Azərbaycan Respublikasının tarixində suverenlik uğrunda mübarizə və onun tam bərpası ilə nəticələnən proseslər, yalnız keçmişin deyil, həm də gələcəyin yol xəritəsini müəyyən edən strateji mərhələlərdir. Hər bir millətin tarixində onun kimliyini, iradəsini və hüquq sahibliyini təsdiq edən simvolik dönüm nöqtələri olur. Dövlət Suverenliyi Günü, məhz belə bir məqamı təcəssüm etdirir – Azərbaycan xalqının öz torpaqları üzərində tam hakimiyyətini, hüququnu və müstəqil dövlətçiliyini təsdiq etdiyi tarixi anı.
Azərbaycanın müasir dövlətçilik tarixi müstəqilliklə yanaşı, onun qorunması və gücləndirilməsi uğrunda apardığı uzunmüddətli mübarizəni də ehtiva edir:
1991-ci ildə, SSRİ-nin süqutundan sonra Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etdi, lakin bu, dərin siyasi və sosial sarsıntılarla müşayiət olundu.
1990–2020-ci illərdə, Ermənistanın işğalçılıq siyasəti nəticəsində ölkə ərazilərinin 20%-i nəzarətdən çıxmışdı. Lakin Azərbaycan xalqı müstəqil dövlət quruculuğundan və suverenlik ideyasından heç vaxt vaz keçmədi.
Bu müddət ərzində hüquqi institutlar formalaşdırıldı, ordumuz gücləndirildi, beynəlxalq mövqelərimiz möhkəmləndirildi.
Azərbaycanın dövlətçilik tarixində dönüş yaradan əsas mərhələ 2020-ci il Vətən müharibəsi oldu. 44 gün davam edən bu müharibə nəticəsində:
Ərazilərimizin böyük hissəsi işğaldan azad edildi;
Azərbaycan Ordusu həm hərbi, həm də mənəvi üstünlük qazandı;
Dövlətin siyasi iradəsi və xalq birliyi öz real nəticəsini verdi.
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan regionun aparıcı gücünə çevrildi. Müstəqil siyasət, hərbi güc və beynəlxalq hüquqa əsaslanan mövqe dövlətin suverenliyini möhkəmləndirdi.
2023-cü ilin sentyabrın 19-20-də keçirilmiş lokal antiterror tədbirləri Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün tam təmin olunması baxımından həlledici mərhələ oldu:
Qarabağ bölgəsindəki separatçı rejim ləğv edildi;
Dövlət suverenliyi real şəkildə təmin olundu;
Azərbaycan bayrağı regionun bütün şəhər və kəndlərində ucaldıldı.
Bu qələbə yalnız hərbi əməliyyat deyil, həm də hüquqi və siyasi qələbə idi. 2024-cü ildə bu tarixi hadisə Dövlət Suverenliyi Günü kimi rəsmiləşdirildi və milli yaddaşda əbədi olaraq yer aldı.
Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə 2025-ci ilin “Konstitusiya və Suverenlik İli” elan olunması, hüquqi dövlət quruculuğunun növbəti mərhələsinə keçidin simvoludur. Bu təşəbbüs aşağıdakı istiqamətləri əhatə edir:
Dövlət institutlarının funksionallığının artırılması;
Hüquqi maarifləndirmə və vətəndaş məsuliyyətinin gücləndirilməsi;
Suverenliyin həm hüquqi, həm də ideoloji əsaslarının daha da möhkəmləndirilməsi.
Bugünkü Azərbaycan öz gələcəyini suverenlik üzərində inşa edir. Əsas strateji hədəflər bunlardır:
Qarabağın tam bərpası və milli iqtisadi-sosial sistemə inteqrasiyası;
Təhsil, elm və texnologiya sahələrində güclü milli potensialın formalaşdırılması (Qarabağ Universiteti nümunəsində);
Regionda sabitliyin təminatçısı və beynəlxalq arenada etibarlı tərəfdaş olaraq çıxış etmək;
Azərbaycanın unikal dövlət modelinin – “Azərbaycan modeli”nin – dünyaya təqdim olunması.
Dövlət Suverenliyi Günü – keçmişə ehtiramın, bu günə qürurun və gələcəyə inamın simvoludur. Bu günün dəyəri təkcə tarixlə ölçülmür. O, hər bir vətəndaşa dövlətə bağlılıq, hüquqa hörmət və milli birliyə töhfə vermək çağırışı kimi səslənir.
Azərbaycan dövləti əbədi, müstəqil və suverendir. Bu suverenlik – tariximizin mirası, bu günümüzün reallığı və sabahımızın təminatıdır.
Nicat Quliyev,
YAP Laçın rayon təşkilatının məsləhətçisi
