Yaponiya Fukuşima fəlakətindən sonra on ildən çoxdur fəaliyyətsiz qalan dünyanın ən böyük nüvə elektrik stansiyasını yenidən işə salmaq qərarı verib. Bu addım ölkənin enerji təchizatını fosil yanacaqlardan uzaqlaşdırmaq strategiyasında kritik dönüm nöqtəsi hesab olunur.
Çoxsaylı yerli sakinlərin narahatlıqlarına baxmayaraq Kaşivazaki-Kariva stansiyasına ev sahibliyi edən Niigata prefekturasının şurası bazar ertəsi günü operator şirkət Tokyo Electric Power Company (TEPCO)-nin yeddi reaktordan birini yenidən işə salmasına imkan verən qərarı təsdiqləyib.
Yaponiyanın dövlət yayımçısı NHK-nin məlumatına görə, şirkət 6-cı reaktoru təxminən 20 yanvar tarixində yenidən fəaliyyətə buraxmağı planlaşdırır.
Fukuşima sonrası ehtiyatlı yanaşma
Yaponiya 2011-ci ildə baş vermiş 9.0 maqnitudalı zəlzələ və sunaminin Fukuşima Daiichi stansiyasında yaratdığı nüvə əriməsindən sonra nüvə energetikasına qarşı son dərəcə ehtiyatlı mövqe sərgiləyib.
1986-cı ildəki Çernobıl fəlakətindən sonra dünyanın ən pis nüvə fəlakəti olan bu hadisəyə görə Yaponiya Kaşivazaki-Kariva da daxil olmaqla 54 nüvə stansiyasının hamısını dayandırmışdı.
Dünya Nüvə Birliyinin məlumatına görə, o vaxtdan bəri işlək vəziyyətdə olan 33 reaktordan 14-ü yenidən fəaliyyətə başlayıb. Niigata stansiyası isə Fukuşima da daxil olmaqla o dövrdə böyük tənqidlərə məruz qalmış TEPCO tərəfindən yenidən açılan ilk obyekt olacaq.
Enerji müstəqilliyi və iqlim hədəfləri
Fukuşima öncəsi Yaponiya elektrik enerjisinin təxminən 30%-i nüvə reaktorlarından təmin olunurdu. O vaxtdan bəri ölkə enerji ehtiyacını qarşılamaq üçün kömür və qaz kimi bahalı idxal fosil yanacaqlara asılılığını artırıb.
Yaponiya elektrik istehsalının təxminən 60–70%-i keçən il ölkəyə 10,7 trilyon yen (təxminən 68 milyard dollar) maliyyətə başa gələn bu idxal mənbələrindən təmin olunub.
İki ay əvvəl vəzifəyə gəlmiş Baş nazir Sanae Takaiçi xərcləri azaltmaq, inflyasiyaya qarşı mübarizə aparmaq və enerji təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə nüvə enerjisinin yenidən canlandırılmasını güclü şəkildə dəstəkləyir.
Yaponiya 2050-ci ilə qədər sıfır emissiyaya nail olmağı öhdəsinə götürərkən, süni intellekt infrastrukturunu təmin edən məlumat mərkəzlərinin artan enerji tələbi səbəbindən nüvə enerjisinin payını 2040-cı ilə qədər 20%-ə çıxarmağı hədəfləyir.
Yerli sakinlərin narahatlıqları və görülən tədbirlər
Fukuşima xatirələri hələ də canlıdır və bölgə sakinlərinin böyük bir hissəsi təhlükəsizlik səbəbindən nüvə enerjisinin yenidən işə salınmasına qarşı çıxır. Oktyabrda aparılmış sorğuda Niigata sakinlərinin 60%-i yenidən işə salınma şərtlərinin hələ tam təmin olunmadığını bildirib.
TEPCO isə Kaşivazaki-Kariva stansiyasının “Fukuşimadan dərs götürülərək” əhatəli yoxlamalardan və modernizasiya işlərindən keçdiyini açıqlayıb.
Şirkət yeni dalğaya qarşı baryerlər, su keçirməyən qapılar və fövqəladə hallar üçün mobil generatorlar ilə gücləndirilmiş filtrasiya sistemlərinin qurulduğunu bildirərək, obyektin təhlükəsiz olduğunu vurğulayıb. Oktyabrın sonunda aparılan son yoxlamalarda 6-cı reaktorun işə salınmağa hazır olduğu təsdiqlənmişdi.
