Bakı.Trend:
Hazırda həm qlobal, həm də yerli qızıl bazarında dalğalanmalardavam edir. Dünyada baş verən iqtisadi proseslər - ABŞ FederalEhtiyat Sisteminin (FED) faiz siyasətinə dair gözləntilər, dollarindeksinin möhkəmlənməsi, iri həcmli qısamüddətli satışəməliyyatları və geosiyasi risklərdəki dəyişikliklər qızılınqiymətinə birbaşa təsir göstərir.
Dünyada gedən iqtisadi proseslər Azərbaycanda qızıl-zinətəşyalarının alıcılıq qabiliyyətinə və qiymətinə necə təsiredib?
Məsələylə bağlı Azərbaycan Zərgərlər Assosiasiyası İdarəHeyətinin sədrinin müavini, iqtisadçı Rövşən Əmircanov Trend-ə açıqlamasındabildirib ki, qızılın dünya birjalarında qiyməti son aylarda tariximaksimuma yaxınlaşıb, daha sonra isə korrektə mərhələsinə daxilolub.
“Hazırkı eniş qısamüddətli xarakter daşıyır və bazarın əsastrendlərini dəyişmir. Bu, mərkəzi bankların qızıl ehtiyatlarınıartırmağa davam etməsi, qlobal inflyasiya risklərinin qalması vəmaliyyə bazarlarındakı qeyri-müəyyənliyin davam etməsi iləbağlıdır. Qızıl bu səbəbdən hələ də təhlükəsiz aktiv kimi yüksəktələbatda qalır.
Azərbaycan bazarında qiymətlər beynəlxalq birjalardakıdinamikanı izləyir və məzənnə, logistika və digər xərclər nəzərəalınmaqla formalaşır. Bu səbəbdən həm zərrə, həm külçə, həm dəzərgərlik məmulatlarının qiymətində gündəlik dəyişikliklər müşahidəolunur”.
İqtisadçı qeyd edib ki, Azərbaycanda qızılın qiyməti mağazaya,brendə, dizayna, çəkisinə və işçiliyin səviyyəsinə görədəyişir.
R.Əmircanov hazırda bazarda müşahidə olunan orta göstəriciləridə açıqlayıb.
O, bildirib ki, hazırda dünya birjalarında qızılın 1 unsiyası 4000 ABŞ dollarından yuxarı ticarət olunur.
“Azərbaycan bazarında 999 əyarlı (safi) qızıl: metal dəyəritəqribən 221 AZN, məmulat satışı 250–270 AZN aralığındadır. 750əyarlı (18K) qızıl: metal dəyəri təqribən 167 AZN, məmulat satışı200–240 AZN təşkil edir. 585 əyarlı (14K) qızıl: metal dəyəritəqribən 130 AZN, məmulat satışı 160–190 AZN intervalındadəyişir”.
İqtisadçı vurğulayıb ki, bu qiymətlər real bazar göstəricilərinəəsaslanır və beynəlxalq qızıl dəyərindəki dəyişikliklərə uyğunolaraq gündəlik yenilənir.
O dəyişən qiymətlər fonunda alıcılıq qabiliyyətinin dəyişməsiməsələsinə də aydınlıq gətirib:
Zərgərlik bazarında mövsümi dinamika çox mühümdür. Payız və yazayları ən yüksək satış dövrü hesab olunur. Son aylarda müəyyənyumşalma hiss olunsa da, ümumi alıcılıq qabiliyyətində ciddi azalmayoxdur.
Toy və ailə mərasimləri bazarda satışları sabit saxlayan əsasamildir. Bundan başqa, qızıl yalnız bəzək əşyası deyil, həm dəinvestisiya vasitəsidir. Bu səbəbdən külçə və sikkə qızıl üzrəsatışlarda müəyyən artım müşahidə edilir.
İqtisadçı bildirib ki, qiymətli daşlar seqmentində satışlarbüdcə qruplarına görə dəyişsə də, ümumi dinamika sabitdir.
“Qiymətli daşlar bazarı daha stabil fəaliyyət göstərir.Azərbaycanda almaz və digər qiymətli daşların qiymətləri əsasənBelçika (Antverpen), İsrail, Hindistan və BƏƏ kimi mərkəzlərdətətbiq olunan qiymət siyahılarına uyğun olaraq formalaşır.Hesablama əsasən Rapaport qiymət cədvəlləri üzərindən aparılır.Həmçinin son illər laboratoriyada yetişdirilən (süni) almazlara datələbat artmaqdadır.
Daşların qiyməti karat ağırlığına, rəng göstəricisinə, təmizlikdərəcəsinə və kəsim keyfiyyətinə əsasən müəyyən edilir”.
R.Əmircanov qiymətli daşların Azərbaycan bazarında satışqiymətlərini də açıqlayıb:
“Hazırda 0.30–0.50 karatlıq brilyant daşlara tələbat dahayüksəkdir və bu seqment orta büdcəli alıcılar üçün daha əlverişlihesab olunur.1 karat və yuxarı daşlar isə həm investisiya, həm dəxüsusi hədiyyə kimi geniş üstünlük təşkil edir. Safir, yaqut vəzümrüd kimi daşlarda müəyyən azalma müşahidə edilsə də, ümumi bazaraktivliyi qorunur və satışlar davam edir.
Ümumilikdə, ölkəmizdə ən çox satılan məmulatlar brilyant qaşlızərgərlik məhsullarıdır. Digər qiymətli və yarıqiymətli daşlara datələbat sabitdir və bu kateqoriyaların öz alıcı auditoriyasımövcuddur”.
İqtisadçı qeyd edib ki, hazırda qızıl bazarında qiymətlər dahaçox qlobal birjalardakı dəyişikliklərin təsiri ilə formalaşır.
“Azərbaycan bazarında 585 və 750 əyarlı qızıl üzrə alıcılıqsabitdir. Külçə və sikkə qızıl investorlar arasında daha çoxpopulyarlıq qazanır. Qiymətli daş bazarında ciddi dalğalanma yoxdurvə satışlar stabil davam edir. Ümumilikdə, alıcı davranışındakəskin azalma qeydə alınmır, yalnız seqmentlər üzrə dəyişikliklərmüşahidə olunur.
Mövcud tendensiyalar fonunda ilin sonuna doğru qızılın 1unsiyasının 4 200–4 400 ABŞ dolları intervalında ticarət olunmasıehtimal olunur”,-deyə o əlavə edib.
O tövsiyə edib ki, alış zamanı vətəndaşlar yalnız etibarlımağazalara üstünlük versinlər və mütləq şəkildə rəsmi sertifikattələb etsinlər.
