"Nəqliyyat-logistika sektorunu daha da inkişaf etdirmək lazımdır. Məlum olduğu kimi, ölkəmiz Avropa ilə Asiya arasında ən mühüm halqadır. Beləliklə, ötən il ərazimizlə yükdaşımaların həcmi 1 milyard tonu ötüb. Eyni zamanda, ölkənin tranzit potensialının genişləndirilməsi üçün əhəmiyyətli ehtiyatlar mövcuddur. Şimal-Cənub dəhlizi Fars körfəzi və Cənubi Asiya bazarlarına birbaşa çıxış açır. Şərq-Qərb dəhlizi və Çinin “Bir kəmər, bir yol” qlobal təşəbbüsü Qazaxıstanın Avrasiyanın əsas quru körpüsü kimi rolunu gücləndirir”.
Hafta.az-ın yazdığına görə, bunu Qazaxıstan prezidenti Kasım-Jomard Tokayev bildirib.
Dövlət başçısı qeyd edib ki, Transxəzər nəqliyyat marşrutunun inkişafı Qazaxıstan üçün də mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Onun fikrincə, bütün bu marşrutlar vahid sistem kimi işləməli, ölkəmizə maddi gəlir və infrastruktura yeni investisiyalar gətirməklə yanaşı, yüksək keyfiyyətli iş yerləri yaratmalıdır. Rəqəmsal həllər geniş şəkildə tətbiq edilməlidir, onlar olmadan heç bir səmərəlilik əldə oluna bilməz.
Prezident Tokayev bildirib ki, xüsusilə regional nəqliyyat əlaqəsi məsələlərini həll etmək lazımdır. Əsas tranzit ərazi kimi Qazaxıstan üçün bu istiqamət xüsusi əhəmiyyət daşıyır.
“Bu yaxınlarda taxılın ilk partiyası Çinin Lianyunqanq limanı vasitəsilə Vyetnama göndərilib və Pakistan bazarına çıxmaq perspektivi ilə Əfqanıstanda Turqundi-Herat marşrutu üzrə dəmir yolunun çəkilməsi planlaşdırılır. Amma yeni nəqliyyat marşrutlarının, yeni bazarların açılması imkanları bununla məhdudlaşmır, qarşıda çox iş var. Eyni zamanda, tranzit üçün qlobal rəqabət güclənir, daha ucuz alternativ istiqamətlər və həll yolları təklif olunur. Tranzit daşımaların həcmini artırmaq üçün aktiv fəaliyyət göstərmək lazımdır. Bir daha xatırlatmaq istəyirəm ki, infrastrukturun müasirləşdirilməsi və nəqliyyat-tranzit sektorunda rəqabət qabiliyyətinin təmin edilməsi üçün rəqəmsal texnologiyaların və süni intellektin imkanlarından tam istifadə etmək lazımdır”, - cənab Tokayev deyib.
Dövlət başçısı bildirib ki, bu il uzunluğu 836 kilometr olan “Dostık-Moiyntı” ikinci dəmir yolu xəttinin tikintisi başa çatdırılacaq. Ölkənin ən qısa müddətdə öz səyləri ilə həyata keçirdiyi bu layihə xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Çünki bu, Şərq-Qərb marşrutunun imkanlarını xeyli artıracaq.
“Hökumət Baxtı-Ayagöz və Qızıljar-Moiyntı kimi layihələrin vaxtında həyata keçirilməsini təmin etməlidir. Onların işə salınması dəmir yolu infrastrukturu çərçivəsinin formalaşmasını başa çatdıracaq” deyən prezident bildirib ki, həmçinin əsas dəhlizlər daxilində avtomobil yollarını inkişaf etdirmək lazımdır.
“Bu gün respublika üzrə 13 min kilometr yol çəkilir və ya təmir olunur. Eyni zamanda, tranzit dəhlizlərinə üstünlük verilməlidir. Saksaul-Beyneu yolunun tikintisini sürətləndirmək lazımdır ki, bu da Qazaxıstandan keçməklə Çindən Avropaya tranzit vaxtını demək olar ki, üçdə bir azaldacaq. Bununla yanaşı, nəqliyyat sisteminin idarə olunması üçün dövlət investisiyalarını ödəyəcək yeni model qurulmalıdır”, - o deyib.
Qazaxıstanın dövlət başçısı qeyd edib ki, ölkədə payı hələ də son dərəcə aşağı – cəmi 7 faiz olan konteyner daşımalarına güclü təkan verilməlidir. Müqayisə üçün qeyd edək ki, konteyner daşımaları dünyada quru yüklərin 16 faizdən çoxunu təşkil edir. Hökumət konteyner daşımalarının stimullaşdırılmasına yönəlmiş xüsusi proqram qəbul etməlidir. O, həmçinin multimodal marşrutların inkişafı üçün effektiv tədbirləri nəzərdə tutmalıdır.
