Rusiya cəbhə xəttinin arxasındakı hədəfləri vurmaq üçün reaktiv planerlərdən istifadə etməyə başlayıb və bu da Ukraynanın onsuz da həddindən artıq gərgin olan hava müdafiə sistemlərinə əlavə bir yük yaradıb...
Poliqon xəbər verir ki, bu barədə Financial Times yazır.
Nəşr xatırladır ki, KAB kimi tanınan sovet istehsalı modernləşdirilmiş bombalar ilk dəfə oktyabr ayında Ukraynanın cənub regionlarında, yəni Odessa, Mıkolayiv və Poltavada hədəfləri vurub. Məlumdur ki, bundan əvvəl Su-34 təyyarələrindən atılan idarəolunan mərmilərin 80 km mənzili var idi və Rusiya tərəfindən cəbhəyə yaxın şəhərlərin bombalanması üçün istifadə olunurdu.
Lakin, Ukrayna Hərbi Kəşfiyyat İdarəsinin (HÜR) rəhbər müavini Vadim Skibitskinin qeyd etdiyi kimi, indi bu planörlərdən bəziləri onların mənzilini 200 km-ə qədər artıran reaktiv mühərrikə malikdir.
Keçən ay Poltava vilayətinə düşən bombanın, rabitə və elektron müharizə sistemləri üzrə hərbi ekspert Sergey "Fleş" Beskrestnov tərəfindən dərc olunmuş fotoşəkilində "Alibaba"da 18,000 dollara alına bilən bir Çin istehsalı turbo-reaktiv mühərrik görünür.
"Bu inkişaf, Rusiyanın qış arifəsində mülgi və enerji infrastrukturu üzərində hava hücumlarını gücləndirdiyi, ABŞ-nin müharibəni dayandırmaq üçün səylərinin uğursuz olduğu bir vaxtda ortaya çıxdı. Avropa ittifaqları maliyyə və hərbi boşluğu doldurmağa tələsirlər, çünki Tramp administrasiyası Kiyevin müttəfiqlərindən onun müdafiəsini ödəmələrini gözlədiyini aydın şəkildə bildirib", deyə FT-də vurğulanıb.
Öz növbəsində ukraynalı hərbi ekspert Pavlo Narojnı əlavə edib ki, yeni rus silahı uzanmış menzilli raketlərin ucuz əvəzidir və eyni hədəfləri - enerji infrastrukturu və hərbi obyektləri vurmaq üçün istifadə olunur.
"Reaktiv mühərriklər yalnız rus KAB-larının arsenalının ən son yeniləməsidir. 2023-cü ildə rus silahlı qüvvələri 250 kq-dan 3 tona qədər çəkisi olan bu 'idarəolunmayan bombalara' qanadlar və nişan alma qurğuları quraşdırmağa başladılar. Bu, onlara partlamadan və 20 metr enində və 6 metr dərinliyində kraterlər qoymadan əvvəl onlarla kilometr məsafəni qət etməyə imkan verdi", deyə nəşrdə xatırladılıb.
Eyni zamanda, ukraynalı rəsmilər keçən ay ilk dəfə Ukraynanın cənubuna düşən reaktiv bombaların Qara dəniz üzərində uçan təyyarələrdən atıldığını vurğulayıblar. Həmçinin, FT-nin qeyd etdiyi kimi, istifadə olunan başqa bir reaktiv nümunəsi "Qrom-E1"dir, "Qrom" planörlu döyü sursatının modernləşdirilmiş versiyasıdır.
Öz növbəsində Hava Qüvvələri Komandanlığının Kommunikasiya İdarəsinin rəhbəri Yuri İqnat bombanın uçuş xüsusiyyətlərinin təxminən uzunmənzilli raketin xüsusiyyətləri ilə müqayisə edilə biləcəyini bildirib.
Lakin o, qeyd edib: "Hal-hazırda bu idarəolunan bombalar geniş istifadə olunmur, düşmən onları döyüş şəraitində sınayır".
Onun sözlərinə görə, mühərrikin performans xüsusiyyətləri hələ də tam məlum deyil.
Amma reaktiv mühərriklərin əlavə edilməsinin öz çatışmazlıqları var, çünki onlarla yalnız 250 kq-a qədər olan kiçik faydalı yüklərdən istifadə etmək olar. Xüsusilə, Oslo Universitetindən raket silahları üzrə ekspert Fabian Hofman qeyd edib ki, bomba yalnız uçuşun bir hissəsində, hədəfə süzülən uçuşdan əvvəl sürətlənmə qazanaraq reaktiv ola bilər.
"Rusiya üçün əsas üstünlük, görünür, odur ki, onlar planör bombalarını cəbhə xəttindən daha da uzaq məsafədən ata bilirlər, bu da onları çatdıran təyyarələri ukraynalı hava hücumundan müdafiədən daha az zəif edir. Konsepsiyanın özü heç də yenilik deyil, ABŞ reaktiv JDAM (Joint Direct Attack Munition - Birgə Birbaşa Hücum Sursatı) ilə oxşar bir şeyi nəzərdən keçirir", deyə ekspert izah edib.
Həmçinin İqnat əlavə edib ki, bu bombalar radioelektron mübarizə vasitələri ilə zərərsizləşdirilə və zenit raketləri ilə vurula bilər.
FT-nin yazdığı kimi, Ukraynada HHM vasitələri məhduddur, çünki ölkə düşmən tərəfindən hər gecə həyata keçirilən RF-in kütləvi hücumlarını dəf etməkdə çətinlik çəkir. Keçən həftə Ukrayna Prezidenti Volodımır Zelenski ölkəsinin Almaniyadan müəyyən edilməmiş sayda ABŞ istehsalı Patriot sistemi aldığını bildirib: "Biz rus hərbi aviasiyasını məhv etməyə davam etməliyik və bunun üçün çoxkomponentli hava hücumundan müdafiə sisteminə ehtiyac var".
Eyni zamanda, Rusiya hətta Patriot sistemlərindən də yayına bilən ballistik raketlərini modernləşdirib.
"Financial Times tərəfindən həyata keçirilən, London Məlumat Dözümlülük Mərkəzi tərəfindən toplanmış məlumatların təhlilinə görə, rus raketlərinin tutulma səviyyəsi yay aylarında 37%-dən sentyabrda cəmi 6%-ə enib", deyə materialda qeyd olunur.
Bundan əlavə, ukraynalı HHM daha sürətli və daha yüksək hündürlükdə uçmağa başlayan İran istehsalı "Şahed"lərlə mübarizə aparır.
"Müharibə iqtisadiyyatı bizim xeyrimizə deyil. Əgər onlar (ruslar - UNIAN) istehsalı artıra bilsələr, bu, bizim üçün böyük problem olacaq", deyə Narojnı xəbərdarlıq edib.
Ekspertin sözlərinə görə, Patriot da daxil olmaqla, qərb istehsalı zenit raketləri rus istehsalı reaktiv planörlərdən daha bahadır.
Poliqon.info
