Bakı, 25 iyul, AZƏRTAC
Misirin Qədim Əsərlər Ali Şurasının (SCA) arxeoloji missiyası Qərb səhrasının mərkəzindəki Xarqa vahəsində erkən qibti (xristianlıq dininə mənsub xalq) dövrünə aid şəhərin xarabalığını tapıb.
AZƏRTAC “Əl Əhram” nəşrinə istinadla xəbər verir ki, islam və qibti arxeoloji zonası daxilində Ayn əl-Xarab arxeoloji sahəsində yerləşən şəhər Misirin bütpərəstlikdən xristianlığa keçidi haqqında nadir fikirlər təqdim edir.
Tapıntılar arasında yaşayış binalarının, kilsələrin və qəbiristanlıqların xarabalıqları, həmçinin Məsihin xəstəni sağaltdığını əks etdirən divar rəsmləri var.
Misirin turizm və qədim əsərlər naziri Şərif Fəthi bu kəşfi Misir sivilizasiyasının ən transformasiya dövrlərindən birində dərinliyin və müxtəlifliyinin sübutu kimi qiymətləndirib: “Bu tapıntı bizim Misirdə dini keçid anlayışımızı zənginləşdirir, habelə tariximizdə dərin kök salmış tolerantlıq və mədəni müxtəliflik dəyərlərini vurğulayır”. O, nazirliyin ümummilli miqyasda arxeoloji missiyalara davamlı dəstəyini təsdiqləyib və Misirin mədəni turizm məkanı kimi qlobal mövqeyini artırmaq üçün çalışan alimlərin nailiyyətlərini təqdir edib.
Yeni tapıntı Misirdə erkən xristianlığa dair qiymətli mənbə kimi dəyərləndirilir, həmçinin qibti dövrünün başlanğıclarına işıq salmaqda əhəmiyyətli faktlar təqdim edir. Xarqa vahəsi bir çox tarixi dövrlərdə dini və sosial mərkəz kimi əsas rol oynayıb və bu kəşf onun əhəmiyyətini daha da təsdiqləyir.
Alimlər qeyd edirlər ki, qazıntı zamanı tapılan tikililərə divarları suvaqlanmış çiy kərpicdən tikilmiş evlər, gündəlik istifadə olunan sobalarla təchiz olunmuş xidmət sahələri, həmçinin vaxtilə ərzaq və taxıl saxlamaq üçün nəzərdə tutulmuş böyük, sabit saxsı qablar olan anbar yerləri daxildir. Missiya, həmçinin dulusçuluq fraqmentləri, şüşə və daş artefaktlar, dəfn qalıqları və Məsihin müalicəvi möcüzə göstərdiyini əks etdirən parlaq divar şəklini üzə çıxarıb. Bundan başqa, arxeoloji komanda iki kilsənin qalıqlarını da aşkar edib. Bunlardan biri iki dəhlizlə əhatə olunmuş, cərgə kvadrat sütunlarla ayrılmış mərkəzi zal və cənubunda xidmət binaları olan böyük bazilika tipli kilsədir. İkinci kilsə daha kiçikdir, düzbucaqlı formadadır, yeddi xarici sütunun qalıqları və daxili divarlarında hələ də görünən qibti yazıları var. Onun qərb tərəfində əlavə xidmət strukturları aşkar edilib.
Son kəşf Misirin tarixi xəzinələr statusunu daha da möhkəmləndirir, həmçinin bu ölkənin regionun dini və mədəni keçmişinə dair mənbələr üzrə qalıcı əhəmiyyətini gücləndirir.
