Cənubi Koreya KF-21 “Boramae” döyüş təyyarəsi proqramını tam beşinci nəsil “stealth” (görünməz) platformasına çevirmək məqsədilə genişmiqyaslı təkmilləşdirmələr aparır.
“Poliqon” “Defence Blog” nəşrinə istinadən xəbər verir ki, plana daxili silah bölmələrinin yaradılması, radar tərəfindən aşkarlanmağın qarşısını alan qabaqcıl materialların tətbiqi və tamamilə ölkə daxilində hazırlanmış yeni nəsil mühərrikin inkişaf etdirilməsi aiddir.
Cənubi Koreyanın 2026-cı il müdafiə büdcəsi təklifinə görə, hökumət KF-21 və digər qabaqcıl aviasiya sistemləri üçün uzunmüddətli “stealth” inkişafını dəstəkləmək üçün maliyyə ayırır. KF-21-i istehsal edən “Korea Aerospace Industries” (KAI) şirkəti hazırda Block I inkişafını yekunlaşdırır. KAI artıq Block II və konseptual Block III təkmilləşdirmələrinə başlayıb.
Şirkətin təkmilləşdirmə planlarına uyğun olaraq, Block III versiyası KF-21-i indiki məhdud “stealth” konfiqurasiyasından irəli apararaq raketlər və sensorları gövdə daxilində yerləşdirəcək. Bu, ABŞ-ın F-35 “Lightning II” təyyarəsinə bənzər bir dizayn dəyişiklikidir. Bu dizayn radar izini minimuma endirəcək və mübahisəli hava məkanında sağ qalma imkanını artıracaq.
Hökumətin təklifində yerli inkişaf edilmiş qabaqcıl reaktiv mühərrik üçün 86 milyard Cənubi Koreya vonu (62 milyon ABŞ dolları), “stealth” ilə əlaqəli sensor və material texnologiyaları üçün isə əlavə 630 milyard von (453 milyon dollar) ayrılması nəzərdə tutulur. Uğurlu olarsa, bu mühərrik gələcəkdə hazırkı ABŞ istehsalı GE F414-GE-400K turbofanını əvəz edə bilər.
KAI bildirib ki, Block I inkişafını 2026-cı ilin sonuna qədər tamamlamağı hədəfləyir və bundan sonra Block II-yə keçid üçün “hava–yer” qabiliyyətlərinin geniş sınaqlarına başlayacaq. Block III üçün isə tam “stealth” konfiqurasiyası, dörd ədəd “Meteor” “hava-hava” raketi və ya aviasiya bombalarını daşıya bilən daxili bölmələrlə təqdim olunacaq. Təyyarə həmçinin daxili elektron müharibə sistemləri və hazırkı xarici podların yerinə dizayn edilmiş daxili optik hədəf sistemi ilə təchiz ediləcək.
“Stealth” yönümlü inkişaf yalnız təyyarənin xarici dizaynı ilə məhdudlaşmır. Cənubi Koreya Milli Müdafiə Nazirliyi həmçinin KF-21-də artıq istifadə edilən Avropa istehsalı “Meteor” raketinə bənzər uzun mənzilli “hava-hava” raketinin də inkişafını həyata keçirir. Yerli raketin bərk yanacaqlı ramjet mühərriki ilə təchiz edilməsi planlaşdırılır ki, bu da geniş mənzil və terminal mərhələdə davamlı sürətlənmə təmin edəcək.
Təkmilləşdirilmiş KF-21 nəhayət pilotsuz aviasiya vasitələri ilə inteqrasiya olunacaq. Planlar yüksək sürət və ötürmə qabiliyyətinə malik datalink vasitəsilə baş təyyarənin avtonom dron sürülərini koordinasiya etməsini nəzərdə tutur. Mübahisəli hava məkanında dronlar düşmən müdafiəsini çaşdırmaq və ya zərbə endirmək üçün istifadə edilə bilər ki, bu da insanlı döyüş təyyarəsinin təhlükəsiz məsafədə qalmasını təmin edəcək.
Cənubi Koreyanın inkişaf strategiyası müdafiə sahəsində özünü təminetmə prinsipinə artan önəm verdiyini əks etdirir. Cənubi Koreyanın Müdafiə Satınalmaları Proqramı Agentliyi (DAPA) və KAI gələcək təchizat zənciri məhdudiyyətlərindən qaçmaq üçün mühərriklərin yerli istehsalına da prioritet verir. “Hanwha Aerospace” və “Doosan Enerbility” 16000 funt qüvvəsində turbofan mühərrikini inkişaf etdirir.
Təyyarə və mühərriklə yanaşı, Milli Müdafiə Nazirliyi 2033-cü ilə qədər yeni “hava-hava” raketinin inkişafına 7.5 trilyon von (5.4 milyard dollar) ayırıb. Nazirliyin bildirdiyinə görə, bu sistem ABŞ istehsalı AIM-120 AMRAAM raketindən, xüsusilə hədəfə yaxınlaşma mərhələsində daha yüksək performans göstərəcək.
Lakin layihənin çətinlikləri də mövcuddur. Bərk yanacaqlı ramjet mühərriki ilə işləyən raketin və müasir “stealth” reaktiv mühərrikinin hazırlanması yüksək texnoloji risk tələb edir və illərlə davam edə bilər. Məsələn, “Meteor” raket proqramının Avropanın təcrübəli müdafiə şirkətlərinin səyləri nəticəsində həyata keçirilməsinə baxmayaraq, 25 ildən çox vaxt aparıb.
Cənubi Koreyanın dron və turbofan inkişaf təcrübəsi, həmçinin potensial beynəlxalq tərəfdaşların dəstəyi bəzi riskləri azalda bilər. Buna baxmayaraq, gecikmələr və yüksək maliyyə xərci ehtimalı qalır.
KF-21-i tam “stealth” platformasına çevirməklə Seul yalnız aviasiya imkanlarını gücləndirməyi deyil, həm də 5-ci nəsil döyüş təyyarələrinin ixracı üçün rəqabətqabiliyyətli aviasiya sənayesi yaratmağı hədəfləyir. Bu, Türkiyənin 5-ci nəsil KAAN təyyarəsində tətbiq etdiyi yanaşmaya bənzəyir.
Əgər proqram plan üzrə davam edərsə, KF-21 Block III Cənubi Koreyanın tamamilə yerli “stealth” döyüş təyyarəsi kimi tarixi mərhələni təmsil edə bilər.
