Dünyada ailə strukturları fərqli istiqamətdə inkişaf edir. Bəzi ölkələrdə çoxuşaqlı ailələr geniş yayılmış olsa da, digərlərində doğum səviyyəsi sürətlə azalır.
AzEdu.az mövzu ilə bağlı araşdırma aparıb.
Statistika sübut edir ki, çoxuşaqlı ailələr əsasən Afrika ölkələrindədir. Siyahıya Niger başçılıq edir - burada hər qadına orta hesabla 6 uşaq düşür. Angola (5-6), Konqo Demokratik Respublikası (5-6), Mali (5) və Benin (5) də ilk beşlikdə qərarlaşıb.
Mütəxəssislər bu göstəriciləri bir neçə amillə izah edirlər: mədəni ənənələr, kənd təsərrüfatına əsaslanan yaşayış tərzi, doğum nəzarəti vasitələrinin məhdudluğu və uşaqların ailə təsərrüfatında əmək gücü kimi görülməsi. Ənənəvi dəyərlərin güclü olduğu kənd yerlərində çoxuşaqlı ailə nümunələri xüsusilə üstünlük təşkil edir.
Əksinə, Avropa və Asiya ölkələrində doğum göstəriciləri kəskin aşağıdır. Məsələn, Cənubi Koreya, İtaliya, Yaponiya və İspaniyada qadın başına düşən uşaq sayı 1-dən də azdır. Bu ölkələrdə urbanizasiya, iqtisadi çətinliklər, qadınların iş həyatında aktiv iştirakı və gənclərin ailə qurmağa meylliliyinin azalması əsas səbəblər kimi göstərilir.
Araşdırma həm də göstərir ki, çoxuşaqlılıq yalnız demoqrafik göstərici deyil, həm də sosial-iqtisadi inkişafla sıx bağlıdır. Ailələrin böyüklüyü bir tərəfdən əhalinin artım sürətini təmin edir, digər tərəfdən isə təhsil, səhiyyə və məşğulluq sahələrində əlavə yük yaradır.
Beləliklə, dünyada ailə modeli “ikiyə bölünmüş” vəziyyətdədir: Afrika ölkələri çoxuşaqlılıqla seçilir, inkişaf etmiş ölkələrdə isə kiçik ailə tendensiyası güclənməkdədir.
