Finss.az - Türkiyə coğrafiyası və təbiət quruluşu baxımından dünyanın ən unikal turizm bölgələrindən biri hesab olunur. İqlim şərtlərinin müxtəlifliyi, dəniz, dağ və meşələrin harmoniyası, tarixi irsi və zəngin mətbəxi bu ölkəni istənilən mövsümdə səyahət üçün əlverişli edir. Son illərdə Ümumdünya Turizm Təşkilatı (UNWTO) da Türkiyənin turizm sahəsində apardığı ardıcıl islahatlar və infrastruktur inkişafını yüksək qiymətləndirir.
Xüsusilə COVID-19 pandemiyasından sonra Türkiyə sürətlə toparlanaraq yenidən turizm liderləri sırasında yer aldı. Bunun əsas səbəbləri arasında turistlər üçün yaradılan təhlükəsiz şərait, xidmət səviyyəsinin yüksəldilməsi, tarixi-mədəni abidələrin bərpası və əlverişli qiymət siyasəti ön plana çıxır.
Bu yazıda isə Türkiyənin turizm xəritəsində xüsusi yeri olan, həm qədim tarixi, həm də təbii gözəllikləri ilə seçilən Fəthiyə bölgəsini daha ətraflı araşdıracağıq.
Fəthiyə bölgəsi Türkiyənin cənub-qərbində, Aralıq dənizi bölgəsində, Muğla əyalətinə bağlı bir rayondur. Ümumi sahəsi 3059 km² olan bu rayon, Muğla əyalətinin ərazi baxımından ən böyük bölgəsidir. Şərqdə və cənub-şərqdə Antalyanın Korkuteli və Elmalı rayonları, cənub-qərbdə Aralıq dənizi, qərbdə Qapıdağ yarımadası, şimalda isə Dənizli və Burdur əyalətləri ilə həmsərhəddir.
Bölgənin təbiəti dağlar, meşəliklər, yaylalar və dəniz sahilləri ilə zəngindir. Xüsusilə məşhur Ölüdəniz sahilləri dünyanın ən təmiz və sakit sulardan biri kimi tanınır.
Fəthiyənin tarixi qədim Telmessos şəhərinə dayanır. Məlumata görə, şəhərin əsası e.ə. V əsrdə qoyulub. İlk dövrlərdə Əhəmənilər İmperiyası, daha sonra Delos birliyi, Likiyalılar, Farslar, Makedoniyalılar, Selevkilər, Lagoslar, Roma, Bizans, Səlcuqlular, Menteşeoğulları və nəhayət Osmanlı imperiyası bu torpaqlar üzərində hökmranlıq etmişdir.
Telmessos əfsanəsi və Apollonun şəhəri
Şəhərin adı ilə bağlı məşhur əfsanəyə görə, Finikiya kralı Agenorun qızına vurulan Tanrı Apollon köpək cildinə girərək ona yaxınlaşır və bu birliyin nəticəsində Telmessos adlı oğul dünyaya gəlir. Apollon oğlunun şərəfinə qurduğu şəhərə Telmessos adını verir. Bu əfsanə Telmessosun qədim dövrdə mədəni və dini mərkəz olduğunu göstərir.
VIII əsrdə şəhər Bizans imperatoru II Anastasinin şərəfinə Anatasiapolis adlandırılır. 1261-ci ildə Rum Səlcuqlu dövlətinin süqutundan sonra bölgə Menteşeoğulları bəyliyinin əlinə keçir. 1424-cü ildə isə Osmanlılar bu torpaqları öz ərazilərinə qataraq şəhərin adını Meğri (Rum dilində “uzaq diyar”) olaraq dəyişdirirlər.
1914-cü ildə Türkiyənin ilk hərbi pilotlarından olan Fəthi bəyin şəhid olması ilə şəhərin adı Fəthiyə olaraq dəyişdirilir. Bu ad həm şəhərin tarixi qəhrəmanlıq simvoluna çevrilmiş, həm də milli yaddaşda dərin iz buraxmışdır.
Amitas məzarı və Telmessos amfiteatrı
Fəthiyənin simvollarından biri olan Amitas məzarı şəhəri əhatə edən təpələrin birində yerləşir. Bu monumental məzar IV əsrdə Telmessosun kralı Amitasın şərəfinə tikilmişdir. Yaxınlıqda yerləşən Telmessos amfiteatrı isə Roma dövrünə aiddir və 5000 nəfərlik tutuma malikdir. Bizans dövründə bu amfiteatr arena kimi istifadə olunmuşdur.
Fəthiyə qalası və Rodos cəngavərləri
Fəthiyədə yerləşən qala qalıqları Əziz John Cəngavərləri tərəfindən inşa olunmuş, daha sonra XV əsrdə Rodos cəngavərləri tərəfindən bərpa edilmişdir. Qala şəhərin müdafiəsi ilə yanaşı, həm də dini və hərbi mərkəz funksiyası daşıyırdı.
Digər tarixi abidələr
- Telmessos qəbir daşları – üzərində qədim döyüşçü yazıları olan abidələr
- 1791-ci il Osmanlı hamamı – 14 qübbəli, 6 kəmərli inşaat
- Fəthiyə Köhnə Məscidi
- 2001-ci ildə ucaldılmış Şəhidlər Abidəsi
Fəthiyə Muzeyi: Mədəni mirasın aynası
Fəthiyə şəhərinin mərkəzində yerləşən muzey Likiya, Əhəmənilər, Ellinizm, Roma və Bizans dövrünə aid arxeoloji və etnoqrafik eksponatlarla zəngindir. Burada nümayiş olunan “Dastar” tikiş dəzgahı və yerli əhalinin əl işləri bölgənin folklor və sənətkarlıq tarixini yaşadır. Açıq hava sərgi hissəsində isə qəbir məzarları, daş bloklar və İzraza abidəsi kimi nadir tapıntılar sərgilənir.
Turizm infrastrukturu və müasir cazibə mərkəzləri
Fəthiyə həm dəniz turizmi, həm də tarixi və ekoloji turizmin inkişaf etdiyi bir məkandır. Bölgədəki məşhur sahillər:
- Ölüdəniz – dünyanın ən sakit və təmiz sulardan biri
- Çalış çimərliyi
- Kabak koyu – sıx meşə ilə əhatələnmiş sahil
Həmçinin turistlərə paragliding, su idmanı, dağ yürüşləri, antik şəhər turları və jeep safari kimi fəaliyyətlər təqdim olunur.
