Fələstin prezidenti Mahmud Abbas bildirib ki, ABŞ prezidenti Donald Trampın Qəzza Zolağı üçün sülh planının ikinci mərhələsi İsrailin bu ərazidən çıxmasını, Həmas və digər silahlı qrupların silahlarını Fələstin Muxtariyyətinə təhvil verməsini tələb edir.
Hafta.az-ın yazdığına görə, Almaniya kansleri Fridrix Merzlə telefon danışığında Abbas bildirib ki, onun təcili prioriteti Trampın müharibəyə son qoymaq, qan tökülməsini dayandırmaq, Qəzza Zolağında Fələstin xalqının əzablarını yüngülləşdirmək və məcburi köçkünlüyün qarşısını almaq planını həyata keçirməkdir.
Fələstin prezidenti bildirib ki, bu mərhələnin həyata keçirilməsi Fələstin inzibati komitəsinin və polisinin Qəzza Zolağına daxil olması, sabitləşdirmə qüvvələrinin yerləşdirilməsi, mütəşəkkil və effektiv yenidənqurma prosesinin başlanması üçün yol açacaq. Abbas Qərb Sahilində "iki dövlətli həllin pozulmasının qarşısını almaq" üçün paralel addımların atılmasının vacibliyini vurğulayaraq, bunların "məskunlaşma zorakılığına son qoymaq, məskunlaşmaların genişləndirilməsi və ilhaq siyasətinin dayandırılması, İsrail tərəfindən saxlanılan Fələstin təmizləmə fondlarının azad edilməsi" olduğunu bildirib. Abbas bu vəsaitlərin iqtisadi və maliyyə sabitliyinə və Fələstin hökumətinin vətəndaşları qarşısında öhdəliklərini yerinə yetirmək qabiliyyətinə dərin təsir göstərdiyini bildirib.
Abbas Fələstinin İsrail Dövlətini tanımaq, müstəqil Fələstin Dövlətinin İsraillə təhlükəsizlik və sülh şəraitində yan-yana yaşayacağı iki dövlətli həll yoluna sadiqliyini bir daha təsdiqləyib. O, Fələstin Muxtariyyətinin islahatların həyata keçirilməsi üçün atdığı addımlara toxunaraq, bunların məktəb tədris planının UNESCO standartlarına uyğun olaraq yenilənməsini, vahid sosial rifah sisteminin yaradılmasını, məhbusların ödənişləri haqqında qanunun ləğv edilməsini, şərait əlverişli olan kimi ümumi seçkilərə hazırlıq görülməsini əhatə etdiyini söyləyib.
Abbasın qeyd etdiyi islahat proqramı, Trampın planının bir hissəsi olaraq Qəzzanı idarə etməyə hazırlaşmaq üçün Fələstin Milli Ordusunun öhdəliklərindən biridir.
İkinci mərhələdə Fələstin Mühafizə Orqanı (FM) inzibati komitə yaratmalı və Qəzza zolağına Fələstin polis qüvvələrini yerləşdirməlidir, lakin İsrail son qurum yaradılana qədər bu mərhələni davam etdirməkdən boyun qaçırır.
Almaniya hökumətinin sözçüsü Steffen Seybertin verdiyi açıqlamaya görə, telefon danışığı zamanı Almaniya kansleri Merz Fələstin prezidentindən FM-in "müharibədən sonrakı dövrdə konstruktiv rol oynaya bilməsi" üçün "zəruri və təcili islahatlar" həyata keçirməsini istəyib. Seybertin sözlərinə görə, Merz həmçinin Almaniyanın prezident Trampın Qəzza zolağı sülh planına dəstəyini bir daha təsdiqləyib, Fələstin Muxtariyyətinin razılaşmaya dair əməkdaşlıq mövqeyini alqışlayıb. Merzin Abbasla görüşü Almaniya kanslerinin dünən Berlindən İsrailə getməsindən bir neçə saat əvvəl baş tutub. Seybert bildirib ki, Merz Mahmud Abbasla görüşü zamanı Berlinin iki dövlətli həllin israillilər və fələstinlilər üçün sülh və təhlükəsizliyə nail olmağın ən yaxşı yolu olduğu mövqeyini bir daha təkrarlayıb.
Media xəbərlərinə görə, vasitəçilər İsrail nümayəndə heyətinə Həmas-ın atəşkəs razılaşmasını yerini yetirmək və girovları azad etmək, Qəzzanın tərksilah olunmasını və silahsızlaşdırılmasını nəzərdə tutan növbəti mərhələyə keçmək istədiyini bildiriblər.
"Şarkul Avsat"a danışan Fələstinli mənbə bildirib ki, ikinci mərhələyə keçid də daxil olmaqla bir çox məsələ həll olunmayıb və heç bir aydın razılaşma və ya plan yoxdur.
Mənbə İsraili Qəzza zolağındakı vəziyyəti olduğu kimi saxlamağa çalışmaqda günahlandıraraq əlavə edib: "Onlar Qəzzanın bölünməsini istəyirlər və ikinci mərhələyə keçidlə bağlı çoxsaylı açıqlamalara baxmayaraq, onu uzatmağa çalışırlar".
Əvvəlki media xəbərlərinə görə, Trampın Miladdan əvvəl ikinci mərhələyə keçidi elan etməsi gözlənilir. Bu yaxınlarda telefon danışığında Tramp İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahuya Qəzza məsələsində "daha yaxşı tərəfdaş" olacağını gözlədiyini deyib.
Razılaşmanın ikinci mərhələsinə İsrailin Qəzzanın bəzi hissələrindən əlavə geri çəkilməsi, beynəlxalq sabitləşdirmə qüvvələrinin yerləşdirilməsi və Trampın rəhbərlik etdiyi "sülh şurası"nı əhatə edən yeni idarəetmə strukturunun yaradılması daxildir.
Bu arada, Həmas-ın xarici işlər nümayəndəsi Xalid Məşəl dünən təşkilatın Qəzza zolağı üzərində hər hansı qəyyumluq və ya səlahiyyət formasını rədd etdiyini açıqlayıb.
Dünən İstanbulda keçirilən "Qüds Əhdi: Ümmətin soyqırımı aradan qaldırmaq və mübarizə aparmaq iradəsini yeniləməyə doğru" adlı konfransdakı çıxışında Məşəl millətin Qüdsü azad etmək əzmində olduğunu, bütün səy və resurslarını Qəzzaya və ona qarşı müharibəyə son qoymaq üçün sərf etməli olduğunu vurğulayıb, "Qəzzanın, Qərb Sahilinin və ümumiyyətlə Fələstinin işğalı ilə bağlı hər hansı qəyyumluq və ya mandat formasını" rədd etdiyini bildirib. Xalid Məşəl vurğulayıb: "Fələstin xalqı özünü idarə edir və öz qərarlarını verir. Heç bir qəyyumluq və ya yenidən işğal olmayacaq. Xalqımızın nə qorunmağa, nə də qəyyumluğa ehtiyacı var. Onlar qəyyumluq yox, müstəqillik istəyirlər. Bu, bizim torpağımız, vətənimiz və taleyimizdir, qərarları verənlər bizik".
