Cebheinfo saytından alınan məlumatlara görə, ain.az xəbər verir.
Xroniki yuxusuzluq beyin yaşlanmasını sürətləndirə bilər.
“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, bu, “Neurology” jurnalında dərc edilən araşdırmada əkini tapıb. Araşdırmaya görə, xroniki yuxusuzluğu olan və ya üç ay və ya daha çox həftədə ən azı üç gecə yatmaqda çətinlik çəkən insanlar, normal yatan insanlardan 40 faiz daha çox demans və ya yüngül koqnitiv pozğunluq inkişaf etdirirlər.
Bu, beynin əlavə 3,5 il qocalmasına gətirib çıxarır.Tədqiqatın həmmüəllifi, ABŞ-dakı Mayo Klinikasının nevroloqu Dr.Karvalhonun komandası orta hesabla təxminən altı il ərzində 2750 koqnitiv cəhətdən sağlam yaşlı amerikalını izləyib. İştirakçıların 16 faizinə yuxusuzluq diaqnozu qoyulub, onlara müntəzəm yaddaş və düşüncə testləri, bəzilərinin isə beyin skanları aparılıb.
Ümumilikdə, yuxusuzluğu olan insanların 10 faizi ilə müqayisədə yuxusuzluğu olan insanların 14 faizində demans və ya yüngül idrak pozğunluğu inkişaf edir. Xroniki yuxusuzluğu olan insanlar illər ərzində düşüncə testlərində daha kəskin azalma yaşayıblar.
"Biz düşüncə bacarıqlarının daha sürətli azalması və beyində xroniki yuxusuzluğun erkən xəbərdarlıq əlaməti ola biləcəyini və ya hətta gələcək koqnitiv problemlərə kömək edə biləcəyini göstərən dəyişikliklər gördük",-deyə həkim bildirib.
Tədqiqatçılar yaş, yüksək qan təzyiqi, yuxu apnesi və yuxu dərmanlarının istifadəsi kimi faktorları hesablayıblar.Bununla belə, onlar yuxusuzluğun beyin sağlamlığı ilə bağlı problemlərə səbəb olduğunu sübut etmədilər, yalnız ikisinin əlaqəli olduğunu sübut ediblər. Onların necə əlaqəli olduğunu anlamaq üçün daha çox araşdırma tələb olunacaq.
Araşdırma, həmçinin müəyyən edib ki, xroniki yuxusuzluq bəzi insanların beyin sağlamlığına digərlərindən daha çox təsir edir.Həmişəkindən daha az yatdıqlarını söyləyən iştirakçılarda ağ maddənin hiperintensivliyi və ya beyin skanlarında zədələnməyə işarə edən parlaq ləkələr və beyində yığıla bilən, Alzheimer xəstəliyi ilə laqəli olan daha çox amiloid lövhə, zülallar olub.
Tədqiqatın nəticələrinə görə, amiloid lövhələrinin səviyyəsi Alzheimer riskini artıran APOE4 gen variantı olan insanlarda görülən səviyyələrə bənzəyib.APOE4 variantı olan iştirakçılarda yaddaş və düşünmə bacarıqlarında da daha çox azalma müşahidə olunub:
"Bizim tapıntılar göstərir ki, yuxusuzluq beynə müxtəlif yollarla təsir edə bilər, təkcə amiloid lövhələrinə deyil, həm də beyni qanla təmin edən kiçik damarlara təsir göstərir".
Bunlar yuxu və beyin sağlamlığını birləşdirən ilk tapıntılar deyil. Xroniki yuxusuzluq və keyfiyyətsiz yuxu da yüksək qan təzyiqi, ürək xəstəliyi, diabet, depressiya və piylənmə riskini artırır.Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) məlumatına görə, demensiya bütün dünyada təxminən 57 milyon insana təsir edir. Bəzi ölkələrdə yuxusuzluq insanların təxminən 16,2 faizinə təsir edir.
Karvalho bildirib ki, son tədqiqat xroniki yuxusuzluğun müalicəsinin əhəmiyyətini gücləndirir:
“Bu, təkcə yuxu keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün deyil, həm də yaşlandıqca beyin sağlamlığını potensial olaraq qorumaq üçün vacibdir".
Xəzər
“Cebheinfo.az”
Problemlərinizi bizə yazın, şahidi olduğunuz hadisələri çəkib göndərin
Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün ain.az saytını izləyin.
