Çinin cənub-qərbindəki Yunnan əyalətinin Qantanjin bölgəsində alimlər ilk dəfə olaraq taxta alətlərin təxminən 300 min il əvvələ aid olduğunu müəyyən ediblər. Tapıntılar, alətlər hazırlamaq üçün ağacdan fəal istifadə edən subtropiklərdə yaşayan qədim insanların bacarıqları haqqında nadir bir fikir verir.
Araşdırma “Science” jurnalında dərc olunub.
Ağacın arxeoloji təbəqədə saxlanılması olduqca nadirdir, çünki o, mikrobların, rütubətin və oksigenin təsiri altında sürətlə xarab olur. Lakin qazıntıların aparıldığı qədim Fusyan gölünün sahillərində oksigeni az olan gil qatlarında taxta əşyalar qorunub saxlanılmışdır. Bu, Erkən Paleolit üçün qeyri-adi bir qorunma, əsl nadirlik təmin etdi.
Qazıntılar zamanı əsasən şam ağacından hazırlanmış 35 ədəd taxta alət aşkar edilib. Bəzilərinin qarmaqlı və ya nazik bıçaqları, digərlərinin yuvarlaq və ya uclu ucları var. Alimlər həmçinin aktiv istifadənin izlərini tapdılar: cilalama, mikro cızıqlar, torpaq qalıqları və işləyən kənarların xarakterik zədələnməsi.
Artefaktların yaşı 10.000-dən çox faydalı qazıntı yatağının infraqırmızı lüminesans analizindən istifadə etməklə müəyyən edilib. Hərtərəfli təhlillər artefaktların 250 ilə 360 min il arasında olduğunu göstərib.
Gantanjindəki kəşf göstərir ki, Asiyada insanlar 300.000 il əvvəl qabaqcıl ağac emalı bacarıqlarına sahib idilər. Alətlər Avropa və Afrikada eyni dövrə aid oxşar tapıntılardan qat-qat mürəkkəbdir.
Alimlər hesab edirlər ki, arxeologiyanın daş əşyalara daha çox diqqət yetirməsinin səbəbi onların daha yaxşı qorunub saxlanmasıdır. Amma əslində ağac kimi üzvi maddələr də qədim insanların həyatında mühüm rol oynayıb.
//Gülnarə Abasova, Editor.az
