EN

167 milyon il öncə yaşamış kərtənkələ və ilanların əcdadı tapıldı

Yazını böyüt
Yazını kiçilt

Şotlandiya Milli Muzeylərinin (NMS) tədqiqatçılarının da daxil olduğu beynəlxalq tədqiqat qrupu, təxminən 167 milyon il əvvəl yaşamış, əvvəllər naməlum olan növü aşkar edib.

Hafta.az-a-ın yazdığına görə, bu öv, kəşf edildiyi Cənubi Skye bölgəsindən sonra Qal dilində “Elqolun yalançı ilanı” mənasını verən Breugnathair elgolensis adlandırılıb.

Sürünənin ilana bənzər çənəsi və piton kimi yüksək əyri dişləri var idi, lakin onun üzvləri və bədən nisbətləri kərtənkələyə bənzəyirdi.

Elm tərəfindən kəşf edilən ən qədim və tam Yura kərtənkələlərindən biri olan bu fosil hazırda NMS-in milli kolleksiyasının bir hissəsidir.

Onun anatomiyası onun bütün kərtənkələlərin və ilanların əcdadı olan parviraptorid ola biləcəyini göstərir. Amerika Təbiət Tarixi Muzeyinin paleontologiya üzrə kuratoru və tədqiqatın aparıcı müəllifi Dr. Rocer Benson deyir: “İlanlar kərtənkələ bənzər əcdadlardan təkamül yolu ilə inkişaf edən və uzun, əzasız bədənlərə malik əlamətdar heyvanlardır”.

Breugnathair dişləri və çənəsi ilə ilana bənzər xüsusiyyətləri paylaşsa da, başqa mənalarda təəccüblü dərəcədə primitivdir. Bu, ilanların əcdadlarının gözlədiyimizdən çox fərqli olduğunu və ya ibtidai, nəsli kəsilmiş bir qrupda yırtıcı vərdişlərin təkamülünün sübutunu təklif edə bilər.

2016-cı ildə NMS kuratoru Dr. Stiq Uolş tərəfindən Elqol yaxınlığında aşkarlanan fosil o vaxtdan bəri ətraflı skan edilib.

Doktor Uolş deyir: “Sky adası dünyanın ən mühüm Orta Yura yerlərindən biridir”.

Breugnathair elgolensis, ilan və kərtənkələlərin təkamülü haqqında anlayışımızı yenidən yazmağa kömək edərək, fosil qeydlərinə əhəmiyyətli töhfə verir. Biz bunu Şotlandiyanın Yura adasında olan Skyedə aşkar edilmiş milli kolleksiyadakı digər möhtəşəm tapıntılara əlavə etməkdən məmnunuq. Tədqiqata rəhbərlik edən UCL professoru Susan Evans deyir: “Sky adasından Yura dövrünə aid qalıqlar bir çox canlı qruplarının, o cümlədən kərtənkələlərin erkən təkamülünü anlamaq üçün dünya əhəmiyyətlidir. Bu dövrdə kərtənkələlər şaxələnməyə başladı”.

Chosen
65
hafta.az

1Sources