Amerikalı tədqiqatçılar zədələri müstəqil şəkildə bərpa etməyə və istinin təsiri altında ilkin formasına qayıtmağa qadir olan “Aromatic Thermosetting Copolyester” (ATSP) adlı unikal kompozit material hazırlayıblar. Alüminiumdan daha yüngül olmaqla yanaşı, poladdan daha möhkəmdir.
Oxuməni.az xəbər verir ki, bu barədə “İnterestingengineering.com” məlumat yayıb.
Texas A&M Universiteti və Tulsa Universitetinin mütəxəssisləri ABŞ Müdafiə Nazirliyinin dəstəyi ilə texnologiya üzərində işləyiblər. Layihənin rəhbəri, professor Məhəmməd Naraqi qeyd edib ki, material müdafiə, aerokosmik və avtomobil sənayesində istehsalı kökündən dəyişə bilər - məsələn, zədələnmiş təyyarələri yerində təmir etməyə və ya avtomobillərin təhlükəsizliyini yaxşılaşdırmağa imkan verə bilər.
ATSP-nin sirri bağ mübadiləsinin kimyasındadır: qızdırıldıqda material dəri kimi "sağlaşır", çatlar və deformasiyaları bərpa edir və bəzən daha da güclənir. Əhəmiyyətli güc itkisi olmadan yüzlərlə zədə və bərpa dövrünə tab gətirə bilər.
Unikal mexaniki xassələrinə əlavə olaraq, ATSP ənənəvi plastiklərdən daha ekoloji cəhətdən təmizdir: təkrar emal edilə bilər və bir çox istifadə dövrlərində sabit qalır. Tərtibatçılar əmindirlər ki, bu material gələcəyin daha təhlükəsiz, daha davamlı və ekoloji cəhətdən təmiz strukturları üçün əsas ola bilər.
Almaz Həsənli
