Sudandakı vətəndaş müharibəsi 11 milyon insanın didərgin düşməsinə və 6 milyondan çox insanın aclıqdan əziyyət çəkməsinə səbəb olub, bu günə qədər 60 mindən çox insanın həyatını itirməsinə səbəb olub.
Hafta.az-ın yazdığına görə, vətəndaş müharibəsinin əsas aktyoru olan Çevik Dəstək Qüvvələrinin (ÇDQ) əl-Faşir şəhərinə daxil olduqdan sonra həyata keçirdiyi kütləvi qırğınlar, RSF-nin strukturunu və dəstəklədiyi qüvvələri diqqətə gətirib. ÇDQ-ni dəstəkləmək üçün özəl təhlükəsizlik şirkətləri vasitəsilə Sudana muzdlu əsgər göndərən Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (BƏƏ), tərəf olduğu əvvəlki münaqişələrdəki kimi, yüzlərlə əsgəri ölkəyə müxtəlif yollarla daşıyıb.
Təhlükəsizlik səbəblərindən anonim danışan və "Sezar" ləqəbli keçmiş Kolumbiya əsgəri, AA-ya Sudana gətirilən əsasən kolumbiyalı muzdlu əsgərlərin mövcudluğu, onların işə qəbul prosesi, şirkətləri, maaşları, təlim prosesi, marşrutları və Sudandakı ümumi vəziyyət barədə danışıb.
Sezar izah edib ki, adını FENIX olaraq dəyişdirən A4SI ötən ilin may ayında Afrikaya aparmaq üçün kişiləri işə götürməyə başlayıb. O əlavə edib ki, şirkətə keçmiş kolumbiyalı polkovnik Alvaro Kijano rəhbərlik edir, BƏƏ-də yerləşən Qlobal Xidmət Təhlükəsizliyi Qrupunda çalışır və reklamlar mesajlaşma tətbiqlərindəki qruplar vasitəsilə yayılır. Sezar bildirib ki, şirkət texniki heyət də daxil olmaqla təxminən 2 min nəfərlik üç batalyon yaratmaq üçün 600 əsgərdən ibarət heyət cəlb edir. "Bu, böyük rəqəmdir", - deyə o bildirib. "Onlar həmçinin təlim heyətinin yerləşdiyi Liviyaya 40 kolumbiyalını dron təlimi üçün aparıblar. Onlar həmçinin həkimlər, tibb bacıları, mexaniklər və aşpazlar, eləcə də kəşfiyyat və yüngül artilleriya üçün personal gətiriblər".
Müsahibə prosesindən danışan Sezar müsahibənin "BƏƏ vətəndaşlarının onları görə bildiyi, lakin onların BƏƏ vətəndaşlarının görə bilmədiyi" video sistemindən istifadə edilərək aparıldığını bildirib. Bu personalın tədricən müxtəlif yollarla Sudana daşındığını bildirən Sezar, qrupun hara getdiyini bilib-bilməməsi sualına belə cavab verib: "Onlar heç vaxt aydın olmayıblar, heç vaxt! Onlar özlərini hansı münaqişəyə cəlb etdikləri barədə heç vaxt aydın olmayıblar, onlar (əsgərlər) nə vaxt başladıqlarını belə bilmirdilər. Çünki Əmirliklər məlumat vermirdilər. Onlar məlumatı gizlədirdilər, şirkət isə məlumatı gizlədirdi. Onları maraqlandıran tək şey daha çox qazana biləcəkləri üçün işə qəbul idi. Ərizəçilər işsiz olduqları üçün belə bir fürsətlə maraqlanırdılar. Əməkhaqqı da əsgər üçün cəlbedicidir, çünki ən azı 2600 dollardır. Onlar Kolumbiyada bu məbləği qazana bilmirlər".
Sezar, Sudandakı batalyonlar üçün nəzərdə tutulan şəxsi heyətin Kolumbiyadan Fransa və ya İspaniya üzərindən Efiopiyaya, oradan isə Somalinin Bossaso şəhərinə getdiyini söyləyib.
