Ötən gün Hərbi Dəniz Qüvvələri ölkəmizin dəniz təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə “Dəniz enerji infrastrukturunun mühafizəsi və müdafiəsi” mövzusunda döyüş atışlı taktiki təlim keçirib. Təlimlərdə döyüş və təminat gəmiləri, eləcə də Dəniz Xüsusi Təyinatlı və Dəniz Piyada bölmələri iştirak edərək birgə əməliyyat bacarıqlarını nümayiş etdiriblər. Xüsusi diqqət çəkən məqam isə arsenalımıza yeni daxil edilmiş Türkiyə istehsalı “Salvo” insansız gəmilərinin ilk dəfə təlim zamanı iştirak etməsidir ki, bu da Azərbaycanın dəniz qüvvələrinin əməliyyat imkanlarını yeni səviyyəyə qaldırır.
Bu təlimin strateji əhəmiyyəti və “Salvo” gəmilərinin rolunu politoloq Turan Rzayev ilə müzakirə etdik.
— Turan müəllim, təlimlərin strateji əhəmiyyəti barədə nə deyə bilərsiniz?
— Təlimlər Hərbi Dəniz Qüvvələrinin döyüş hazırlığını yoxlamaqla yanaşı, müxtəlif bölmələrin qarşılıqlı fəaliyyətini də sınaqdan keçirir. Bu cür hərbi təcrübələr komandir və əsgərlərə real şəraitdə qərarvermə, taktiki manevrləri sınaqdan keçirmək və birlikdə koordinasiyanı gücləndirmək imkanı verir. Eyni zamanda, Azərbaycanın dənizdəki enerji və iqtisadi obyektlərini qorumaq üçün strateji hazırlıq səviyyəsini artırır.
— Təlimlərdə ilk dəfə iştirak edən “Salvo” insansız gəmilərin rolu nədir?
— “Salvo” gəmiləri Azərbaycan üçün yeni dövrün başlanğıcını göstərir. Bu vasitələr riskli əməliyyatlarda insan itkisinin qarşısını alır, çevik manevr və sürətli reaksiya imkanı verir. Onlar həm də büdcə baxımından daha sərfəlidir, çünki böyük döyüş gəmilərinə xərclənəcək resursların bir qismini qənaətlə əvəz edir. Texnoloji baxımdan müasir olan bu gəmilər gələcəkdə klassik donanmanın tamamlayıcısı kimi strateji əhəmiyyət daşıyacaq.
— Azərbaycanın tarixən zəif sahələri sayılan hərbi hava və dəniz qüvvələrində hansı uğurlu təcrübələr əldə olunub?
— Aviasiya sahəsində “Bayraktar” PUA-ları və kamikadze dronları vasitəsilə əldə olunan təcrübə göstərdi ki, müasir insansız texnologiyalar həm taktiki çeviklik, həm də əməliyyat effektivliyi təmin edə bilər. Eyni strategiya indi dəniz sahəsində tətbiq olunur. “Salvo” gəmiləri vasitəsilə Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələri riskli ərazilərdə əməliyyat aparmaq, insan itkisini minimuma endirmək və çevik reaksiya imkanını artırmaq kimi üstünlüklərə malik olur.
— Xəzər dənizində HDQ əməliyyatlarının genişləndirilməsinin strateji və iqtisadi əhəmiyyəti nədir?
— Xəzər Azərbaycanın həm iqtisadi, həm də strateji maraqlarının cəmləşdiyi kritik bir bölgədir. HDQ-nin burada əməliyyat imkanlarını artırması həm mövcud və potensial təhdidlərə qarşı qabaqlayıcı tədbirlər görməyə, həm də ölkənin strateji mövqeyini gücləndirməyə xidmət edir. Bu fəaliyyət Azərbaycanın enerji sektorunu və iqtisadi maraqlarını qorumaq baxımından həyati əhəmiyyət kəsb edir və regionda mövqeyimizi daha sabit və çevik edir.
Pərvin Şakirqızı
