Qüdsdəki arxeoloqlar hər iki tərəfində yeddi budaqlı menora - İkinci Məbədə xas olan mərasim şamdanının təsviri ilə bəzədilmiş nadir 1300 illik qurğuşun medalyon aşkar ediblər...
Poliqon xəbər verir ki, bu barədə Live Science məlumat yayıb.
Tədqiqatçılar medalyonun 6-cı əsrin sonu və ya 7-ci əsrin əvvəllərində, şəhər və ətraf ərazilər Xristian Bizans İmperiyasının hakimiyyəti altında olduğu dövrdə, şəhərin süqutundan bir neçə onillik əvvəl bir yəhudinin boynuna taxıldığına inanırlar.
İsrail Antik Əsərlər İdarəsinin (IAA) verdiyi açıqlamaya görə, medalyon Qüdsün Məbəd Dağının cənub-qərb küncündə yerləşən Davud şəhəri arxeoloji ərazisinin bir hissəsində aşkar edilib. Hazırda burada əl-Haram əş-Şərifdə (ərəb dilində "Nəcib Müqəddəs Yer" deməkdir) bir neçə İslam ziyarətgahı yerləşir.
"Bir dəfə qədim bir tikilinin içərisində qazıntı apararkən daşların arasında qeyri-adi, boz rəngli bir şey gördüm. Onu götürdüm və gördüm ki, menoralı bir asma əşyadır", deyə qeyri-kommersiya David Şəhər Fondunun arxeoloqu Ayayu Belete bildirib.
Bu kəşf arxeoloqlar üçün sürpriz olub, çünki o dövrdə yəhudilərin şəhərə girməsi qadağan edilmişdi. Əsrlər əvvəl, 132-ci ildən 136-cı ilə qədər yəhudi xalqının uğursuz Bar Koxba üsyanı Roma imperatoru Hadrianın Qüdsün bərpa olunduğunu "Elia Capitolina" və ətrafdakı Yəhudeya əyalətini Suriya-Fələstin elan etməsinə səbəb olmuşdu. Bu qədim ad, yaxınlıqdakı Aralıq dənizi sahillərində yaşayan israillilərin Bibliya düşmənləri olan çoxdan ölmüş Filiştlilərdən ilhamlanıb.
Maraqlıdır ki, yeni kəşf edilmiş medalyon, İslam fəthindən sonrakı onilliklərdə şəhərin Əməvi hökmdarları tərəfindən aparılan tikinti işlərindən qalın dağıntı təbəqəsi altında basdırılmış Bizans dövrünün sonlarında bir binanın içərisində aşkar edilib.
Medalyon disk formasındadır və yuxarı hissəsində ilgək var. Hər iki tərəfində, yalnız Yerusəlimdəki İkinci Məbəddə istifadə edilən və eramızın 70-ci ilində Romalılar tərəfindən dağıdılmış yeddi şamdan təsvir edilib. Medalyonun hər bir şamının yuxarı hissəsində üzərində alovlar yüksələn üfüqi zolaq var. Medalyonun bir tərəfi yaxşı qorunub saxlanılıb, lakin digər tərəfi aşınmanın təsirindən təbii patina ilə örtülüb: təhlil göstərir ki, o, demək olar ki, tamamilə qurğuşundan hazırlanıb.
Alimlər açıqlamalarında bildiriblər ki, menora simvolu olan min illik başqa bir qurğuşun medalyon əvvəllər tapılıb.
Arxeoloqlar yazırdılar ki, Menora ilə bəzədilmiş təmiz qurğuşundan hazırlanmış asma olduqca nadir bir tapıntıdır. Diskin hər iki tərəfindəki menoranın ikiqat təsviri bu simvolun dərin mənasını göstərir.
Maraqlıdır ki, Bizans dövründə yəhudilərin şəhərə girməsi qadağan edilmişdi, bu qayda Bar Koxba üsyanında Roma qələbəsindən bəri qüvvədə idi. Lakin Vyana Universitetinin yəhudi tədqiqatları üzrə fəxri professoru Günter Stembergerin sözlərinə görə, qadağa bəzən yumşaldılırdı və bir çox yəhudi ətraf şəhər və ərazilərdə yaşayırdı. Lakin bu medalyonların sahibləri üçün hansı əhəmiyyəti olduğu hələ də məlum deyil. Arxeoloji qrup yazırdı:
"Bunlar şəhərə müxtəlif səbəblərdən gələn yəhudilərin - bəlkə də tacirlərin, inzibati missiyalarda olanların, yoxsa şəhərə gizli zəvvarlar və qeyri-rəsmi şəraitdə gələn şəxslərin şəxsi əşyaları idimi?"
Onlar hesab edirlər ki, medalyonun qurğuşundan hazırlanması onun bəzək kimi deyil, amulet kimi - və ehtimal ki, gizli - taxıldığını göstərir.
Alim bildirib ki, qurğuşun o dövrdə amulet hazırlamaq üçün geniş yayılmış və xüsusilə populyar material hesab olunurdu.
Poliqon.info
