ain.az, Baku.ws saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.
Beynəlxalq alimlər qrupu müəyyən edib ki, tənha qalmaq yalnız əhval-ruhiyyəyə deyil, həm də şəxsiyyətə, beynin işinə, immun sisteminə və hətta yuxulara təsir göstərir.
BAKU.WS xəbər verir ki, araşdırma Nature Human Behaviour (NHB) jurnalında dərc olunub.
Tənha qalmağı artıq sadəcə xoşagəlməz hiss deyil, insanı içdən dəyişdirən amil adlandırırlar. Yeni tədqiqatlar göstərir ki, uzunmüddətli sosial təcrid yalnız əhval-ruhiyyəyə deyil, həm də şəxsiyyət xüsusiyyətlərinə, fiziologiyaya və beynin sosial informasiyanı necə emal etməsinə təsir edir.
ABŞ-da yaşlı insanlar arasında aparılan geniş sorğular göstərib ki, daim özünü tənha hiss edənlər zamanla daha az ünsiyyətcil, daha az intizamlı və daha çox narahat olurlar. Alimlər qeyd edirlər ki, bu dəyişikliklər yalnız əhval-ruhiyyəyə deyil, xarakterin əsas xüsusiyyətlərinə təsir edir.
Digər işlər tənha qalmağı emosional sabitliyin pozulması və mənfi özünədəyərləndirmə ilə əlaqələndirir: belə insanlar özlərini yaxınlarına yük kimi görməyə daha çox meylli olurlar. Fizioloji səviyyədə isə tənha qalmaq immun reaksiyaları və iltihabi proseslərdə iştirak edən zülalların səviyyəsinin dəyişməsi ilə müşayiət olunur. Bu isə ürək-damar xəstəlikləri və diabet riskini artıra bilər.
Tənha qalmağın təsiri hətta yuxuda da hiss olunur: amerikalı psixoloqların məlumatına görə, tənha insanlar daha çox qorxulu yuxular görür və onların istirahəti daha az bərpaedici olur. Neyrovizualizasiya araşdırmaları göstərir ki, belə insanların beyni həm tanışlara, həm də uydurulmuş personajlara fərqli reaksiya verir. Bəzi hallarda isə real və "psevdososial" əlaqələr arasındakı sərhəd bulanıqlaşır, beyin dostları və televiziyadakı qəhrəmanları demək olar ki, eyni cür qəbul edir.
Xüsusilə yeniyetmələr daha həssasdırlar: ABŞ-da 11 mindən çox insan üzərində aparılan çoxillik müşahidələr göstərib ki, 15 yaşında tənha qalmaq gələcəkdə depressiya və posttravmatik stress pozuntusu riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır.
Alimlər vurğulayırlar ki, tənha qalmağı sadəcə yoldaşsız qalmaq kimi qiymətləndirmək olmaz. Bu, insanın hiss etməsini, düşünməsini və dünyayla qarşılıqlı münasibətini tədricən dəyişdirən mürəkkəb və çoxsəviyyəli bir təcrübədir.
Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün ain.az saytını izləyin.
