"Ukrayna öz şəhidlərini tarixin unudulmaz səhifəsinə çevirmək niyyətindədir...
29 avqust - Ukrayna Müdafiəçilərinin Anım Günüdür. Bu gün Kiyev yaxınlığında - Marxalivka kəndində ölkənin tarixində mühüm bir hadisə baş verib. Milli Hərbi Memorial Qəbiristanlığı istifadəyə verilib.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "focus.ua" nəşri məlumat yayıb.
Qəhrəmanlara ehtiramın yeni rəmzi
Məlumatda deyilir ki, ilk olaraq şəxsiyyəti naməlum döyüşçülər torpağa tapşırılıb. Prezident Vladimir Zelenski və ali rəhbərlik açılış mərasimində iştirak edərək hərbi parad sakitliyində şəhidlərin qarşısında baş əyib. Bu addım yalnız bir dəfn mərasimi deyil, dövlətin rəsmi yaddaş siyasətinin göstəricisidir. Ukrayna öz şəhidlərini "tarixin unudulmaz səhifəsinə" çevirmək niyyətini açıq şəkildə bəyan edib.
Memorialın konsepsiyası - gələcəyə ünvanlanan mesaj
Layihə sadəcə bir qəbiristanlıqdan ibarət deyil. Burada muzey, mərasim meydanı, xatirə bağları, qəhrəmanların adlarının həkk olunacağı abidələr nəzərdə tutulub. Ukrayna hökuməti bu memorialı "azadlıq və müstəqillik bahasının" nəsillərə ötürülməsi üçün rəmzi mərkəz kimi təqdim edir.
Hesablamalara görə, burada 120 minədək döyüşçünün adı əbədiləşdiriləcək. Bu rəqəm təkcə statistik fakt deyil - hər bir ad bir taleyi, bir ailəni, bir qırılmış arzunu əks etdirir. Dövlətin məqsədi budur ki, bu məkan həm də milli birlik və müqavimət ruhunu möhkəmləndirsin.
"Xalqın memorialı, yoxsa dövlətin layihəsi?"
Amma hər böyük layihə kimi, bu memorial da mübahisələrsiz qalmayıb. Yerli əhali bildirir ki, kompleksin tikintisi üçün təbiətə zərər vurulub - meşə sahəsi qırılıb, qrunt sularının səviyyəsi yüksəlib, kənd həyatına əlavə problemlər yaranıb.
Etiraz aksiyalarında səslənən əsas fikir belə olub: "Şəhidlərin xatirəsinə ehtiram göstərmək lazımdır, amma xalqın səsini boğmaqla yox". Açılış günü də fəallar memorial yaxınlığında toplaşaraq etirazlarını bildirib. Polis onların aksiyasını dağıtsa da, sual açıq qalıb: bu məkan həqiqətən xalqın memorialına çevriləcək, yoxsa yalnız dövlətin rəsmi simvolu olaraq qalacaq?
Yaddaşın gücü və siyasətin yükü
Ukraynada açılan bu memorial dünya tarixində oxşar nümunələri yada salır. II Dünya müharibəsindən sonra Berlin yaxınlığında Treptov parkında ucaldılan sovet memorialı da həm ehtiramın, həm də ideoloji mesajın daşıyıcısı idi. ABŞ-dakı Arlinqton Hərbi Qəbiristanlığı isə təkcə qəhrəmanların məkanı deyil, həm də dövlətin gücünün, milli həmrəyliyin göstəricisinə çevrilib. İndi Ukrayna da öz "Arlinqtonunu", amma qəhrəmanlara ehtiramın yeni rəmzi kimi yaradır..
Yaddaş, ehtiram və sual işarələri
Yeni memorial bir tərəfdən hər şəhidin xatirəsini ucaldır, milli kimliyi möhkəmlədir, gələcək nəsillərə "azadlıq əbədi mübarizə tələb edir", mesajını ötürür. Digər tərəfdən isə ictimai narazılıqlar göstərir ki, yaddaş siyasəti yalnız rəsmi mərasimlərlə bitmir. Ən vacib sual hələ də açıq qalır: bu memorial doğrudanmı xalqın ürəyindən gələn bir ziyarətgah olacaq, yoxsa dövlətin yaratdığı nəhəng, lakin soyuq abidəyə çevriləcək?..
