AZ

İnsanlar dik ayaq üstə gəzməyi belə ÖYRƏNİBLƏR

İnsan DNT-sindəki iki kiçik dəyişiklik əcdadlarımızın dik yeriməsində böyük rol oynamış ola bilər.

Bunu tədqiqatçılar iddia edirlər. Onlar mikroskopik nümunələri KT görüntüləri ilə müqayisə edərək insanlardan, şimpanzelərdən və siçanlardan inkişaf edən çanaq toxuması nümunələrini araşdırıblar.

“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, bu yaxınlarda "Nature" jurnalında dərc olunmuş bir araşdırma bu dəyişikliklərin əsas çanaq sümüyünün inkişafını dəyişdirdiyini aşkarlayıb.

Bu, qədim insanlara digər primatlar kimi dörd ayaq üstə sürünmək əvəzinə, iki ayaq üstə dayanmağa, tarazlaşmağa və yeriməyə imkan verib.

Dəyişikliklərdən biri əllərinizi ombanıza qoyduğunuz zaman hiss edə biləcəyiniz əyri sümük olan iliumun 90 dərəcə fırlanmasına səbəb olub. Bu, əzələlərin çanağa bağlanma tərzini dəyişdirib və əvvəllər dırmaşmaq üçün istifadə edilən bir quruluşu iki ayaqlı hərəkət üçün uyğunlaşdırılmış bir quruluşa çevirib.

Başqa bir genetik dəyişiklik iliumun sərtləşməsini yavaşladıb, yanlara doğru genişlənməyə və qısa, kasa şəklində bir çanaq əmələ gətirməyə daha çox vaxt verib.

“Bu dəyişikliklər adətən heyvanın kürəyində olan, onu irəli itələyən, lakin indi yanlarda olan və yeriyərkən dik duruşumuzu qorumağa kömək edən əzələlərin yaradılması və hərəkəti üçün vacib idi", - deyə tədqiqatın həmmüəllifi Harvard Universitetindən olan Terense Kapellini bildirib.

Onlar insanlarda çanaq qığırdağının digər primatlarda olduğu kimi şaquli deyil, yan tərəfə böyüdüyünü, daha sonra sərtləşdiyini və strukturun formalaşdıqca genişlənməsinə imkan verdiyini aşkar ediblər.

Əlavə təhlillər göstərib ki, fərq gen tənzimlənməsindəki incə dəyişikliklərdən  qaynaqlanır. İnsanlarda qığırdaq əmələ gətirən genlər yeni sahələrdə işə salınır və üfüqi böyüməni təmin edir. Sümük əmələ gətirən genlər isə daha sonra aktivləşir və sərtləşmə prosesini yavaşladır.

Tədqiqatçılar inanırlar ki, primatlar eyni inkişaf genlərinin əksəriyyətini paylaşdıqları üçün t bu dəyişikliklər insan təkamülünün əvvəlində, nəslimiz şimpanzelərdən ayrıldıqdan sonra ortaya çıxıb.

Seçilən
39
1
cebheinfo.az

2Mənbələr