Bakı, 7 iyul, AZƏRTAC
Tianjin Universitetinin tədqiqatçıları natrium səviyyələrinin iynə və ya qan nümunəsi olmadan uzunmüddətli və dəqiq monitorinqini mümkün edən yeni qeyri-invaziv texnologiya təqdim ediblər. Tədqiqatçılar terahertz (THz) radiasiyasını və optoakustik (OA) aşkarlamanı birləşdirərək, qandakı natriumun real vaxtda ölçülməsinə imkan verən multispektral terahertz optoakustik sistem inkişaf etdiriblər.
AZƏRTAC “Science Daily” portalına istinadla xəbər verir ki, yeni texnologiya ənənəvi üsulları məhdudlaşdıran əsas problemlərdən biri - terahertz radiasiyasının suda güclü şəkildə udulması çətinliyini effektiv şəkildə aradan qaldırır. Nəticədə, bu metod canlı orqanizmlərdə suyun yaratdığı siqnal müdaxiləsini minimallaşdıraraq natrium ionlarının in vivo aşkarlanmasına imkan verir. Bu yanaşma təkcə qan natrium səviyyələrinin qeyri-invaziv diaqnostikasını deyil, həm də müxtəlif biomolekulların (məsələn, şəkərlər, zülallar və fermentlər) identifikasiyasını təmin etmək potensialına malikdir.
Tədqiqat “Optica Publishing Group”un “Optica” adlı qabaqcıl elmi jurnalında dərc olunub. Burada sistemin siçanlar və insan könüllülər üzərində sınaqları təsvir olunur. Siçanlarda aparılan təcrübələrdə texnologiya 30 dəqiqədən artıq müddət ərzində milli saniyəlik zaman dəqiqliyi ilə natrium səviyyələrindəki dəyişiklikləri ölçə bilib. Ölçmələr dəri səthinin 8°C-ə qədər soyudulması ilə aparılıb ki, bu da sudan gələn fon siqnallarının zəiflədilməsinə kömək edib. İnsan qan nümunələri və sağlam könüllülər üzərində aparılan ilkin sınaqlar da texnologiyanın effektivliyini təsdiqləyib. Sistem natrium səviyyələrindəki fərqləri qeyri-invaziv şəkildə ayırd edə bilib və siqnalın gücünün dərialtı qan axını ilə mütənasib olduğunu nümayiş etdirib. Bu nəticələr sistemin real vaxt monitorinqi üçün praktiki tətbiq potensialını göstərir.
Tədqiqat qrupunun rəhbəri Zhen Tian bildirir ki, texnologiya natrium səviyyələrinin iynə olmadan izlənməsi ilə yanaşı, kritik vəziyyətdə olan xəstələrdə elektrolit balanssızlıqlarının təhlükəsiz şəkildə aradan qaldırılmasına və nevroloji fəsadların qarşısının alınmasına kömək edə bilər. Gələcək tədqiqatlarda tədqiqatçılar soyutmaya ehtiyac olmadan su fon səs-küyünü azaltmağa imkan verən yeni siqnal emal texnologiyalarını araşdırmağı və insan orqanizminin uyğun anatomik bölgələrində – məsələn, ağız boşluğunda tətbiqi imkanlarını genişləndirməyi planlaşdırırlar.
Bu yenilik biotibbi diaqnostikada terahertz texnologiyasının praktik tətbiqi istiqamətində mühüm mərhələ kimi qiymətləndirilir.