“Rasional, aydın tarif siyasəti rəqabət qabiliyyətinin artırılmasında və ölkədaxili daşımaların artırılmasında əsas rol oynayır. Mövcud tarif sistemi parçalanmışdır və kifayət qədər çevik deyil. Hökumət bu ilin sonuna kimi bütün nəqliyyat növlərini nəzərə almaqla rəqabətqabiliyyətli tarif siyasəti hazırlamalıdır. Yükdaşıyanlar bütün proseslərin uzunluğundan şikayətlənirlər. Əslində, onlar hər bir xidməti müxtəlif rəqəmsal sistemlər vasitəsilə emal etməlidirlər və bəzi yerlərdə hətta köhnə üsulla kağızlarla dolaşmalı olurlar. Bəzi sərhəd və gömrük postlarında yüksək keyfiyyətli internetə çıxışın olmaması təəssüf doğurur. Vəziyyəti təcili düzəltmək lazımdır. Həmçinin, süni intellektdən istifadə etməklə çoxfunksiyalı rəqəmsal nəqliyyatın idarə edilməsi platformasının tətbiqini sürətləndirməyi tapşırıram” deyən prezident Tokayev xatırladıb ki, gömrük və logistika xidmətlərinin vahid rəqəmsal sistemi olan Smart Cargo oktyabrın sonunadək istifadəyə verilməlidir. Bu sistem özəl şirkətlərə infrastruktura bərabər avtomatlaşdırılmış çıxış imkanı verəcək.
Sərhəd buraxılış məntəqələrinin müasirləşdirilməsi istiqamətində işlər görüldüyünü deyən prezident bildirib ki, bu il 8 buraxılış məntəqəsi tam istismara veriləcək. Növbəti üç ildə daha 34 keçid məntəqəsi yenidən qurulacaq. Bir çox sərhəd-keçid məntəqələri tənqidlərə tab gətirmədiyi, müasir standartlara cavab vermədiyi və ölkəmizin imicinə mənfi təsir göstərdiyi üçün bu, çox genişmiqyaslı və əhəmiyyətli işdir.
“Mən hökumətə və akimliklərə sərhəddə avtomobil daşıyıcılarına göstərilən xidmətlərin keyfiyyətini yüksəltməyi tapşırıram. Ölkə daxilində maneəsiz daşımaların təmin edilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir. “Yaşıl dəhliz” prinsipi ilə yükdaşımaların tranziti üçün hər cür şərait yaratmaq lazımdır”, - o bildirib.
Kasım-Jomard Tokayev hava yük daşımalarının inkişafından da söz açıb. Bildirib ki, hava yolu ilə yükdaşımaların müsbət dinamikasına baxmayaraq, həcmlərin daha da artırılması üçün əhəmiyyətli potensial mövcuddur. O xatırladıb ki, əvvəllər artıq emal olunmuş hava yüklərinin həcmini iki dəfə artırmaq barədə göstəriş verib.
“Buna, ilk növbədə, böyük xarici tərəfdaşları cəlb etməklə Milli Yük Daşıyıcısının yaradılması ilə nail olmaq olar. Elektron ticarətin inkişafı və yüksək texnoloji məhsulların tədarükü kontekstində hava yükü yüksək gəlirli və çox axtarılan seqmentdir. Buna görə də biz hava qovşaqlarını daha fəal inkişaf etdirməli, onların qlobal logistika zəncirlərinə inteqrasiyasını təmin etməliyik. Eyni zamanda, ekspress yükdaşıma seqmentinin tənzimlənməsi baxımından asayişi bərpa etmək lazımdır. Bu, istehlakçıların maraqlarını qorumaq üçün lazımdır. Malların və bağlamaların çatdırılması üçün xüsusi nəqliyyat vasitələri və pilotsuz uçuş aparatları kimi pilotsuz nəqliyyat bütün dünyada inkişaf edir. Hökumət bu cür texnologiyaların sürətlə tətbiqi üçün bütün şəraiti yaratmalı, o cümlədən müvafiq normativ-hüquqi aktları qəbul etməlidir. Əvvəllər dəfələrlə dediyim kimi, strateji məqsədimiz Avrasiya məkanında aparıcı aviasiya qovşağına çevrilməkdir. Bu iş bu sənayenin ən yaxşı mütəxəssislərinin və sahibkarlarının iştirakı ilə aparılmalıdır. Amma əsas məsuliyyət hökumətin üzərinə düşür. İlin əvvəlində hökumətin növbədənkənar iclasda illik hesabatından sonra tapşırıqların icrasının gedişinə baxılacaq”, - deyə dövlət başçısı qeyd edib.
