakı hərbi bazaları və diplomatik obyektləri İranın ehtimal olunan cavab zərbələrinin hədəfinə çevrilə bilər. Bu səbəbdən Vaşinqton yalnız Yaxın Şərqdə deyil, həm də Şimali Afrika və Şərqi Avropadakı səfirliklərdə də təhlükəsizlik tədbirlərini gücləndirmək üçün fövqəladə qərargahların yaradılmasını tələb edib.
"The Washington Post"-un məlumatına əsasən, ABŞ-ın diplomatik nümayəndəlikləri, o cümlədən Rumıniya, Bolqarıstan, Misir və Mərakeş kimi ölkələrdəki səfirliklər fövqəladə iclaslara çağırılıb. Məqsəd İranın cavab hücumlarına qarşı təhlükəsizlik tədbirlərinin gücləndirilməsidir.
Tehran cəbhəsində gərginlik artır
Tehran tərəfi isə bu gedişləri açıq təhdid kimi qiymətləndirir. İran müdafiə naziri Azis Nəsirzadə bildirib ki, ABŞ və İsrail tərəfindən ölkəsinə qarşı müharibə məcburən başladılarsa, İran dərhal Yaxın Şərqdəki bütün ABŞ hərbi obyektlərini və İsraili raket atəşinə tutacaq. Eyni mövqeni prezident Məsud Pəzeşkian da səsləndirib: "Biz öz elmi və nüvə imkanlarımızdan əl çəkməyəcəyik. Bizə diktə etmək istəyənlər sadəcə İsrailin rahatlıqla başımıza bomba yağdırmasını istəyirlər".
Pəzeşkian eyni zamanda ABŞ və Avropa ilə dialoqun davam etdiyini, lakin Tehranın heç bir diktəyə tabe olmayacağını bəyan edib. Onun sözlərinə görə, İran nüvə silahı istehsalına can atmır, lakin bu sahədə tədqiqatlarını dayandırmayacaq.
Son diplomatik cəhdlər
ABŞ və İran nümayəndələrinin yeni raund görüşləri iyunun 15-də Oman vasitəçiliyi ilə baş tutmalıdır. Xüsusi nümayəndə Stiv Vitkoff bu məqsədlə Vaşinqtondan təcili şəkildə yola salınıb. Məlumata görə, prezident Tramp şəxsi olaraq onu beş dəfə axtararaq bu görüşə qatılmasını tələb edib. Görüşün məqsədi diplomatik vasitələrlə qarşıdurmadan yayınmaq və mümkün son razılaşma imkanlarını müzakirə etməkdir.
Lakin Trampın açıqlamaları danışıqların nəticəsinə nikbin baxmadığını göstərir. O, "New York Post"-a verdiyi müsahibədə bildirib: "Mən əvvəllər bu danışıqlardan ümidli idim, amma indi getdikcə daha az inanıram. Hələlik gözləyək, nə olacağını zaman göstərəcək".
Bölgədə gərginlik artır
Yaxın Şərqdə gərginliyin kəskin artması təkcə siyasi və hərbi çevrələrdə deyil, ticarət və nəqliyyat sahələrində də ciddi narahatlıq yaradıb. Britaniyanın UKMTO agentliyi kommersiya gəmilərinə Fars və Oman körfəzi, eləcə də Hörmuz boğazı ərazisində maksimum ehtiyatla hərəkət etməyi tövsiyə edib. Bu xəbərdarlıq bölgədə baş verəcək hərbi toqquşmanın dünya ticarətinə və enerji bazarına necə təsir göstərə biləcəyinə dair siqnal kimi qiymətləndirilir.
Diplomatik sükutun arxasında nə var?
Vaşinqtonda vəziyyət getdikcə daha çox böhran xarakteri almağa başlayır. ABŞ rəsmilərinin davranışları açıq şəkildə göstərir ki, İsrailin İrana qarşı hərbi əməliyyat keçirməsi real bir ssenariyə çevrilib. Prezident Trampın "hamı hər şeyi tezliklə görəcək" sözləri Ağ Evin vəziyyətin mərkəzində dayandığını nümayiş etdirir.
Eyni zamanda Tramp "Truth Social" platformasında belə yazıb: "Heç vaxt indiki qədər əmin olmamışam ki, yaxın günlərdə ABŞ ordusu öz şöhrətini qat-qat artıracaq". O, ABŞ hərbçilərinə səslənərək əlavə edib: "Siz sonsuz cəsarət göstərəcəksiniz. Siz ABŞ-ın hər qarışını qoruyacaq və dünyanın istənilən nöqtəsində Amerika uğrunda vuruşacaqsınız".
"The New York Times"-ın müşahidəçiləri bildirir ki, bu ritorikanın sərtləşməsi Tehranın Vaşinqtonla aparılan danışıqlarda irəliləyiş nümayiş etdirməməsi ilə birbaşa əlaqəlidir.
