...Uzun müddətdir ki, insan beyninin yaşlandıqca yeni neyronlar yaratmağı dayandırdığına inanılırdı. Lakin Karolinska İnstitutunun isveçli alimlərinin yeni araşdırması bu fikri təkzib edib.
SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə Interesting Engineering yazır.
Professor Jonas Friesen rəhbərlik etdiyi bir qrup ilk dəfə neyron prekursorlarının - yetkin neyronları meydana gətirən hüceyrələrin - yetkin hipokampusda bölünməyə davam etdiyini göstərdi.
Yaddaş, öyrənmə və emosional tənzimləmədən məsul olan beynin bu hissəsidir.
Bundan əvvəl, 2013-cü ildə Friesen artıq yeni neyronların yetkinlik dövründə meydana çıxa biləcəyini nümayiş etdirmişdi.
O zaman DNT-nin radiokarbon tarixləndirmə üsulundan istifadə edilirdi. Ancaq indiyə qədər bu hüceyrələrin tam olaraq haradan gəldiyini təsdiqləmək mümkün olmayıb.
Yeni araşdırma körpələrdən 78 yaşa qədər olan insanların beyin nümunələrini təhlil edib.
Tək nüvəli RNT ardıcıllığı, axın sitometriyası, maşın öyrənməsi və məkan transkriptomikası (RNAscope və Xenium) kimi qabaqcıl texnologiyalardan istifadə edən alimlər hipokampusun dişli girusunda neyronların formalaşması mərhələlərini dəqiq izləyə bildilər.
Maraqlıdır ki, neyron prekursorların sayı fərdlər arasında dəyişirdi: bəzilərində çox, digərlərində isə çox az idi.
Bu, neyrogenezə təsir edən amillərlə bağlı yeni suallar açır. ...Bizim tapıntılar beynin yaşla necə dəyişdiyinə dair əsas anlayışları təmin edir və neyrodegenerativ və psixi xəstəliklər üçün regenerativ müalicələrin inkişafı üçün əsas ola bilər. Bunu da Friesen bildirib.\
Əli Babayev
