Ajans.az Cnn-ə istinadən xəbər verir ki, Khamenei rejiminə dəyən zərərin miqyası hələ də dəqiqləşməyib, amma bu zərbə onun hakimiyyətinin özünə, yəni mərkəzinə vurulub. İslam İnqilab Keşikçiləri Korpusu — İslam İnqilabının ideallarını qoruyan əsas hərbi qüvvə — bir sıra təcrübəli komandirləri itirib. İranın nüvə obyektləri, harada ki, silah dərəcəsinə yaxın uran zənginləşdirilirdi, ciddi ziyan görüb, proqramın inkişafına rəhbərlik edən əsas alimlər isə sui-qəsdlər nəticəsində qətlə yetirilib. Khameneinin regional silahlı vasitəçi qrupları artıq İsrail hücumları nəticəsində ciddi zəifləyib, onun rejiminin nüvə proqramına sərf etdiyi milyardlarla dollar isə 12 gün ərzində itirilib — bu, sanksiyalar və sürətlə artan inflyasiya şəraitində əlavə iqtisadi zərbədir. İsrail zərbələri o qədər dərin və təsirli idi ki, Khamenei münaqişə zamanı çıxışlarını açıqlanmayan yerdən edib, bu da onun təhlükəsizliyi ilə bağlı narahatlığın davam etdiyini göstərir. O, şənbə günü qətlə yetirilmiş hərbi komandirlər və nüvə alimləri üçün ölkə miqyasında keçirilən yüz minlərlə insanın qatıldığı yas mərasimlərində iştirak etməyib. Və atəşkəs qüvvəyə mindikdən bir neçə gün sonra ali rəhbər İrana qarşı üsyankar video-müraciət ünvanlayıb. “Bu prezident (Donald Trump) həqiqəti üzə çıxardı — o, açıq şəkildə bildirdi ki, amerikalılar yalnız İranın tam təslim olmasına razıdırlar, bundan azı yox,” Khamenei deyib. O, həmçinin, gözlənildiyi kimi, İsrail və ABŞ üzərində qələbə çaldığını bəyan edib — bu mesaj isə Trampdan sərt cavab alıb. “Bax, sən böyük iman sahibi, ölkəndə yüksək hörmətə malik bir adamsan,” Trump bildirib. “Sən düzünü deməlisən. Səni tam məğlub etdilər.” İsrail və ABŞ-ın İran üzərində həyata keçirdiyi zərbələr uzun müddət gözlənilsə də, geniş şəkildə şübhə ilə qarşılanırdı və 1979-cu il İslam İnqilabından bəri xarici ölkənin İrana birbaşa hücumu yalnız ikinci dəfə baş verir — birinci dəfə isə 1980-ci illərdə Saddam Hüseynin rəhbərliyi altında İraqın işğalı zamanı olmuşdu. Khameneinin əsas xarici təsir vasitələri — inkişaf etmiş nüvə proqramı və İsraili əhatə edən vasitəçi qrupların şəbəkəsi — indi iflic vəziyyətindədir. Daxildə isə Khamenei loyal dəstək bazası və hakimiyyətini qorumaq üçün yaradılmış institutlarla İranın ən güclü şəxs olaraq qalır. Lakin, İran son hücumların təsirindən sarsılır və Khameneinin gizlənməsi ilə yaşlanan lider inqilabın konservativ ideallarını qorumaq üçün basqını gücləndirə bilər. Beynəlxalq Böhran Qrupunun İran Layihəsinin direktoru Əli Vaez deyir:
“İran doktrinası regionda güc nümayişi və düşmənləri caydırmaq üzərində qurulmuşdu, amma güc nümayişi azalıb və caydırıcılıq isə uğursuz olub. Minimal məqsəd – sağ qalmaq – qarşısında rejim bir gün daha mübarizə aparmaq üçün yaşayır, amma şübhəsiz ki, zəifləmişdir.” Vaez əlavə edir ki, xaos fonunda İran rejimi indi həm daxili, həm də xarici problemləri həll etməlidir və bu, “Khameneinin qəbul edəcəyindən daha fundamental yenidən düşünmə tələb edir.”
“Hərçənd hərbi cəbhədə sakitlik olsa belə, sistem daxilində hesabatlılıq və ehtimal ki, səhnə arxasında ciddi ittihamlar olacaq. Kəşfiyyat uğursuzluğu geniş olub, hərbi rəhbərliyin yuxarı təbəqələri məhv edilib və İran hələ müharibədən əvvəl mövcud olan dərin problemlərlə – çətin iqtisadi vəziyyət, dərin sosial və siyasi narazılıqla üzləşməlidir,” Vaez bildirib.
Qeyri-adi təzyiqlər və məhdud variantlarla üzləşən Khamenei, əvvəllər nüvə silahlarının hazırlanmasına qarşı fətva vermiş olsa da, İranın nüvə proqramını ən yaxşı müdafiə forması kimi silahlandırmağı düşünə bilər. Parlament keçən həftə BMT-nin nüvə nəzarət təşkilatı ilə əməkdaşlığın dayandırılacağını işarə edib.
