Yenisabah saytından alınan məlumata görə, ain.az bildirir.
Ukraynanın gələcəyi bu gün beynəlxalq gündəmin ən mühüm mövzusudur. Müharibənin uzanması fonunda Qərbdə müxtəlif ssenarilər müzakirə edilir: ABŞ-ın Ukraynanın müəyyən ərazilərini Rusiyaya faktiki olaraq təslim edəcəyi, Kiyevin isə kapitulyasiyaya məcbur ediləcəyi iddiaları səslənir.
Həqiqətənmi Qərb Ukraynanı güzəştə getməyə hazırlayır, yoxsa bu, diplomatik təzyiq alətidir?
Globalinfo.az-a danışan analitik Aqşin Kərimov deyib ki, Ukraynada ədalətli və dayanıqlı sülhün təmin edilməsi problemi həmişəkindən daha mürəkkəb və qaranlıqdır: Toyuqlu pizza
“Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə ABŞ Prezidenti Donald Trampın Alyaskada keçirdiyi görüşdən sonra Kremlin informasiya aparatı ədalətli yekun sülh üçün lazım olan addımlardan çəkinməyəcəyini göstərir. Bu o mənanı verir ki, Putin müharibənin Rusiyaya təqdim edə biləcəyi ideallardan əlini üzməyib.
Putinin Donetsk vilayətindən Ukrayna qoşunlarının çıxarılması, əvəzində isə cəbhənin Zaporojye və Odessadakı xətlərini dondurmaq təklifi də sülhün açarı deyil. Lakin bircə bilinən budur ki, Alyaska sammitindən çıxan ən aydın və ardıcıl tələb Rusiyanın Donetsk müqabilində Ukraynaya barmaqarası şans tanımasıdır. Bu da Putin mümkün razılaşmanın müharibənin “əsas səbəbləri”nin aradan qaldıracağına əmin olduqdan sonra baş verə bilər. Lakin bu, əhatəli sülh üçün kompromis sayılmır, əksinə Kremlin maksimalist ambisiyalarının təkrarlanmasına rəvac verən yanaşmanı göstərir.
Üstəlik, Rusiyanın irəli sürdüyü “müharibə üçün əsas səbəblər” geostrateji baxımdan mürəkkəb olduğundan Trampın sülh məqsədləri çətinləşir.
Buna görə də Ukraynadakı müharibənin taleyi indi daha çox Putin-Tramp sövdələşmələrindən və onun geosiyasi xüsusiyyətlərindən asılıdır. Bu, hər iki dövlətin – ABŞ və Rusiyanın strateji maraqlarını ifadə edən biznes naminə geosiyasi bazarlıq çərçivələrini əhatə edir. Burada ABŞ ilə Rusiyanın Yaxın Şərq, postsovet məkanı, o cümlədən Cənubi Qafqaz, Ukraynada geosiyasi nisbətlərini yenidən təyin etməsi çox şeyi deyəcək”.
Ekspert hesab edir ki, Vaşinqton birtərəfli yekun qələbəyə əsaslanan sülh tərəfdarı kimi çıxış etmir, hərçənd hazırda Ağ Evin tərəzisinin gözü Kremlin maraqlarına doğru əyilməkdədir:
“Bununla belə, Ağ Evin strategiyası Moskvanın maksimalist məqsədlərini cilovlamaqla Avropanı genişmiqyaslı hərbi təhdidlərdən qorumaq səylərinə söykənir. Donald Tramp bu niyyətlə Rusiya ilə daha geniş sövdələşmələrə işarə edir və Putin də bunu uğurla öz hekayəsi ilə uyğunlaşdırmağa cəhd edir.
Cəbhə xəttindəki vəziyyətə də nəzər salsaq deyə bilərik ki, Rusiyanın hərbi baxımdan ərazi nailiyyətləri yavaş tempdədir. Rusiya müharibə başlayandan bu yana Donetski tuta bilməyib və bu, 2014-cü ildən davam edən hərbi-siyasi kampaniyadakı uğursuzluqları göstərir. Lakin ortada bir fakt var – Rusiya qoşunları sürətindən asılı olmayaraq irəliləyir və Donetskin tamamilə tutulmasını prioritetləşdirir. Alyaska sammiti bu prioritetləri əlavə itki vermədən strukturlaşdırmaq üçün Putinə fürsət verir. Lakin Ukrayna qüvvələrinin Donetskin Rusiya tərəfindən tutulmamış ərazilərindən geri çəkilməsi Volodimir Zelenski üçün böyük məğlubiyyət olar. Çünki Donetskdən geri çəkilmə Ukraynanın Rusiyaya böyük strateji hərbi və siyasi güzəşt etməsi deməkdir. Başqa yandan, gələcəkdə Rusiyanın yeni hücumlar həyata keçirməyəcəyinə dair zəmanətlər yoxdur.
Digər aspekt isə budur ki, Ukraynanın Donetskdən çıxması, qoşunlarının Xarkovdakı arxa cəbhə təminatlarına böyük risklər yaradacaq və Rusiya ordusunun irəliləyişini asanlaşdıra bilər.
Buna görə də, Zelenski güzəşt etmək niyyətində deyil və o, Vaşinqtona Putinin addımlarının daha təhlükəli olduğunu Trampa izah etmək üçün yollanır. Onun sadəcə olaraq müvəqqəti atəşkəsə razılaşacağı ehtimal olunan versiyadır. Zelenski bunu özünün Trampın vasitəçiliyi ilə Putinlə mümkün görüşünə hazırlıq naminə göstərə bilər”.
Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün ain.az saytını izləyin.
