Ukrayna mətbuatının yazdığına görə, sanksiyalara baxmayaraq Rusiyada nüvə başlıqları daşıya bilən qitələrarası ballistik raketlər istehsal edən zavod genişlənməyə davam edir.
İsrail-İran müharibəsində 12 gündən sonra atəşkəs əldə olunduğu halda, Rusiya-Ukrayna müharibəsi üç ildən artıqdır ki, davam edir. Ukrayna mətbuatı iddia edib ki, Rusiya Ukrayna ilə müharibə zamanı Votkinskdəki əsas raket obyektini genişləndirmək üçün əsasən Çindən qabaqcıl avadanlıq idxal edib.
“The Kyiv Independent” xəbər saytının “Rusiya “əbədi müharibə” üçün strateji raket zavodu hazırlayır” başlıqlı xəbərinə görə, Rusiyadakı strateji raket obyekti ölkənin müharibə ilə bağlı üzləşdiyi sanksiyalara baxmayaraq, raket istehsalını əhəmiyyətli dərəcədə artırmaq üçün mürəkkəb texnika idxal edə bilib. Sayt iddia edir ki, obyektə əsasən Çindən gətirilən avadanlıq və təchizat zəncirlərini müəyyən edib. Buna uyğun olaraq əldə edilən bir sənəd, müharibənin başlamasından qısa müddət sonra sözügedən obyektə ABŞ-a çata biləcək qitələrarası raketlərin istehsalı üçün əmr verildiyini ortaya qoydu. Hesabatda Rusiyanın ən mühüm raket obyektlərindən birinin beynəlxalq sanksiyalardan yan keçərək sakitcə genişləndiyi bildirilir.
Məlumata görə, sözügedən Votkinsk zavodu Rusiyanın nüvə qüvvələrinə xidmət edən strateji obyektdir. Obyektin minlərlə yeni işçi işə götürdüyü, strukturuna yeni binalar əlavə etdiyi və raket istehsalını xeyli artırmaq üçün qabaqcıl texnika gətirdiyi iddia edilir.
Xəbərdə ukraynalıların bunu birbaşa hiss etdikləri, 500 kilometrə qədər mənzilli və Votkinskdə yığılan “İsgəndər-M” ballistik raketlərinin paytaxt Kiyev və digər şəhərləri daha çox vurmağa başladığı bildirilir.
Lakin zavodun missiyasının bundan da “hətta daha təhlükəli” olduğu bildirilib. Müvafiq olaraq, zavodun məqsədi nüvə başlıqları daşıya bilən qitələrarası ballistik raketlər istehsal etməkdir. Bildirilib ki, “Yars” və “Bulava” adlı iki qitələrarası ballistik raket ABŞ-a çatmaq üçün hazırlanıb, “Oreshnik” isə Avropanın istənilən nöqtəsini vura bilər.
Ukraynanın hərbi kəşfiyyat təşkilatı HUR-un məlumatına görə, Rusiya Ukrayna ilə müharibədə itirdiyi raketləri əvəz etməyə çalışmır, əksinə daha uzun bir münaqişə üçün ehtiyat toplayır. HUR-un yüksək rütbəli rəsmisi “The Kyiv Independent”ə bildirib ki, "Onlar uzun müharibəyə hazırlaşırlar. Bizdə olan məlumatlara görə, Rusiya müxtəlif tipli raketlər yığır".
***
Votkinsk zavodundakı əməliyyatları araşdıran və sanksiya tətbiq edilən silah istehsalçısının necə genişlənə bildiyini anlamağa çalışan internet saytında Çin, Tayvan və Belarus şirkətlərinin xüsusi rus vasitəçiləri vasitəsilə Rusiyadakı raket zavoduna kritik istehsal avadanlığı təqdim etdiyi bildirilir.
Müharibə başlayandan bəri zavodda istehsal artıb və obyektin özü genişlənib, eyni zamanda Rusiyanın istehsal etdiyi raketlərin sayı ilə hücumlarda istifadə olunanlar arasındakı fərq də ölkənin “ehtiyatında” olduğunu göstərir.
HUR-un kəşfiyyat məlumatlarına görə, Rusiya 600 “İsgəndər-M” ballistik raketi və 300 “İsgəndər-K” qanadlı raketi ehtiyatı saxlamağa nail olub. Bu, iki il davam edəcək ehtiyat deməkdir.
Digər tərəfdən, sözügedən zavodun başqa bir istehsal xətti var: qitələrarası raketlər. Hal-hazırda zavodda istehsal olunan qitələrarası raketlərin sayı dəqiq olmasa da, “The Kyiv Independent”in gördüyünü söylədiyi sənəd Rusiyanın bu sursata sərmayə qoyduğunun əlamətlərini göstərirdi.
Sənədə əsasən, 2022-ci il martın 31-də, Ukrayna ilə müharibə başlayandan bir ay sonra Rusiya Müdafiə Nazirliyi zavoda “Bulava” qitələrarası raketləri üçün hissələri istehsal etməyi tapşırıb. Bu raketlər nüvə sualtı qayıqlarında istifadə olunur.
***
Rusiyanın raket istehsalının genişləndirilməsinin “nə qədər ciddi” olduğu sualını da araşdıran xəbərdə, Votkinskdə hasilatın hazırkı artımının ilk növbədə Ukraynaya hücumlar üçün qısa mənzilli raketlərin ehtiyatını genişləndirmək məqsədi daşıdığı, lakin zavodun yeni avadanlığının “universal” olduğu bildirilib. Xəbərdə “Başqa sözlə, Rusiya da qitələrarası raketlər istehsal etmək imkanlarını genişləndirir” kimi qiymətləndirməyə yer verilib.
Ukraynada fəaliyyət göstərən müdafiə xəbər portalı “Defense Express”in baş redaktoru Oleq Katkovun iddiasına görə, “nüvə başlıqları daşıya bilən və bu qurğunun istehsal etdiyi “Yars” və “Bulava” artıq Ukraynanı deyil, Vaşinqtonu, Nyu-Yorku və ABŞ və Avropanın digər şəhərlərini hədəfə alır”.
