RU

Regional liderlik, təhlükəsizlik və yeni multipolyar dünya arxitekturasına doğru...

Bizimyol portalından əldə olunan məlumata əsasən, ain.az xəbər verir.

“Cənab Prezident İlham Əliyevin ərəbdilli dünyanın ən nüfuzlu beynəlxalq informasiya kanalı olan Əl-Ərəbiyyəyə verdiyi müsahibə, təsadüfi bir hadisə deyil, Azərbaycanın xarici siyasətində dərin strategiya və hesablı zamanlamanın məhsuludur. Bu müsahibə, 44 günlük Vətən Müharibəsində qazanılmış qələbədən sonra formalaşan yeni regional reallığı və Azərbaycanın bu reallıqda özünü sabitlik və inkişaf mərkəzi kimi mövqeləndirmək strategiyasını ərəb dünyasına və onun vasitəsilə bütün Qlobal Cənuba çatdırmaq məqsədi daşıyır”.

Bu barədə Bizimyol.info xəbər portalına politoloq Nicat İsmayılov danışıb. Politoloq qeyd edib ki, kanalın əsas auditoriyası ərəb dünyasının siyasi və iş elitası, eləcə də geniş ictimaiyyətidir, bu da Azərbaycanın reallığını Qərb mediasının filtrindən keçirmədən birbaşa hədəf kütləyə çatdırmaq imkanı yaradır.

Nicat İsmayılov

Politoloqun sözlərinə görə, prestijli və nüfuzlu Əl-Ərəbiyyə beynəlxalq ictimaiyyətdə, xüsusən də Yaxın Şərq və Şimali Afrika regionunda yüksək etibar qazanıb: “Burada verilən müsahibə öz-özünə mühüm siyasi mesaj kimi qiymətləndirilir. Bu addım, Azərbaycanın özünü Qərb mərkəzli siyasi və informasiya axınlarından asılı olmayan müstəqil, multipolyar dünyanın fəal bir subyekti kimi təqdim etmək siyasətinin davamıdır”.

“Post-müharibə reallığının formalaşması, müharibədən beş il sonra regionda yeni status-kvo tam formalaşmış, Zəngəzur dəhlizi layihəsi konkret konturlar almış, Qarabağın bərpası geniş vüsət almışdı. Prezident bu nailiyyətləri təqdim etmək fürsəti əldə edir.

Dünyada və regionda davam edən gərginliklər (o cümlədən, Ermənistanın revanşist nitqi, enerji təhlükəsizliyi problemləri) fonunda Azərbaycanın sabit, proqressiv və təklifkar mövqeyini qəti şəkildə vurğulamaq ehtiyacı yaranmışdı”-deyə Nicat İsmayılov əlavə edib.

Politoloqun fikrincə, müsahibədə aşağıdakı əsas mövzular diqqət mərkəzində olub.

Regional təhlükəsizlik və Zəngəzur dəhlizi: “Sülh və rifahın İpək yolu”

Nicat İsmayılov bildirib ki, Prezident İlham Əliyev Zəngəzur dəhlizini təkcə nəqliyyat layihəsi kimi deyil, bütün region, o cümlədən qonşu ölkələr və ərəb dünyası üçün tarixi iqtisadi fürsət kimi təqdim edib: “Prezident Azərbaycanın bu layihəyə tam dəstəyini bildirmiş, lakin Ermənistanın layihəyə qarşı çıxan “gizli və aşkar sabotaj cəhdləri” ilə bağlı ciddi narahatlığını ifadə edib. Azərbaycan sülh və əməkdaşlıq təklif edir, Ermənistan və onun bəzi xarici himayəçiləri isə regionda yeni gərginlik mərkəzləri yaratmaq istəyir. Bu mesajla Azərbaycan, regionda sabitliyin qorunub saxlanılmasında maneə olan tərəfin kim olduğunu ərəb dünyasına aydın şəkildə çatdırır”.

Ermənistanla sülh müqaviləsi: “Ərazi bütövlüyü qırmızı xəttdir”

“Prezident açıq şəkildə bildirmişdir ki, sülh müqaviləsinin imzalanmasının qarşısındakı əsas maneə Ermənistanın Azərbaycanın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə hörmət etməməsi, həmçinin onun siyasi elitində və medianında hökm sürən revanşist ritorikadır.

Bu mövqedən heç bir güzəşt göstərilməmişdir. Bu, təkcə Ermənistana deyil, həm də onu dəstəkləyən xarici qüvvələrə ünvanlanmışdır. Azərbaycan danışıqlar üçün hazırdır, lakin öz əsas prinsiplərindən əl çəkməyəcək. Bu, ərəb dünyasında, xüsusilə də öz ərazi bütövlüyü problemləri ilə üzləşən ölkələr tərəfindən yaxşı başa düşülən bir mövqedir”-deyə Nicat İsmayılov qeyd edib.

