“Bakı Metropoliteni” QSC ötən ili 139,616 milyon manat zərərlə başa vurub. Bu, 2023-cü illə müqayisədə 81,6 % çoxdur. Bununla da, metronun yığılmış zərəri 4,7 % artaraq 3 milyard 109,540 milyon manata çatıb. Gediş haqqının 50 qəpikdən 60 qəpiyə qalxması da zərəri azalda bilməyib.
Bəs metro nə üçün zərərlə işləyir?
Məsələ ilə bağlı Pravda.az-a açıqlama verən nəqliyyat eksperti Rauf Ağamirzəyev xatırladıb ki, pandemiya dövründə metro fəaliyyəti 270 gün dayandırılıb:
“Buna baxmayaraq, işçilərin maaşları ödənilib. Gəlir olmasa da, müəyyən xərclər mövcud olub. Digər tərəfdən, bu müddətdə metronun istismar xərcləri davam edib, həmçinin yeni qatarlar alınıb. Bu kəsirin azaldılması zamanla baş verəcək. Çünki pandemiya dövründən əvvəlki sərnişin daşınması səviyyəsinə hələ tam çatılmayıb. 58 yaşlı metronun özünəməxsus çağırışları var. Metronun müstəqil, üç xəttin daha minimum intevalla fəaliyyəti üçün xəttlər ayrılmalıdır. Hər bir xəttin özünün deposu olmalıdır. Daha çox sərnişini daşımaq üçün heç bir texniki məhdudiyyət olmamalıdır. Bu məhdudiyyətlər hazırda var”.
R.Ağamirzəyev qeyd edib ki, onların aradan qaldırılması üçün Dövlət Proqramına əsasən ilkin mobilizasiya işləri başlanılıb: “Gələn ildən düşünürəm ki, aktiv tikinti işlərinə başlanılacaq. Həmçinin də hazırda 27 stansiya, 40.7 kilometr şəbəkə varsa, bu şəbəkənin də böyüməsi üçün qərar verilib. İlkin mərhələdə 10 stansiyanın tikilməsi və yeni Bənövşəyi xəttin şəhərə çatdırılması əsas prioritetlərdən biridir. Bu layihə sayəsində daha çox sərnişin qısa intervalla şəhərin şimal istiqamətindən, Xırdalan və Sumqayıtdan mərkəzə daha sürətli çatdırılmaqla, fərqli nöqtələrdə keçid imkanları yaradan təkliflər formalaşdırılır. Həmçinin 8 Noyabr prospekti boyunca Yaşıl xəttin davamı Xətai istiqamətindən Həzi Aslanova qədər uzadılması planlaşdırılır. Bu, 8 km-lik ərazidə yaşayan sakinlər üçün yeni alternativ marşrut yaradacaq. Beləliklə, sərnişinlərə Koroğlu istiqamətindən və digəri isə 8 Noyabr prospekti boyunca hərəkət edərək gəlmə imkanı yaradacaq. Bu layihələr mərhələli şəkildə 2030-cu ilə qədər icra olunacaq. Beləliklə, daha çox sərnişin daşınacaq və metronun kəsiri azaldılacaq. Eyni zamanda, yanaşmaların dəyişməsi vacibdir. Metro öz xərclərini ödəmək üçün öz sahəsində fərqli təkliflər formalaşdırmalıdır. Məsələn, sərnişinlər uzaq məsafə qət edərkən və müəyyən stansalarda iş görüşmələri keçirmək istəyəndə kafelərin yaradılması və iş üçün imkanlar təşkil olunmalıdır. Bu obyektlər metronun sahəsində fəaliyyət göstərəcək və nəticədə sakinlər daha çox məmnun qalacaq, metro da qazanc əldə edəcək. Düşünürəm bu məsələlər kompleks formada həll edilməlidir və mərhələ ilə də bu istiqamətdə işlər gedəcək”.
Ekspert onu da əlavə edib ki, gediş haqqı artırılmayacaq: “Qiymətin artırılması məsələsi müzakirə edilmir və gündəmdə deyil”.
Şəhanə Quliyeva