EN

Alimlər dünyada məşhur olan iki içkidə mikroplastik aşkar etdi

Mikroplastik hÉ™r yanımızdadır – havada, dÉ™nizlÉ™rdÉ™ vÉ™ çaylarda. ÜstÉ™lik, onu hÉ™tta köpÉ™k balıqlarının bağırsaqlarında vÉ™ yetiÅŸÉ™n bitkilÉ™rin daxilindÉ™ dÉ™ tapıblar. Bundan É™lavÉ™, mikroplastik insanların daxilindÉ™ dÉ™ mövcuddur. 

HİT.az xəbər verir ki, bunu "The Independent" yazır.

Məlumdur ki, mikroplastikin orqanizmə daxil olmasının əsas yollarından biri içdiyimiz mayelərdir. Xüsusilə, tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, mikroplastik həm kran, həm də şüşəli suda mövcuddur. Lakin yeni tədqiqatlar göstərir ki, isti içkilər əvvəl düşünüləndən daha böyük mikroplastik mənbəyi ola bilər.

Birminqem Universitetindən alimlər insanın gündəlik içkilərdən aldığı orta təsir səviyyəsi haqqında təsəvvür yaratmaq üçün 155 geniş yayılmış, isti və soyuq, qazsız içkinin mikroplastik olub-olmamasını yoxlayıblar.

"Öz növündə birinci olduğu güman edilən araşdırma göstərdi ki, ən yüksək mikroplastik qatılığı isti çay və isti qəhvədə aşkarlanıb. Tədqiqat zamanı soyuq çay və qəhvə də mikroplastik olub-olmamasına görə yoxlanılıb, lakin onların miqdarı əhəmiyyətli dərəcədə aşağı olub, bu da göstərir ki, isti içkilərin hazırlanmasında istifadə olunan yüksək temperaturlar və proseslər son məhsula keçən mikroplastikin səviyyəsinə təsir göstərir", deyə "The Independent" yazıb.

Ümumilikdə alimlər isti və soyuq qəhvə, həmçinin çay, enerji və qazsız içkilər də daxil olmaqla 31 növ içkini qiymətləndiriblər. Nümunələr süzülüb, bundan sonra mikroplastikin miqdarı mikroskopik görüntü vasitəsilə müəyyən edilib.

“TÉ™krar istifadÉ™ olunan bir stÉ™kanlardakı isti çay É™n yüksÉ™k mikroplastik (MP) sÉ™viyyÉ™sini özündÉ™ saxlayıb, orta hesabla bir stÉ™kana 22 MP, şüşə stÉ™kanlar üçün bir stÉ™kana 14 MP-É™ nisbÉ™tÉ™n. TÉ™dqiqat göstÉ™rib ki, daha bahalı çay paketlÉ™ri É™n çox plastik buraxıb, orta hesabla bir stÉ™kana 24-dÉ™n 30 MP-É™ qÉ™dÉ™r", deyÉ™ nəşr vurÄŸulayıb.

Tədqiqatçılar bildiriblər ki, isti qəhvə ilə bağlı nəticələr açıq şəkildə göstərir ki, təkrar istifadə olunan stəkanların materialı [mikroplastikin] bizim isti qəhvə nümunələrimizdə əsas mənbəyidir.

Alimlərin sözlərinə görə, onların tədqiqatı ilk dəfə olaraq sübut edir ki, yalnız içməli su vasitəsilə təsirin qiymətləndirilməsi insanlar üçün təşkil edən, digər içkilərdə mikroplastikin daha yüksək yayılması riskini əhəmiyyətli dərəcədə aşağı qiymətləndirə bilər.

“Biz qeyd etdik ki, mikroplastik sahÉ™sindÉ™ki bir çox tÉ™dqiqat içmÉ™li suya – kran, şüşəyÉ™ doldurulmuÅŸ suya – yönÉ™lib vÉ™ biz Böyük Britaniyadan su ilÉ™ baÄŸlı mÉ™qalÉ™ dÉ™ dÉ™rc etdik. Lakin baÅŸa düşdük ki, insanlar gün É™rzindÉ™ tÉ™kcÉ™ su içmir. Onlar çay, qÉ™hvÉ™, ÅŸirÉ™lÉ™r içirlÉ™r... Biz tÉ™dqiq etdiyimiz bütün soyuq vÉ™ isti içkilÉ™rdÉ™ mikroplastikin hÉ™yÉ™canverici ÅŸÉ™kildÉ™ yayıldığını aÅŸkar etdik. Bu olduqca narahatedicidir vÉ™ elmi baxımdan o demÉ™kdir ki, biz tÉ™kcÉ™ suyu deyil, hÉ™m dÉ™ digÉ™r mÉ™nbÉ™lÉ™ri öyrÉ™nmÉ™liyik, çünki onlar kifayÉ™t qÉ™dÉ™r É™hÉ™miyyÉ™tlidir”, deyÉ™ Birminqem UniversitetindÉ™n professor MÉ™hÉ™mmÉ™d Abdalla vurÄŸulayıb.

Tədqiqatın aparıcı müəlliflərindən biri əlavə edib:

“Biz hÉ™r sÉ™hÉ™r milyonlarca stÉ™kan çay vÉ™ qÉ™hvÉ™ istehlak edirik, ona görÉ™ dÉ™ diqqÉ™t yetirmÉ™yÉ™ dÉ™yÉ™n mÉ™sÉ™lÉ™dir. HökumÉ™t vÉ™ beynÉ™lxalq təşkilatlar mikroplastikin insana tÉ™sirini mÉ™hdudlaÅŸdırmaq üçün qanunvericilik tÉ™dbirlÉ™ri hÉ™yata keçirmÉ™lidirlÉ™r, o hÉ™r yerdÉ™dir".

Samir
 

Chosen
92
20
hit.az

10Sources