Sezar izah edib ki, Efiopiyaya uçuşlar beynəlxalq kommersiya aviaşirkətləri vasitəsilə həyata keçirilir. Onlar Bossasodakı gizli BƏƏ bazasından gecə uçuşları ilə Liviya, Keniya və ya Çada, sonra təyyarələrini dəyişərək və ya quru yolu ilə Sudanın Nyala şəhərinə gedirlər.
Sezar deyib ki, dron təlimi və ya digər kurslar keçənlər İspaniya, Fransa və ya Hollandiya üzərindən Əbu-Dabiyə, oradan isə Qayatidəki batalyonlara gediblər.
Onun sözlərinə görə, təlim çox məxfi aparılır, muzdlular serb, çinli və ya avadanlıqlara sahib olan hər hansı bir ölkə tərəfindən təlim keçiblər.
“Təlim ən ciddi məxfilikdə aparılır, təlimatların surətini çıxara bilməzsiniz, dronlar idarə edə bilməzsiniz və məlumat verə bilməzsiniz” deyən Sezar izah edib ki, bəzən pis rəftar telefonların müsadirəsini, ailələrin onlarla danışmasını yasaqlağı və ya xəstələrə qulluq göstərməməyi əhatə edir”, - deyib keçmiş hərbçi.
Sezar təlimin keçirildiyi Bossasodakı bazada pasportların müsadirə olunduğunu və nəticədə Kolumbiyalı muzdluların sahədəki "xəyallara" çevrildiyini bildirib.
Sudandakı münaqişədə indiyə qədər təxminən 30 kolumbiyalının öldüyünü qeyd edən Sezar, cəsədlərin Kolumbiyaya gətirilmədiyini, Bossasodakı BƏƏ bazasında dondurulduğunu söyləyib.
Sezar qayıtmaq istəyənlərin gecikdiyini, lakin ölümlərə və pis şəraitə baxmayaraq əksəriyyətin geri qayıtdığını deyib. O, bölgəyə aparılan təxminən 2 min muzdludan 500-600-ünün orada qaldığına inandığını əlavə etdi. Onun ərazisində yetkinlik yaşına çatmayanların və ya uşaqların cəlb olunduğu soruşulduqda, Sezar belə cavab verib: “Əgər 18 yaşdan kiçik olmağı parametr kimi istifadə etsək, düşünürəm ki, bu, mən ola bilərəm. Amma bunu sübut edə bilmərəm, çünki Sudanda şəxsiyyət vəsiqəsi, vətəndaşlıq, onları müəyyən edə biləcək sənəd yoxdur. Gənc kişilər çox uzun boyludurlar, amma çox gəncdirlər. Ona görə də düşünürəm ki, yetkinlik yaşına çatmayanlar var, amma uşaqlar yoxdur”.
Keçmiş Kolumbiya əsgəri Sudanda müşahidə etdiyi yoxsulluqla bağlı şərh verərək deyib: “Evlərin divarları güllə dəlikləri, raket və bombardman zərbələri ilə örtülüdür. Həmin insanlar orada belə yaşayırlar; dağıntılardan və ya müharibənin qalıqlarından müvəqqəti sığınacaqlar tikirlər”.
Silahlılar arasında nəzarətin olmamasına toxunan Sezar, onların yaxşı davranışlı olduqlarını, lakin təşkilatlanma və iyerarxiyanın olmadığını bildirib. “Dəfələrlə Sudan milislərinin BMT kimi beynəlxalq təşkilatlardan ərzaq bağlamaları ilə gəldiyini gördük. Onlar bağlamalardakı möhürləri və loqotipləri silmişdilər. Silahlılar hər şeyi oğurlayır, bəzən ərzaq almaq üçün pul, geyim və ya silah tələb edirdilər. Sudan çox kasıb bir ölkədir, amma çoxlu qızıl və almaz sərvəti var. Bəlkə də buna görə BƏƏ bu müharibəni dəstəkləyir. Müxalif silahlılar hər şeyi məhv edir, heç nəyə əhəmiyyət vermirlər. BƏƏ onlara çox şey verir və onlar əldə etdikləri hər şeyi xərcləyirlər, hətta 10 min kilometrə çatmadan aldıqları nəqliyyat vasitələrini sıradan çıxarıb satırlar”.
