Tapıntı Sasani dövründə müxtəlif dinlərin dinc yanaşı mövcudluğuna dair gözlənilməz sübut kimi qiymətləndirilir...
Poliqon xəbər verir ki, arxeoloqlar İraqın şimalında yaşı təxminən 1500 il olan xristian kilsəsi və monastırın qalıqlarını aşkar ediblər. Maraqlısı odur ki, bu dini kompleks zərdüştiliyin icra edildiyi hesab olunan qədim fars istehkamına bitişik ərazidə yerləşir. Alimlər bu tapıntını Sasani imperiyası dövründə müxtəlif dini icmaların dinc şəkildə yanaşı yaşamasına dair mühüm və gözlənilməz sübut kimi dəyərləndirirlər.
Qazıntılar ölkənin Kürdüstan regionunda yerləşən Gird-î Kazhaw arxeoloji sahəsində aparılıb. Tədqiqatlar Erlangen–Nürnberq Universitetindən Aleksandr Tamm və Frankfurt Göte Universitetindən Dirk Vikenin rəhbərliyi altında beynəlxalq alimlər qrupu tərəfindən həyata keçirilib.
Araşdırmalar zamanı torpaq altında qalmış daş sütunlar və digər memarlıq elementləri aşkar edilib. Bu tapıntılar sözügedən ərazinin eramızın V–VI əsrlərində inşa edilmiş xristian monastır kompleksinin mərkəzi olduğunu göstərir. Alimlərin sözlərinə görə, indiyədək bu sahədə xristian ibadətgahlarının mövcudluğuna dair heç bir dəlil tapılmamışdı və buna görə də kəşf “böyük gözlənilməzlik” kimi qiymətləndirilib.
Tapılan artefaktlar arasında erkən xristian xaçının təsviri olan iri qab fraqmentləri də yer alır. Bu, tikilinin xristian dini ilə bağlılığını əlavə olaraq təsdiqləyir və kompleksin funksional təyinatı barədə şübhələri aradan qaldırır.
Kəşfin ən diqqətçəkən cəhəti isə xristian monastırının qalıqlarının bir neçə addımlıq məsafədə yerləşən fars qalası ilə qonşuluğudur. Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, həmin qalada zərdüştilik icra olunub. Zərdüştilik min ildən artıq müddətdə Persiyanı idarə etmiş sülalələrin rəsmi dini olub. Bu iki dini məkanın yaxınlığı xristianlar və zərdüştilərin açıq qarşıdurma olmadan birgə yaşaya və qarşılıqlı əlaqədə ola bildiyini göstərir.
Tarixçilər və arxeoloqlar vurğulayırlar ki, tapıntı Sasani imperiyası dövründə bölgənin dini mənzərəsinin əvvəl düşünüldüyündən daha mürəkkəb və çoxşaxəli olduğunu ortaya qoyur. Bu isə Yaxın Şərqin erkən orta əsrlər tarixinin yenidən qiymətləndirilməsi üçün mühüm elmi əsas yaradır.
Poliqon.info
