Bakı. Trend:
Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzü nəticəsində sülhvə insanlıq əleyhinə cinayətlər, müharibə cinayətləri, o cümlədəntəcavüzkar müharibənin hazırlanması və aparılması, soyqırımı,müharibə qanunlarını və qaydalarını pozma, habelə terrorçuluq,terrorçuluğu maliyyələşdirmə, hakimiyyəti zorla ələ keçirmə, onuzorla saxlama və digər çoxsaylı cinayətlər törətməkdətəqsirləndirilən Ermənistan Respublikasının vətəndaşları ArayikHarutyunyan, Arkadi Qukasyan, Bako Sahakyan, Davit İşxanyan, DavidBabayan, Levon Mnatsakanyan və digərlərinin barəsində olan cinayətişləri üzrə açıq məhkəmə prosesinin baxış iclası avqustun 29-dadavam etdirilib.
Trend xəbərverir ki, Bakı Hərbi Məhkəməsində hakimlər Zeynal Ağayevin sədrliyiilə, Camal Ramazanovdan və Anar Rzayevdən ibarət tərkibdə (ehtiyathakim Günel Səmədova) keçirilən məhkəmə iclasında təqsirləndirilənşəxslərin hər biri bildikləri dildə tərcüməçi, həmçinin müdafiələriüçün vəkillərlə təmin olunub.
İclasda təqsirləndirilən şəxslər, onların müdafiəçiləri,zərərçəkmiş şəxslərin bir qismi, onların hüquqi varisləri vənümayəndələri, həmçinin dövlət ittihamını müdafiə edən prokurorlariştirak ediblər.
Məhkəmə iclası təqsirləndirilən şəxs Bako Sahakyanın cinayət işiüzrə ibtidai istintaqa verdiyi ifadələrin və ona aid elan olunandigər sənədlərin səsləndirilməsi ilə davam etdirilib.
Təqsirləndirilən şəxs Bako Sahakyan ibtidai istintaqdaifadəsində bildirib ki, o, 1993-1995-ci illərdə qondarma rejimin“müdafiə ordusunda” “maddi-texniki təchizat üzrə qərargah rəisi”işləyib. 1994-cü ilin mayına qədər aparılan döyüş əməliyyatlarındahərbi qüvvələrin birbaşa təchizatının təmin olunmasında iştirakedib.
Bako Sahakyan 2015-2020-ci illərdə Şuşa şəhərində olan “S-300”raket kompleksini Ermənistanın Müdafiə Nazirliyinin göndərdiyinideyib.
Onun ifadəsində göstərilib ki, ümumiyyətlə, 2020-ci ildə başvermiş 44 günlük müharibədən əvvəlki və sonrakı dövrdəsilah-sursat, hərbi texnika və şəxsi heyət təminatı Ermənistanınhərbi-siyasi rəhbərliyi tərəfindən bu ölkənin dövlət büdcəsihesabına təmin olunub.
Bako Sahakyan ifadəsində bildirib ki, Ermənistanın MüdafiəNazirliyi qondarma rejimin "müdafiə nazirliyini" silah-sursat vədigər hərbi təminatla təchiz edib.
Məhkəmədə təqsirləndirilən şəxs Qarik Martirosyanın vəkili özsəhhəti ilə əlaqədar müalicə aldığını əsas gətirərək, məhkəmədəiştirakına xitam verilməsini istəyib.
Hakim təqsirləndirilən şəxsin etirazının olub-olmadığınısoruşub, Q.Martirosyan isə etiraz etmədiyini bildirib.
Məhkəmənin qərarı ilə təqsirləndirilən şəxs Qarik Martirosyanınmüdafiəçisinin məhkəmədə iştirakına xitam verilib.
Bildirilib ki, Q.Martirosyana dövlət hesabına yeni müdafiəçitəyin olunması üçün qərarın surəti Azərbaycan Respublikası VəkillərKollegiyasına göndəriləcək.
Həmçinin hakim Zeynal Ağayev bildirib ki, zərərçəkən şəxslərdənbirinin vəkili (Nəzrin Məmmədli) ailə vəziyyəti ilə əlaqədarməhkəmə iclaslarında iştirak edə bilməyəcəyi və buna görə dəcinayət işi üzrə iştirakına xitam verilməsi ilə bağlı onunmüraciəti olduğunu qeyd edib.
