Rusiya Dövlət Duması 2023-cü ildə təklif edilən və uzun müddət müzakirələrə səbəb olan rus dilinin əcnəbi sözlərdən qorunması haqqında qanunu elə həmin gün ikinci və üçüncü oxunuşda qəbul edib. Qanuna əsasən, xüsusilə istehlakçıların hüquqları haqqında qanuna edilən dəyişikliklərlə ictimai sahədə bütün məlumatların və təlimatların rus dilində olması məcburi olacaq. İşarələr, plakatlar və lövhələr bu kontekstdə nəzərə alınacaq. Maraqlıdır ki, “mağaza” və “satış” sözləri üçün istisna edilib. Rusiyanın digər xalqlarının dillərinə tərcümələrə yalnız məzmun və dizayn tamamilə ekvivalent olduqda icazə veriləcək.
Hafta.az-ın yazdığına görə, bundan əlavə, kütləvi mənzil tikintisi haqqında qanuna dəyişiklik edilib, podratçı şirkətlərə mənzil layihələrində latın əlifbası ilə adlardan istifadə etməyi yasaqlayıb. Lakin bu qadağa qanunun qəbulundan əvvəl istifadəyə verilmiş layihələrə şamil edilməyəcək. Qanunun qüvvəyə minməsi üçün Federasiya Şurasının təsdiqi, sonra isə Prezidentin imzası tələb olunur. Dilçilərin dillərin təkamülü üçün alınma sözlərin təbii olduğuna dair xəbərdarlıqlarına və lövhələrin dəyişdirilməsi nəticəsində baş verə biləcək maddi ziyana bizneslərin etirazlarına baxmayaraq, deputatlar geri çəkilməyiblər.
Xarici dillərə tərcümələr edilə bilər, lakin bu tərcümələrin həm məzmun, həm də vizual tərtibat baxımından rus versiyasına ekvivalent olması şərt idi.
Dumanın sədri Vyaçeslav Volodinin təşəbbüsü ilə gündəmə gətirilən qanun layihəsi yanvar ayında başlayan mədəni mühafizə kampaniyasının məhsuludur. Volodin bildirdi ki, rus dili mədəni və mənəvi irsin fundamental elementlərindən biridir və ona görə də qorunmalı və inkişaf etdirilməlidir. Bu çərçivədə qanun layihəsini hazırlamaq üçün mədəniyyət komitəsinə tapşırıq verilib.
Dilçi ekspertlər də qanun layihəsini dəstəkləyir. Rusiya Elmlər Akademiyası Dilçilik İnstitutunun Milli və Dilçilik Münasibətləri Araşdırma Mərkəzinin rəhbəri Aysa Bitkeyeva vurğulayıb ki, rus dilində danışıq mədəniyyətinin tənəzzülü həm dilin təbii istifadəçilərini, həm də alimləri narahat edir. Bitkeyeva hətta rus dilinin məcburi olduğu ictimai yerlərdə də lazımsız yerə əcnəbi sözlərdən istifadə edildiyini və bu balanssızlığın aradan qaldırılması üçün prosesə peşəkar dilçilərin cəlb olunmasının vacibliyini bildirib.
