Dövlət Gömrük Komitəsi və Dövlət Statistika Komitəsinin 2024–2025-ci illərə dair təqdim etdiyi son hesabatlara əsasən, ölkəyə idxal olunan məhsulların tərkibi və dəyəri dəyişməkdə davam edir. Bu dəyişikliklər həm qlobal bazardakı qiymət dalğalanmaları, həm də ölkə daxilindəki istehlak tələbi ilə əlaqələndirilir.
AzPost bildirir ki, maşın və elektrik avadanlıqları, ərzaq məhsulları və avtomobillər Azərbaycana ən çox idxal edilən məhsullar siyahısında ilk yerləri tutur. Digər tərəfdən, tütün, gübrə və mebel məhsulları isə idxal strukturunda ən aşağı paya sahibdir.
Ən çox idxal olunan məhsullar
2024-cü ilin məlumatlarına görə, Azərbaycanın idxal strukturunda ən böyük paya malik məhsul qrupu elektrik avadanlıqları və maşın-mexanizmlər olub. Bu məhsul kateqoriyası üzrə idxalın ümumi dəyəri 788 milyon ABŞ dollarını keçib.
İkinci yerdə ərzaq məhsulları, xüsusilə bitki yağları, süd məhsulları və meyvə-tərəvəz durur – bu qrup üzrə idxal dəyəri 633 milyon dollar təşkil edib. İdxalın sürətlə artdığı başqa bir sahə də nəqliyyat vasitələridir – 493 milyon dollarlıq avtomobil və ehtiyat hissəsi idxalı qeydə alınıb.
Ən az idxal olunan məhsullar
Gömrük Komitəsinin hesabatında idxal miqdarı az olan məhsullar sırasında tütün və tütün məmulatları, gübrə, mebel və oduncaq məhsulları önə çıxır. Bu sahələrdə idxal həcminin azalması qismən yerli istehsal imkanlarının genişlənməsi ilə izah edilir.
Maraqlıdır ki, tütün məmulatları üzrə idxal ötən illə müqayisədə 76 faiz azalıb, bu da siqaret istehlakında azalma, rüsum dəyişikliyi və ya alternativ bazarlara yönəlmə ehtimalını gündəmə gətirir.
İdxalda ən çox artan və azalan məhsullar
Son bir il ərzində idxal dinamikasında bəzi məhsul qrupları üzrə kəskin artım və azalma müşahidə olunub. Məsələn, bitki yağlarının idxalında 29 faiz, kərə yağı və süd məhsullarında isə 85 faizə yaxın artım qeydə alınıb. Bununla yanaşı, siqaret idxalında 76 faiz, dərman vasitələrində 30 faiz, minik avtomobillərində isə 14 faiz azalma müşahidə olunub.
Bu göstəricilər həm daxili bazarın dəyişən tələblərini, həm də idxal siyasətindəki korrektələri əks etdirir.
Cədvəl: 2024–2025-ci illərdə Azərbaycana idxal olunan əsas məhsullar
| Məhsul qrupu | İdxal dəyəri (USD) | İllik dəyişmə (%) |
|---|---|---|
| Maşın və elektrik avadanlıqları | 788 milyon | +21% |
| Yeyinti məhsulları | 633 milyon | +29% |
| Nəqliyyat vasitələri | 493 milyon | +22–270% |
| Qara metallar və məmulatları | 276 milyon | +43% |
| Plastmas və plastik məmulatları | 126 milyon | +22% |
| Əczaçılıq məhsulları | 117 milyon | −30% |
| Geyim və ayaqqabı | 103 milyon | −47% |
| Oduncaq məhsulları | 87 milyon | – |
| Mebel və hissələri | 30 milyon | – |
| Tütün və siqaretlər | 26 milyon | −76% |
| Gübrə və mineral maddələr | 22 milyon | – |