Müraciətə etiraz olmadığına görə, vəkilin iştirakına xitamverilib. Bildirilib ki, yeni nümayəndənin təyin edilməsi ilə bağlıqərarın surəti Vəkillər Kollegiyasına göndəriləcək.
Məhkəmə iclası təqsirləndirilən şəxs David Babayanın cinayət işiüzrə ibtidai istintaqa verdiyi ifadəsi və ona aid elan olunan digərsənədlərin səsləndirilməsi ilə davam etdirilib.
Təqsirləndirilən şəxs David Babayanın ibtidai istintaqaifadəsindən məlum olub ki, o, 2020-ci ildə qondarma qurumun“prezidentinin müşaviri”, 2021-ci ildə “xarici işlər naziri”,2023-cü ildə qondarma qurumun “prezidentinin müşaviri – qondarmaqurumun prezidentinin xüsusi tapşırıqlar üzrə nümayəndəsi” təyinolunub.
O, ifadəsində bildirib ki, qondarma rejimə silah-sursat yalnızErmənistanın Müdafiə Nazirliyi vasitəsilə bu ölkədən göndərilib.Ümumiyyətlə, silah-sursat və digər təminatlar Gorus-Laçın-Xankəndi,Basarkeçər-Kəlbəcər-Ağdərə-Xankəndi yolları ilə gətirilib. Rejiminmaliyyə mənbəyi də yalnız Ermənistandan olub. Azərbaycanın həminvaxt işğal altında olan ərazilərində su elektrik stansiyalarındanəldə edilən enerji, həmçinin taxıl və spirtli içkilər Ermənistanasatılıb. Bundan başqa, Ermənistan vasitəsilə bir çox xariciölkələrə də spirtli içkilər ixrac olunub.
2007-2019-cu illərdə Bako Sahakyanla birlikdə müxtəlif ölkələrəsəfər edərək qondarma rejimin “Prezident Administrasiyasının”nümayəndəsi və tərcüməçi qismində görüşlərdə iştirak edib.Görüşlərin əsas məqsədi xaricdə yaşayan ermənilərin Azərbaycanınhəmin vaxt işğal altında olan ərazilərində yaşayan ermənilərə maddivəsait ayırmaları ilə bağlı olub.
O, ifadəsində göstərib ki, ərazilərin minalanması işlərinə1994-cü ildən başlanılıb və “müdafiə nazirliyi” tərəfindən həyatakeçirilib. Lakin konkret buna kimin göstəriş verdiyini və rəhbərliketdiyini bilmir. Qeyd edib ki, qondarma rejimin “ordusunun”fəaliyyəti Ermənistan silahlı qüvvələrinin fəaliyyəti iləinteqrasiya olunmuş şəkildə həyata keçirilib.
O, ifadəsində işğal altında saxlanılan zaman bütün rayon vəşəhərlərdə, xüsusilə də Ağdamda və Füzulidə mövcud olmuş bütündaşınmaz əmlakın, o cümlədən tikililərin daşınması faktını etirafedib.
Məhkəmədə elan edilən, cinayət işi üzrə materiallara əsasənD.Babayan 2020-ci ildə 44 günlük müharibə zamanı, ondan sonrakımüddətlərdə qondarma rejimin “liderinin təmsilçisi” kimi AzərbaycanRespublikasına və onun vətəndaşlarına qarşı internet informasiyaresurslarında 2021-ci il yanvarın 4-də “Biz heç vaxt Azərbaycanınbir hissəsi olmayacağıq. Biz bir dövlətdə birlikdə yaşaya bilmərik.Bu, mümkün deyil! Qonşu kimi yan-yana yaşamağa məhkumuq, başqaçıxış yolu yoxdur. Amma mən azərbaycanlılarla bir dövlət daxilində,Azərbaycan dövlətinin bir hissəsi kimi yaşamaq imkanını görmürəm,çünki belə bir vəziyyətdə Artsax, sadəcə, mövcud olmayacaq”məzmunlu çıxış edib və bunu açıq şəkildə bəyan edib.
