2025-ci il Azərbaycanda avtomobil bazarı üçün tamamilə yeni mərhələnin başlanğıcı kimi yadda qalır. Son aylarda ölkəyə idxal olunan avtomobillərin model seçimi, istehsal ölkələri və qiymət diapazonu ciddi şəkildə dəyişib. Ən diqqətçəkən məqam isə Çin istehsalı avtomobillərin bazarda sürətlə artması, Avropa markalarının isə əvvəlki dominant mövqeyini itirməsidir.
Bu dəyişikliklər yalnız statistik göstəricilərlə yox, real alıcı davranışları, ekspert rəyləri və bazar tendensiyaları ilə də özünü açıq şəkildə göstərir.
2025-ci ildə Azərbaycana idxal olunan avtomobillərin ümumi mənzərəsi
2025-ci ilin ilk aylarından etibarən Azərbaycana idxal edilən avtomobillərin strukturunda bir neçə əsas xətt açıq şəkildə görünür. Bir tərəfdən elektrik və hibrid modellərin payı artıb, digər tərəfdən isə klassik benzin mühərrikli avtomobillərin idxalı nisbətən azalıb.
Bazara daxil olan avtomobillərin əhəmiyyətli hissəsi: Çin (BYD, Chery, Geely, Haval), Cənubi Koreya (Hyundai, Kia), Yaponiya (Toyota, Lexus) istehsalıdır. Avropa istehsalı avtomobillər isə əsasən ikinci əl və yüksək qiymət segmentində qalmaqdadır.
2025-ci ildə Azərbaycana avtomobil idxalı – statistik mənzərə
Ümumi idxal göstəriciləri (2025, ilkin rəsmi məlumatlar əsasında)
2025-ci ilin ilkin göstəriciləri Azərbaycana avtomobil idxalında həm kəmiyyət, həm də struktur baxımından ciddi dəyişikliklərin baş verdiyini göstərir. Aşağıdakı cədvəl 2024 və 2025-ci illər üzrə əsas fərqləri ümumi şəkildə əks etdirir.
| Göstərici | 2024 | 2025 (təxmini) | Dəyişmə |
|---|---|---|---|
| İdxal olunan avtomobil sayı | ~88 000 | ~102 000 | +16% |
| Yeni avtomobillərin payı | 34% | 41% | ↑ |
| Elektrik + hibrid | 9% | 18% | 2 dəfə artım |
| Çin istehsalı | 21% | 34% | kəskin artım |
| Avropa istehsalı | 27% | 19% | ↓ |
Çin istehsalı avtomobillər niyə 2025-ci ildə ön plana çıxdı?
2025-ci ildə Azərbaycan bazarında Çin avtomobillərinin bu qədər sürətlə yayılmasının arxasında bir neçə real səbəb dayanır.
Birincisi, qiymət–texnologiya balansı əvvəlki illərlə müqayisədə xeyli yaxşılaşıb. Çin markaları artıq sadəcə ucuz alternativ yox, təhlükəsizlik sistemləri, multimedia və enerji effektivliyi baxımından rəqabətə girə bilən modellər təqdim edir.
İkincisi, rəsmi idxalçıların artması servis və ehtiyat hissələri ilə bağlı narahatlıqları xeyli azaldıb. Bu da alıcı psixologiyasına birbaşa təsir göstərir.
Ekspert rəyi: “2025 alıcı ili yox, düşünən bazar ilidir”
Avtomobil bazarı üzrə ekspertlərin fikrincə, 2025-ci il artıq emosional alışların yox, hesablanmış qərarların ili sayılır. Ekspertlər bildirir ki: Alıcılar avtomobil alarkən yanacaq sərfiyyəti və texniki xidmət xərclərini daha çox nəzərə alır. Elektrik və hibrid modellərə maraq əvvəlki illərlə müqayisədə xeyli artıb. Kredit və lizinq şərtləri də idxal strukturuna təsir edir. Bu faktorlar idxal olunan avtomobillərin tərkibini birbaşa dəyişir.
Alıcılar nə düşünür? Real bazar müşahidələri
2025-ci ildə avtomobil alan şəxslər arasında aparılan müşahidələr göstərir ki, alıcıların böyük hissəsi artıq markadan çox praktik üstünlüklərə fokuslanır. Ən çox verilən suallar: “Bu maşının servisi varmı?”, “Ehtiyat hissəsi tapılırmı?”, “5 il sonra satmaq asan olacaqmı?” Bu yanaşma da idxalda populyar, riskiz və tanınmış modellərin üstünlük təşkil etməsinə səbəb olur. Son dövrlərdə Azərbaycan avtomobil bazarındakı mövcud vəziyyət ilə bağlı aparılan təhlillər də alıcı davranışlarında ciddi dəyişikliklərin baş verdiyini göstərir.
2025-ci il idxalı qiymətlərə necə təsir etdi?
Yeni idxal dalğası bazarda müəyyən qiymət stabilliyi yaradıb. Çin və Koreya istehsalı avtomobillərin artması orta qiymət seqmentində rəqabəti gücləndirib. Bu isə alıcı üçün daha geniş seçim deməkdir. Lakin premium seqmentdə qiymətlər əvvəlki səviyyədə qalmaqda davam edir və burada ciddi ucuzlaşma müşahidə olunmur.
Gələcək üçün proqnoz: 2026-ya doğru bazar necə dəyişəcək?
Mövcud tendensiyalar göstərir ki, 2026-cı ilə doğru: Elektrik avtomobillərin idxalı daha da artacaq, Avropa istehsalı modellər əsasən niş bazarda qalacaq, Çin markaları bazarda qalıcı mövqe qazanacaq. Bu da Azərbaycanın avtomobil bazarını daha rəqabətli və dinamik edəcək.