Qarabağın bərpası: “Böyük Qayıdış” və beynəlxalq əməkdaşlıq fürsətləri

Politoloq bildirib ki, prezident “Böyük Qayıdış” proqramı çərçivəsində məcburi köçkünlərin Qarabağa qaytarılması, tamamilə dağıdılmış şəhər və kəndlərin, mədəni və dini irsin bərpası üzrə görülən böyük işlər haqqında ətraflı məlumat vermişdir.

Prezident İlham Əliyev bunu “dünyada misli görünməmiş humanitar layihə” kimi təqdim edib. Bu, bir neçə məqsədə xidmət edir:

Daxili auditoriya üçün, cənab Prezident İlham Əliyev vətəndaşlarına qayğısını nümayiş etdirir.Beynəlxalq auditoriya üçün, Azərbaycanın iqtisadi gücünü, səmərəliliyini və humanitar dəyərlərə sadiqliyini göstərir.İqtisadi tərəfdaşlıq üçün; təqdimat, ərəb investorlarına və tikinti şirkətlərinə “biz böyük layihələr həyata keçiririk, burada sizin üçün fürsətlər var” deyə gizli dəvət xarakteri daşıyır”.

Enerji təhlükəsizliyi: etibarlı tərəfdaş kimi Azərbaycan

Nicat İsmayılov vurğulayıb ki, qlobal enerji böhranı kontekstində Prezident Azərbaycanın Avropaya enerji təchizatını artırmaqda oynadığı rolun altını xətləmiş, eyni zamanda OPEC+ çərçivəsində ərəb ölkələri ilə əməkdaşlığın əhəmiyyətini vurğulayıb: “Bu, Azərbaycanın enerji diplomatiyasında tarazlıq siyasətinin parlaq nümunəsidir. Azərbaycan özünü həm Qərbin, həm də Şərqin etibarlı tərəfdaşı kimi mövqeləndirir, heç bir tərəfə bağlı olmadığını, lakin hamısı ilə konstruktiv işləyə biləcəyini nümayiş etdirir”.

Fələstin məsələsi: prinsipial və tarazlıq pozisiyası

Politoloq bildirib ki, Prezident Azərbaycanın iki dövlətli həll yoluna dəstəyini təkrarlamış, Beynəlxalq hüquq normalarının pozulmasını pisləmiş və Qəzzədəki humanitar vəziyyətlə bağlı narahatlığını ifadə etmişdir, eyni zamanda sülh danışıqlarının zəruriliyini xüsusi qeyd edtmişdir.

“Bu, Azərbaycanın xarici siyasətinin ən incə məsələlərindən biridir. Burada İsraillə strateji tərəfdaşlıqla ərəb-İslam dünyasının həssaslıqları arasında mükəmməl tarazlıq saxlanılır. Bu pozisiya Azərbaycana ərəb dünyasında hörmət qazandırır və onu potensial sülh vasitəçisi kimi görülməyə imkan yaradır”-deyə Nicat İsmayılov əlavə edib.

Ümumi qiymətləndirmə və nəticə: yeni dünya nizamında Azərbaycanın Mövqeyi

“Cənab Prezident İlham Əliyevin bu müsahibəsi Azərbaycan xarici siyasətinin yetkinlik və strateji aydınlıq dövrünü əks etdirir. Bu çıxış vasitəsilə Azərbaycan, öz həqiqətlərini özü danışır. Xarici mediada tez-tez təhrif olunan informasiya bərabərsizliyini aradan qaldıraraq, öz perspektivini birbaşa beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırır.

Azərbaycan özünü təkcə iqtisadi deyil, həm də siyasi və təhlükəsizlik məsələlərində regional lider kimi təqdim edir, regionun gələcəyi barədə müzakirələrdə əsas səslərdən birinə çevrilir.

Qərb mərkəzli olmayan, müstəqil siyasət yürüdən ölkələrlə (o cümlədən ərəb dünyası ilə) əlaqələri dərinləşdirməklə, Azərbaycan yeni multipolyar dünya arxitekturasının formalaşmasında fəal iştirak etdiyini nümayiş etdirir”-deyən politoloq bildirib ki, müsahibə ərəb biznes dairələrinə Azərbaycanın bərpa, nəqliyyat və enerji layihələrində iştirak etmək üçün açıq bir işgüzar dəvət kimi qiymətləndirilə bilər.

Politoloqun fikrincə, cənab Prezident İlham Əliyevin Əl-Ərəbiyyəyə müsahibəsi uğurlu, çoxsəthli və dərin məzmunlu bir diplomatik təşəbbüsdür: “Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın müstəqil xarici siyasətini, regionda sabitlik və əməkdaşlıq arzusunu və Qlobal Cənubun ayrılmaz hissəsi kimi mövqeyini möhkəmləndirir. Bu, təkcə xarici auditoriyaya yönəldilmiş mesaj deyil, həm də Azərbaycan cəmiyyətinə öz dövlətinin beynəlxalq arenada artan nüfuzu və müstəqil səsi ilə bağlı etibar və qürur hissi verən bir çıxışdır”.

İradə Cəlil, Bizimyol.info

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün ain.az saytını izləyin.

Избранный
5
bizimyol.info

1Источники