Yaxın romantik münasibətləri qorumaqda çətinlik çəkən insanların həm seçim, həm də münasibətlər arasında subay qalma ehtimalı daha yüksəkdir. Bu, beynəlxalq psixoloqlar qrupunun gəldiyi nəticədir.
HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat Təkamül Psixologiyası (EP) jurnalında dərc edilib.
Tədqiqat Yunanıstan və Kiprdə yaşayan 1099 yetkin arasında aparılan sorğunun məlumatlarına əsaslanır. İştirakçılar anonim şəkildə müxtəlif münasibət problemləri ilə qarşılaşdıqları dərəcəni qiymətləndirən anketləri doldurublar - partnyorlarına diqqət yetirməməkdən və cinsi narazılıqdan mübahisələr zamanı tez-tez baş verən münaqişələrə və təcavüzə qədər. Sorğuya tədqiqatçılar ümumi münasibət çətinlikləri balını hesablayan 78 bənd daxil edilib.
Respondentlərdən həmçinin ailə vəziyyəti haqqında ətraflı məlumat vermələri istənilib. Subay iştirakçılar qeyri-iradi subay (münasibət arzulayır, lakin başlaya bilmir), könüllü subay (tərəfdaşlıqla maraqlanmır) və ya bu yaxınlarda baş verən ayrılıqdan sonra "aralıq münasibətlər"də olduqlarını müəyyən ediblər. Bu qruplar münasibətdə olan və ya evli olanlarla müqayisə edilib.
Təhlil göstərib ki, münasibətlərdə çətinlik səviyyəsi nə qədər yüksəkdirsə, subay olma ehtimalı da bir o qədər yüksəkdir. Lakin bu münasibətin təbiəti kişilər və qadınlar arasında fərqlənir. Kişilər üçün münasibət xətti idi: münasibətlərdə çətinliklərin hər artması aralıq münasibətlərdə olma və ya könüllü olaraq subay qalma ehtimalının artması ilə müşayiət olunur. Lakin kişilərdə qeyri-iradi subaylıqla heç bir əlaqə tapılmayıb.
Qadınlar üçün münasibət qeyri-xəttidir. Orta münasibətlərdə çətinliklərlə tənhalığın ən yüksək ehtimalı müşahidə edildi. Münasibətlərdə çətinliklər daha da artdıqca təsir zəifləyib. Müəlliflərə görə, bu, qadınların üzləşdiyi daha mürəkkəb adaptasiya strategiyalarını və sosial gözləntiləri göstərə bilər.
Tədqiqatçılar tapıntılarını təkamül və sosial kontekstlərlə əlaqələndirirlər. Ənənəvi cəmiyyətlərdə nikahlar çox vaxt sosial normalar və xarici nəzarətlə tənzimlənir, müasir cəmiyyətlərdə isə insanlar daha çox emosional tənzimləmə, münaqişələrin həlli və uzunmüddətli qarşılıqlı əlaqə bacarıqlarına — təkamül keçmişində seçilməmiş ola biləcək keyfiyyətlərə — etibar edirlər. Bundan əlavə, yüksək şəxsi muxtariyyət və alternativ dəstək mənbələri qeyri-qənaətbəxş münasibətlərdə qalmaq motivasiyasını azaldır.
Samir
