Amerikalı tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, yeniyetməlik dövründə yuxu rejimi beyin funksiyası ilə əlaqəli ola bilər və gələcək davranış pozğunluqları riskini proqnozlaşdırır.
Editor.az xəbər verir ki, bu barədə araşdırma Brain and Behavior (B&B) jurnalında dərc olunub.
Alimlər yeniyetmələrin beyninin koqnitiv inkişafı (ABCD) layihəsində iştirak edən orta yaş 12 olan 2800 iştirakçının məlumatlarını təhlil ediblər. Uşaqlar üç həftə ərzində onların yuxu müddətini və keyfiyyətini qeyd edən fitnes qolbaqları taxıblar. Onlar dincələn beyinlərinin MRT müayinəsindən də keçiblər və onların valideynləri ilə yeniyetmələrin davranışı ilə bağlı müsahibə aparılıb.
Təhlil nəticəsində məlum olub ki, yuxu pozğunluğu beyində istirahət və özünü qiymətləndirmə zamanı aktiv olan standart rejim şəbəkəsi adlanan sistemdəki dəyişikliklərlə əlaqələndirilir. Həmişəkindən daha az yatan yeniyetmələrin bu şəbəkə daxilində əlaqələrin azalması və diqqəti cəlb edən digər beyin sistemləri ilə əlaqələrin artması ehtimalı daha yüksəkdir.
Bir ildən sonra bu tədqiqat iştirakçıları aqressivlik, impulsivlik və özünü idarə etməkdə çətinlik kimi xarici davranış problemləri ilə daha çox qarşılaşıblar. Bununla belə, narahatlıq və ya depressiya kimi problemlərin daxililəşdirilməsi ilə heç bir əlaqə tapılmayıb.
Tədqiqat müəllifləri qeyd ediblər ki, yuxunun müddəti və səmərəliliyi beynə fərqli təsir göstərir və müəyyən edilmiş neyron şəbəkəsi nümunələri simptomlar görünməzdən çox əvvəl formalaşa bilər. Onlar yuxunun yaxşılaşdırılmasının yeniyetmələrdə davranış pozğunluqlarının qarşısını almaq üçün bir yol ola biləcəyini təklif edirlər.
//Gülnarə Abasova, Editor.az
