Rusiya prezidenti Vladimir Putin rus əsgərlərinə Ukraynadan qayıdanda onları qəhrəmancasına qarşılayacaqlarını vəd edib, lakin BBC Ukraynada döyüşdən qayıdan rus hərbçilərin maaş və bonuslarının dövlət məmurları tərəfindən soyulması və və onların aldadılması hallarını aşkar edib.
2022-ci ilin fevralında işğal başlayandan bəri prezident Putin könüllüləri cəlb etmək üçün maddi stimullara arxalanaraq Rusiya ordusunun sayını üç dəfə artırıb.
Minlərlə rus kimi 39 yaşlı Nikita Xursa da pul üçün Ukraynaya döyüşməyə gedib.
Bölgədən asılı olaraq, işə qəbul edilən şəxs xidmətin ilk ilində 5,2 milyon rubla (47,000 funt-sterlinq), xəsarətlərə görə isə 4 milyon rubl qədər pul ala bilər.
Bu, orta milli əmək haqqının 600%-i qədər ola bilər.
Rusiyanın kasıb bölgələrindən olan bir çoxları üçün geri qayıtmamaq riskinə baxmayaraq, bu təklif cəlbedicidir.
Əslən Ukraynaya yaxın Rostov vilayətindəki bir şəhərdən olan qaynaqçı Nikita Xursa 2024-cü ilin yayında yalnız bir neçə ay cəbhədə olub, yaralanaraq sağalmaq üçün evə göndərilib.
Bu zədə ona həyat yoldaşı Oksana ilə birlikdə mənzil almaq üçün böyük bir bonus qazandırdı.
Ancaq bir gecə içki içdiyinə görə arvadı ilə mübahisə etdikdən sonra, o, əlində nağd pul olan plastik torba ilə sərxoş, əsəbi və ayaqyalın halda küçəyə çıxdı.
Sərxoş vəziyyətdə olan Xursa Rostov şəhərinə getmək və oradan mənzil almaq qərarına gəlib.
"Əgər həyat yoldaşım daha müdrik olsaydı, mənə yatıb səhər qərar verməyi söyləyərdi" deyə BBC-yə şikayət etdi.
O maşınına minib, lakin çox da uzaq gedə bilməyib, yol polisi onu saxlayıb və çantanı görüb ondan rüşvət tələb edib.
Xursa iki zabitə Ukraynadan bu yaxınlarda qayıtdığını deyib.
"Gəlin bunu etməyək, o, müharibədən indicə qayıdıb" deyə o, bir polis məmurunun sözlərini xatırlayır. Amma digəri nağd pulu görüb dedi: "Sus, bilirsən bu nə qədər puldur?"
Demək olar ki, hər şeyi götürdülər - 2,66 milyon rubl (24 min funt).
Zabitlər Vladimir Putinin Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsinə qatılmaq qərarına gəlmiş insanlara qayıtdıqdan sonra qəhrəman və "yeni elita" kimi rəftar edilməsi barədə vədlərinə əhəmiyyət vermədilər.
Başqa bir halda, Moskvada hava limanında işləyən bir neçə polis əməkdaşı cəbhədən qayıdan hərbçilərlə bağlı taksi sürücülərinə xəbər verməkdə şübhəli bilinir.
Sürücülər əvvəlcə münasib gediş haqqı təklif edir, gedişi başa vurduqdan sonra 15 dəfəyə qədər artığını tələb edirlər.
Müqavimət göstərənləri təhdid ediblər. Oğrular onların bank kartlarından istifadə edərkən bəzilərinə narkotik və alkoqollu içkilər verilib.
Müstəntiqlər hesab edir ki, quldurlar geri qayıdan əsgərlərdən ən azı 1,5 milyon rubl alıb.
Bəzən hərbçilər maaş almamış onların pulları oğurlanır.
2024-cü ilin oktyabrında polis Vladimir vilayətində işəqəbul mərkəzinin üç əməkdaşını əsgərlərdən 11 milyon rubldan çox pul oğurladığına görə həbs edib.
Şübhəlilər yeni işə qəbul olunmuş şəxslərə verilmiş və hesablara bağlı olan sim kartları özlərində saxlamaqla maaş hesablarına daxil olublar.
Başqa bir halda, Belqorod vilayətinin yerli məmuru yeni işə qəbul olunanların bank hesablarını öz telefon nömrəsinə bağlayaraq onlardan bir milyon rubldan çox pul oğurlamaqda şübhəli bilinir.
Bəzən əsgərlər öz komandirləri tərəfindən soyulur.
Hərbçilərdən biri BBC-yə bildirib ki, onun bölməsinə mağazalara giriş qadağan edilib və onlara bank kartlarını və PİN nömrələrini çavuş mayoruna təhvil vermək əmri verilib.
İddiaya görə, zabitdə 50 maaş kartı var. Kartların çoxu hazırda itkin düşmüş kimi siyahıya alınmış əsgərlərə aiddir.
Söhbət etdiyimiz əsgərin dediyinə görə o, pulu götürüb qaçıb. Bəzi kartlarda 2 milyon rubla qədər pul olduğu bildirilir.
Nikita Xursa onun pulunu götürən iki məmurdan polisə şikayət edib.
Onlar quldurluq və vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadədə ittiham olunsalar da, iş məhkəməyə getməyib.
Hər iki zabit orduya qoşulmaq üçün qeydiyyatdan keçib və cinayətdə şübhəli bilinən şəxslərə ittiham irəli sürmək əvəzinə döyüşməyə icazə verən yeni qanuna görə təqibdən yayınaraq Ukraynaya gediblər.
Xursa Sankt-Peterburq yaxınlığındakı xəstəxanadan BBC-yə deyib: "Əvvəlcə əsəbiləşdim". "Sonra fikirləşdim ki, əgər Allah varsa, bəlkə də belə olmalıdır".
O, pulunu heç vaxt geri almayıb və hazırda müqaviləli əsgərlərin müharibənin sonuna qədər döyüşdə qalmalı olduğu üçün cəbhəyə qayıtmalı olub-olmaması ilə bağlı hərbi həkimin qərarını gözləyir.
Xursa deyir ki, ürəyinin yanında qəlpə var, amma özü üçün mülki gələcək görmür.
O, Oksana ilə ayrılıb: o, əsgərlikdə olarkən həyat yoldaşını bağlı saxlamaq istəmədiyini deyib.
"Burada olmasam, küçəyə düşəcəm" deyir. "Yalnız ordu səni xilas edir, başının üstünə dam qoyur".
İllüstrasiyalar Natalia Maca-ya aiddir.
