Ses qazeti saytından əldə olunan məlumata görə, ain.az məlumat yayır.
HƏMAS İsraillə 2023-cü il oktyabrın 7-də qətliam zamanı girov götürülmüş on nəfərin azad edilməsini və iki aylıq atəşkəs daxil olmaqla razılaşmaya razılaşıb. Qrupun nümayəndələri bu barədə bazar ertəsi, avqustun 18-də Qahirədə keçirilən görüşdə Misir və Qətər rəhbərliyinə məlumat veriblər. Lakin İsrail tərəfinin bildirdiyinə görə, HƏMAS cavabında Amerikanın xüsusi elçisi Stiv Vitkoff tərəfindən hazırlanmış saziş layihəsinin İsrail Müdafiə Qüvvələri tərəfindən hazırda işğal olunmuş ərazilərə beynəlxalq sülhməramlı qüvvələrin yeridilməsi zərurəti ilə bağlı bəndinə məhəl qoymayıb. İsraillilər Qəzza zolağında hələlik döyüşləri dayandırmaq niyyətində olmadıqlarını açıq şəkildə bildirirlər.
Həmas ərəb vasitəçiləri vasitəsilə İsrailə Qəzza zolağında atəşkəsə razılıq göndərib. Axios mənbələrinə görə, radikal qrup Stiv Vitkoffun keçən ay təqdim etdiyi təklifə əsasən uyğun gələn saziş layihəsini təsdiqləyib. Bu, ilk mərhələdə yaraqlıların 10 israilli girovu azad edəcəyini və yüzlərlə fələstinli məhbusun, o cümlədən 150 ömürlük həbs cəzasının azad edilməsi müqabilində 18 ölü israillinin cəsədini qaytaracağını nəzərdə tutur. Eyni zamanda, 1 il 10 aydır davam edən münaqişə tərəfləri 60 gün ərzində atəşi dayandırmalıdır. İkinci mərhələdə Həmas qalan girovları İsrailə təhvil verməli idi.
İyulun 24-də ABŞ və İsrailin Qətərdən danışıq aparanları geri çağırması ilə məlum olduğu kimi, indiyədək İsrail və Həmas arasında dolayı danışıqlar dondurulub. Fələstin qrupu dialoqa qayıtmağa hazır olduğunu cəmi bir neçə gün əvvəl İsrail Qəzza zolağında hərbi əməliyyatların intensivləşdirilməsi planını təsdiqlədikdən sonra bildirib ki, bu plana HƏMAS-ın ən mühüm qalası sayılan Qəzzaya hücum və İsrail bölmələrinin əvvəllər müharibəyə məruz qalmamış ərazilərə köçürülməsi daxildir.
Ola bilsin ki, ABŞ prezidenti Donald Trampın mövqeyi də rol oynayıb.
O, avqustun 18-də bunu bir daha açıqladı və vurğuladı ki, yalnız radikal qrupun məhv edilməsi israilli girovlarla böhranı həll edə bilər. Qalan girovların geri qaytarılmasını yalnız HƏMAS-a qarşılıq verildikdən və məhv edildikdən sonra görəcəyik!” Tramp bu barədə Truth sosial şəbəkəsində yazıb. "Bu nə qədər tez baş verərsə, uğur şansı bir o qədər çox olar."
HƏMAS üzvləri cavablarını bazar ertəsi, avqustun 18-də Qahirədə Misir prezidenti Əbdülfəttah əs-Sisi və Qətərin baş naziri və xarici işlər naziri Məhəmməd bin Əbdülrəhman Əl Tani ilə danışıqları zamanı təqdim ediblər. Financial Times-ın sitat gətirdiyi diplomatın fikrincə, radikalların cavabı “daha intensiv hərbi əməliyyatlar vasitəsilə girovların həyatını təhlükəyə atmadan və onsuz da böyük əziyyət çəkən Qəzza xalqının humanitar vəziyyətini pisləşdirmədən ən yaxşı şəkildə hərtərəfli razılığa nail olmağın yolunu” aça bilər.
akin “İsrael Hayom” nəşrinin mənbələrinin iddia etdiyi kimi, HƏMAS öz bəyanatında Amerika planının hazırda İsrail Müdafiə Qüvvələrinin (İDF) əlində olan ərazilərə nəzarəti bərqərar etmək üçün Qəzzaya beynəlxalq qüvvələrin cəlb edilməsi zərurəti ilə bağlı ən mühüm bəndinə məhəl qoymayıb. Bu məqam Fələstin qrupunun aylarla davam edən qarşıdurma zamanı itirdiyi mövqeləri geri qaytarmasının qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulub. İsrail Hayomun sözlərinə görə, Səudiyyə Ərəbistanı və BƏƏ uzunmüddətli perspektivdə Fələstin anklavının bərpası və bəlkə də münaqişədən sonrakı qismən idarə olunması ilə məşğul olmaq istəyən Qəzzaya xarici sülhməramlılar göndərməkdə israrlıdır.
İsrailin baş naziri Binyamin Netanyahu da öz növbəsində HƏMAS-ın bəyanatı ona verildiyi gün ətraflı şərh etməyib.
Əvəzində o, Qəzza zolağında İsrail ordusunun mövqelərinə baş çəkib və müdafiə naziri İsrael Katz və Baş Qərargah rəisi Eyal Zamirlə “Qəzza şəhəri ilə bağlı planları” və orduya verilən bütün tapşırıqların yerinə yetirilməsini müzakirə edib. Cənab Netanyahu anklava səfərini şərh edərkən, "Həmas böyük təzyiq altındadır" dedi.
Qəzza şəhərində əməliyyat həyata keçirilərsə, bunun üçün 80 min İsrail əsgərinin iştirakı tələb olunacaq. IDF Personal Müdirliyinin son məlumatlarına görə, ordu hazırda Livan, Suriya və İordan çayının qərb sahilində davam edən təhdidlər fonunda təxminən 12 min əsgər çatışmazlığı ilə üzləşib, ehtiyatda olanların iştirak sayı isə iki il ərzində xidmətə çağırılanların 60-70%-nə düşüb. Ordu rəsmilərinin sözlərinə görə, İDF xaricdəki yəhudi diasporunun gənc nümayəndələrini İsrailə gələrək orduya qoşulmağa həvəsləndirməyi artıq ciddi şəkildə nəzərdən keçirib. ABŞ və Fransaya xüsusi diqqətin ayrılması planlaşdırılır. Ancaq bunun müharibənin bitməsinə kömək edib-etməyəcəyi böyük sualdır.
V.VƏLİYEV
Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün ain.az saytını izləyin.
