Bakı. Trend:
Ombudsman 30 Avqust Beynəlxalq Məcburi Yoxaçıxma Qurbanları(itkin düşmüş şəxslər) Günü ilə əlaqədar müraciət ünvanlayıb.
Trendhəmin müraciəti təqdim edir:
"30 Avqust - Beynəlxalq Məcburi Yoxaçıxma Qurbanları (itkindüşmüş şəxslər) Günü dünyada minlərlə itkin düşmüş, müharibə vəhərbi əməliyyatlar zamanı həlak olmuş naməlum şəxslərin, tutularaqgizli yerlərdə saxlanılan və ya gizli şəkildə öldürülmüş şəxslərinxatirəsini yad etmək məqsədilə BMT-nin Baş Assambleyası tərəfindəntəsis edilmişdir.
Dünyanın müxtəlif bölgələrində baş verən müharibələr itkindüşmüş şəxslərin sayını günbəgün artırmaqdadır.
Uzun illər işğala məruz qalan ölkə olaraq itkin düşmüş şəxslərləbağlı problem Azərbaycandan da yan keçməmişdir. Ermənistanın ötən30 il ərzində Azərbaycana qarşı həyata keçirmiş olduğu hərbitəcavüzü nəticəsində minlərlə soydaşımız itkin düşmüş və bu günədəktaleləri haqqında hər hansı bir məlumat yoxdur.
Rəsmi məlumata əsasən Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbitəcavüzü nəticəsində itkin düşmüş, əsir-girov götürülmüş 4000-dəkşəxs vardır ki, bunlardan da 71-i uşaq, 284-ü qadın, 316-sı isəahıl şəxslərdir.
Beynəlxalq humanitar hüquq normaları iştirakçı dövlətlərinüzərinə itkin düşmüş şəxslər barədə məlumatların qarşılıqlı olaraqverilməsi ilə bağlı öhdəliklər müəyyən edir. Bununla yanaşı,Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasının 1974-cü il 6noyabr tarixli Qətnaməsində münaqişə tərəflərinə itkin düşmüşşəxslər barədə məlumatların qarşılıqlı olaraq verilməsi tövsiyəedilmişdir.
İtkin düşmüş azərbaycanlıların taleyi barədə problem dəfələrlətərəfimizdən əlaqədar beynəlxalq təşkilatların diqqətinəçatdırılmış, Cenevrə Konvensiyalarının tələblərinə müvafiq olaraqitkin düşmüş soydaşlarımız barədə məlumatların Ermənistantərəfindən təqdim olunması tələb olunmuşdur.
Xüsusilə qeyd etmək istərdim ki, Azərbaycan dövləti tərəfindən2002-ci ildən etibarən mütəmadi olaraq BMT-nin Baş Assambleyasındaitkin düşmüş şəxslərlə bağlı qətnamə irəli sürülür. Bunabaxmayaraq, itkin düşmüş soydaşlarımızın taleyinə aydınlıqgətirilməsi istiqamətində indiyədək hər hansı əməli addımlaratılmamışdır.
İkinci Qarabağ müharibəsindən və 2023-cü il sentyabr ayındahəyata keçirilmiş lokal xarakterli antiterror tədbirlərindənsonrakı dövrdə işğaldan azad olunmuş ərazilərdə Azərbaycan dövlətitərəfindən aparılan sistemli axtarış tədbirləri nəticəsində, eləcədə görülən tikinti-quruculuq işləri, habelə hadisə şahidlərininifadələrinə əsasən həyata keçirilmiş qazıntı işləri zamanı bir sırakütləvi məzarlıqlar aşkarlanmış, tapılmış insan qalıqlarınıneyniləşdirilməsi istiqamətində Azərbaycanın müvafiq dövlətqurumlarının gördüyü tədbirlər nəticəsində Birinci Qarabağmüharibəsində itkin düşmüş bəzi şəxslərin taleyinə aydınlıqgətirilmişdir. Təəssüflər olsun ki, Ermənistan beynəlxalq humanitarhüquqdan irəli gələn öhdəliklərini yerinə yetirməyərək, digərkütləvi məzarlıqların dəqiq yerləri barədə məlumatları da ölkəmizətəqdim etmir, nəticədə uzun illərdir öz doğmalarından xəbər alabilməyən ailə üzvləri iztirablar çəkməkdə davam edir.
Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkiliolaraq, müharibə və digər səbəblərlə əlaqədar itkin düşmüşşəxslərin xatirəsini dərin ehtiramla yad edir və bir dahavurğulamaq istəyirəm ki, dünya ictimaiyyəti, beynəlxalq təşkilatlaritkin düşmüş dörd minə yaxın soydaşımızın taleyinə aydınlıqgətirilməsi istiqamətində öz səylərini artırmalı, Ermənistan isəbeynəlxalq humanitar hüquq normalarına əsasən üzərinə düşənöhdəlikləri yerinə yetirməlidir".