Məhkəmə prosesi sentyabrın 1-də davam etdiriləcək.
Qeyd edək ki, Ermənistan dövlətinin, onun dövlət qurumlarınınvəzifəli şəxslərinin, hərbi qüvvələrinin və qanunsuz silahlıbirləşmələrin bilavasitə rəhbərliyi və iştirakı, şifahi-yazılıqaydada verdiyi tapşırıq, göstəriş və təlimatları, maddi, texniki,şəxsi heyətlə verdiyi dəstəyi, mərkəzi qaydada idarəçiliyiəsasında, eləcə də ciddi nəzarəti altında Azərbaycan ərazisindədaxili və beynəlxalq hüquq normalarına zidd şəkildə, Azərbaycanahərbi təcavüz etmək məqsədilə yaradılmış, həmçinin Köçəryan RobertSedraki, Sarkisyan Serj Azati, Manukyan Vazgen Mikaeli, SarkisyanVazgen Zaveni, Babayan Samvel Andraniki, Balasanyan Vitali Mikaeli,Balayan Zori Hayki, Ohanyan Seyran Muşeqi, Qaramyan ArşavirSurenoviç, Melkonyan Monte Çarlz və digərlərinin rəhbərliyi,bilavasitə və dolayı iştirakları ilə Ermənistan dövləti, o cümlədənsözügedən cinayətkar birlik tərəfindən aparılan təcavüzkarmüharibənin gedişində törədilmiş çoxsaylı cinayət faktlarına daircinayət işi üzrə 15 təqsirləndirilən şəxs ittiham edilir.
Həmin şəxslər, yəni, Harutyunyan Arayik Vladimiri, QukasyanArkadi Arşaviri, Sahakyan Bako Sahaki, İşxanyan Davit Rubeni,Manukyan David Azatini, Babayan David Klimi, Mnatsakanyan LevonHenrikoviç, Beqlaryan Vasili İvani, Qazaryan Erik Roberti,Allahverdiyan Davit Nelsoni, Stepanyan Qurgen Homeri, Balayan LevonRomiki, Babayan Madat Arakeloviç, Martirosyan Qarik Qriqori,Paşayan Melikset Vladimiri Azərbaycan Respublikası CinayətMəcəlləsinin 100 (təcavüzkar müharibəni planlaşdırma, hazırlama,başlama və aparma), 102 (beynəlxalq müdafiədən istifadə edənşəxslərə və ya təşkilatlara hücum etmə), 103 (soyqırımı), 105(əhalini məhvetmə), 106 (köləlik), 107 (əhalini deportasiya etmə vəya məcburi köçürmə), 109 (təqib), 110 (insanları zorakılıqla yoxaçıxarma), 112 (beynəlxalq hüquq normalarına zidd azadlıqdanməhrumetmə), 113 (işgəncə), 114 (muzdluluq), 115 (müharibəqanunlarını və adətlərini pozma), 116 (silahlı münaqişə zamanıbeynəlxalq humanitar hüquq normalarını pozma), 118 (hərbisoyğunçuluq), 120 (qəsdən adam öldürmə), 192 (qanunsuzsahibkarlıq), 214 (terrorçuluq), 214-1 (terrorçuluğumaliyyələşdirmə), 218 (cinayətkar birlik (təşkilat) yaratma), 228(qanunsuz olaraq silah, onun komplekt hissələrini, döyüş sursatı,partlayıcı maddələr və qurğular əldə etmə, başqasına vermə, satma,saxlama, daşıma və gəzdirmə), 270-1 (aviasiya təhlükəsizliyinətəhdid yaradan əməllər), 277 (dövlət xadiminin və ya ictimaixadimin həyatına sui-qəsd etmə), 278 (hakimiyyəti zorla ələ keçirməvə onu zorla saxlama, dövlətin konstitusiya quruluşunu zorladəyişdirmə), 279-cu (qanunvericiliklə nəzərdə tutulmayan silahlıbirləşmələri və qrupları yaratma) və digər maddələri ilə ittihamolunurlar.
