ABŞ prezidenti Kremlə yeni ultimatum verərək əvvəlki güzəşt siyasətindən imtina edib və Ukraynanın silahlandırılmasına razılıq verib. Lakin Vladimir Putin müharibədə israrlıdır...
Poliqon xəbər verir ki, ABŞ prezidenti Donald Tramp Kreml siyasətindən dərin məyusluğunu ifadə edərək, Vladimir Putinə Ukraynada atəşkəs üçün cəmi 10 gün vaxt verib və əks halda yeni iqtisadi sanksiyalar tətbiq olunacağı ilə hədələyib. Bu, son aylar ərzində ABŞ liderinin Kremlə yönəlik ikinci ultimatumudur. Əvvəlki müddət 50 gün idi.
Atlantic Council analitik mərkəzinin yazdığına görə, Tramp Putinə Rusiya üçün kifayət qədər sərfəli şərtlərlə sülh təklif edir, lakin Kreml bu razılaşmaya razılaşmır. Trampın bu yeni addımı ABŞ-ın əvvəlki diplomatik yanaşmasından ciddi şəkildə fərqlənir. Əvvəllər Vaşinqton Rusiyaya gərginliyin azaldılması müqabilində güzəşt etməyə hazır idi. Bildirilir ki, Tramp hətta Krımın ilhaqını tanımaq imkanını da nəzərdən keçirib və Ağ ev açıq şəkildə Kremlin tənqidindən qaçıb, həmçinin Rusiyanın hərbi cinayətlərə görə məsuliyyətə cəlb olunması təşəbbüslərini dəstəkləməyib.
Dəyişikliyin dönüş nöqtəsi Trampın Avropadakı müttəfiqlər vasitəsilə Ukraynaya silah göndərilməsinə razı olması olub. Bu qərar bir çoxları tərəfindən gecikmiş addım kimi qiymətləndirilsə də, əhəmiyyətli sayılır. Vaşinqtonda bu yardımın müharibənin gedişinə təsir edib-etməyəcəyi ilə bağlı müzakirələr gedir.
Putin niyə sülh istəmir?
ABŞ tərəfindən təklif olunan sərfəli şərtlərə baxmayaraq, Putin danışıqlardan imtina edir. Analitiklər bu mövqeyin üç əsas səbəbini göstərirlər:
1. Cəbhədə hərbi təşəbbüs. Yavaş irəliləyişə baxmayaraq, Kreml müharibəni tükəndirmə strategiyası ilə qazandığına inanır.
2. Hərbi iqtisadiyyat. 2022-ci ildən bəri Rusiya iqtisadiyyatını hərbi istehsalata uyğunlaşdırıb. Zavodlar fasiləsiz işləyir, hərbçi ailələrinin gəlirləri artıb və bu, sanksiyalardan doğan itkiləri kompensasiya edir.
3. Daxili sabitlik. Sülh minlərlə veteranın cəbhədən geri dönməsini tələb edəcək və onlar yüksək gəlirlərə öyrəşdikləri üçün ölkə daxilində sabitliyi poza bilərlər.
Əsas məsələ isə Putinin ideoloji inancıdır: müstəqil Ukraynanın mövcudluğu rus imperiya kimliyinə təhlükə kimi qəbul edilir. Məhz bu inanc Putinin məğlubiyyət və ya kompromisə razı olmasına mane olur.
Analitiklərin fikrincə:
"Putinin Tramp tərəfindən təklif olunan sərfəli sülh şərtlərini qəbul etməməsi onun qələbə gözləntilərinin artması və danışıqlar nəticəsində əldə olunacaq hər hansı razılaşmanın proqnozlaşdırılmayan nəticələrindən çəkinməsi ilə izah oluna bilər. Lakin əsas faktor onun Ukrayna dövlətçiliyinin Rusiyaya qarşı mövcudluq təhlükəsi olduğu inancıdır. O, bu səbəbdən müharibəni davam etdirməyə qərarlıdır".
Qərbin vəziyyəti dəyişmək imkanı var
Məqalə müəlliflərinin fikrincə, Qərb yalnız döyüş meydanındakı reallıqları dəyişməklə Putini sülhə məcbur edə bilər. Bunun üçün:
* Ukraynaya müasir silahlar verilməli,
* Ukrayna Silahlı Qüvvələri təşəbbüsü ələ almalıdır,
* Döyüşlər Rusiya ərazisinə keçirilməli və Kreml aqressiyanın bədəlini hiss etməlidir.
Poliqon.info
