ABŞ prezidenti Donald Tramp İrana hücumda İsraili dəstəkləmək üçün Amerika qoşunlarının yerləşdirilməsi imkanını nəzərdən keçirir, Çin isə bu barədə çox az şey edə bilər, çünki onun regionda təsiri açıq şəkildə məhduddur...
Poliqon xəbər verir ki, bunu The New York Times yazıb.
Çinin münaqişədən itirəcəyi çox şey var. O, ABŞ sanksiyalarından yan keçmək üçün gizli tanker donanmalarından istifadə edərək, İranın demək olar bütün ixrac neftini endirimlə alır. Və onun gəmiləri Fars körfəzindən əlavə neft nəql etmək üçün Hörmüz boğazından təhlükəsiz keçiddən asılıdır. Yüksək enerji qiymətləri ləng iqtisadiyyatını geri qaytarmağa çalışan Pekin üçün başqa bir böyük başağrısı olardı. İran enerjidən başqa, Çinə öz maraqlarını irəli sürmək və ABŞ-a qarşı çıxmaq üçün Yaxın Şərqdə mühüm dayaq təmin edir.
"Ancaq bu strateji maraqlara baxmayaraq, Tramp administrasiyası üzərində çox az təsirə malik olan Çin çətin ki, İranın hərbi müdafiəsinə qalxsın, xüsusən də ABŞ müharibəyə müdaxilə etdiyi halda", deyə nəşr yazıb.
Vaşinqtondakı American Enterprise İnstitutunun baş əməkdaşı Zak Kuper deyib: "Reallıq odur ki, onların İran obyektlərini müdafiə etmək üçün Çin qoşunlarını göndərmək imkanı yoxdur. Onlar çox sakitcə bəzi maddi dəstək, bəzi ritorik dəstək və bəlkə də bir qədər humanitar yardım göstərməyi üstün tutacaqlar".
Eyni zamanda, məqalədə vurğulanır ki, ABŞ Yaxın Şərqdə Amerika qoşunlarını, gəmilərini və digər hərbi resurslarını Asiyadan yayındıra biləcək uzunmüddətli müharibəyə cəlb olunarsa, Çin də qazanacaq:
"Trampın İrana zərbə endirmək qərarı öz geosiyasi strategiyasını formalaşdıra biləcək Pekin üçün dərs olacaq. Çin Trampın xarici siyasətə yanaşmasını və onun güc tətbiq etmək istəyini anlamağa çalışacaq. Nəticə Pekinin ABŞ-ın Çini işğal etmək qərarına gəlsə, Tayvanı müdafiə edib-etməyəcəyi ilə bağlı qiymətləndirməsinə təsir edə bilər".
NYT-nin məlumatına görə, Çinin təmkinli cavabı Ukraynadakı müharibə üçün Tehrandan çox ehtiyac duyulan hərbi yardım almasına baxmayaraq, yalnız İrana dəstək bəyanatları verən Rusiyanın cavabını xatırladır.
Bu reaksiya ABŞ-ın dominantlıq etdiyi dünya nizamına qarşı ortaq müxalifət ətrafında diplomatik və hərbi cəhətdən bir araya gələn Çin, Rusiya, İran və Şimali Koreya dördlüyünün birləşməsi ilə bağlı suallar doğurur.
Poliqon.info
