ain.az, Qaynarinfo portalına istinadən məlumat yayır.
Yaşlanmaq qaçılmaz olsa da, sağlam və balanslı şəkildə yaş almaq bir seçimdir.
Qaynarinfo xəbər verir ki, mütəxəssislərə görə, "yaxşı yaşlanmaq” sadəcə xəstəliklərdən uzaq qalmaq demək deyil: fiziki, zehni, emosional və sosial rifahı əhatə edən bütöv bir həyat tərzini tələb edir.
Bəs həqiqətən gənc və sağlam qaldığınızı necə anlaya bilərsiniz? ABŞ-da "Access Medical Labs”ın tibbi direktoru və yaşlanma əleyhinə tibb üzrə mütəxəssis doktor Miç Genin fikrincə, bunun 5 əsas göstəricisi var.
1. Əzələ gücü - həyat enerjinizin göstəricisi
Əl sıxma gücü, uzunömürlülüklə birbaşa əlaqəlidir. Dr. Gen bildirir ki, güclü əzələ kütləsinin, ürək-damar sağlamlığının və ümumi dözümlülüyün əlamətidir. Ev şəraitində bunu tennis topunu sıxmaq və ya yaş dəsmalı burmaqla da yoxlamaq mümkündür. Əzələlərin zəifləməsi, oynaq ağrıları və sarkopeniya (yaşa bağlı əzələ itkisi) kimi hallar orqanizmin bioloji yaşının artdığını göstərə bilər.
2. Hərəkət azadlığı - gəncliyin açarı
Daimi fiziki fəaliyyət həm bədən, həm də zehin sağlamlığının əsas dayağıdır. Həftədə ən azı 150 dəqiqə orta intensivlikdə idman etmək və iki dəfə böyük əzələ qruplarını işlətmək yaşlanma prosesini ləngidir. Baş gicəllənməsi, nəfəs darlığı və ya tez yorulma kimi əlamətlər isə ürək-damar performansının azaldığına işarə edə bilər və həkimə müraciət tələb edir.
3. İmmunitet gücü - tez sağalan bədən sağlam həyatın rəmzidir
Dr. Genə görə, sağlam immunitet sistemi infeksiyalardan 7–10 gün ərzində qurtulmağa imkan verir. Əksinə, uzunmüddətli xəstəliklər və tez-tez baş verən infeksiyalar immun sisteminin zəiflədiyini göstərir. O, həmçinin xroniki iltihabın (məsələn, diş əti iltihabı) yaşlanmanı sürətləndirə biləcəyini bildirir. İltihabı azaltmaq üçün zerdeçal (kurkumin) və yaşıl çay (EGCG) kimi təbii maddələrin istifadəsi tövsiyə olunur.
4. Ruh halı və hormon balansı - daxili tarazlıq yaşınızı müəyyənləşdirir
Yaş artdıqca testosteron, estrogen və progesteron kimi hormonların səviyyəsi azalır ki, bu da həm fiziki, həm də emosional rifaha təsir edir. Aşağı libido, yuxu pozğunluğu, yorğunluq və diqqət dağınıqlığı bu mərhələdə tez-tez rast gəlinir. Dr. Gen, hormon balansını qorumağın həyat keyfiyyətini artırdığını, lakin hər cür əlavə və ya dəstəkləyici müalicənin yalnız həkim nəzarətində aparılmalı olduğunu vurğulayır.
5. Zehni çeviklik - beyninizi işlədin, gənc qalın
Unutqanlıq və diqqət itkisi beynin stimullaşdırmaya ehtiyacı olduğunu göstərir. "Beyin də əzələ kimidir – işlədilmədikdə zəifləyir", deyə Gen qeyd edir. O, hər gün beyni aktiv saxlayan sadə məşqlər etməyi tövsiyə edir, məsələn, "F” hərfi ilə başlayan sözləri sadalamaq və ya kiçik yaddaş oyunları oynamaq kimi. Keyfiyyətli yuxu da beyin sağlamlığı üçün vacibdir: yatmazdan əvvəl telefonu kənara qoymaq, otağı qaranlıq saxlamaq və gecələr "Wi-Fi”ni söndürmək tövsiyə olunur.
Ev şəraitində yaşlanma testləri
Dr. Gen, bədənin bioloji yaşını təxmin etmək üçün bir neçə sadə test təklif edir:
* Əllərdən istifadə etmədən oturub qalxmaq;
* Stoldan 30 dəfə ayağa qalxıb oturmaq;
* Əl dərisini yüngülcə dartıb buraxmaq (dərinin dərhal əvvəlki vəziyyətinə qayıtması elastikliyin göstəricisidir);
* Topuq–barmaq addımı ilə yerimək;
* Bir ayaq üzərində 30 saniyə taraz dayanmaq.
Bu testlərin hamısını problemsiz yerinə yetirə bilirsinizsə, deməli, yaşınızı sağlam şəkildə idarə edirsiniz.
Aydın
Hadisənin gedişatını izləmək üçün ain.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
