Ajans.az lenta.ru-ya istinadən xəbər verir ki, ABŞ qoşunlarını Avropadan Asiyaya və Yaxın Şərqə çıxara bilər. Hərbi blokda iştirak edən ölkələrdən birinin diplomatı bildirib ki, “məsələ ABŞ qoşunlarının çıxarılıb-çıxarılmaması deyil, bu prosesin nə dərəcədə planlı şəkildə həyata keçirilməsi və alyansın mövcud müdafiə planlarının təhlükə altına düşməməsidir.” Avropada neçə Amerika hərbçisi var? Ukraynada münaqişənin başlanmasından sonra Avropadakı Amerika hərbçilərinin sayı artıb. ABŞ-ın keçmiş prezidenti Co Bayden qoşunu 20 min nəfər artıraraq ümumi sayını 80 minə çatdırıb. Portal qeyd edir ki, bu, Soyuq Müharibə dövründə qitədə 400 mindən çox Amerika hərbçisi olduğu vaxtlarla heç yaxın da deyil, lakin bu addım Vaşinqtonun regiondakı hərbi öhdəliklərinə sədaqətini vurğulayır. Ən çox hərbçi Almaniyadadır: 35,9 min nəfər. İkinci yerdə İtaliya 12,4 minlə, üçüncü yerdə isə Böyük Britaniya 10,1 minlə qərarlaşıb. Tramp administrasiyası Ağ Evə qayıdandan sonra dərhal 10-20 min hərbçinin çıxarılması imkanını nəzərdən keçirdiyini açıqlayıb və diqqətini digər regionlara yönəltmək istədiyini bildirib. Keçmiş NATO mətbuat katibi Oana Lungeşku qeyd edir ki, ABŞ prezidentinin niyyətləri hələ aydın deyil. Onun sözlərinə görə, əvvəllər ABŞ lideri Asiyada qoşunlarını artırmaq planlarından danışsa da, İsrail və İran arasındakı münaqişə fonunda əsas qüvvələri Yaxın Şərqə yönəldə bilər. ABŞ-ın NATO-dakı səfiri Metyu Vitakerin bildirdiyinə görə, Pentaqon bu ilin yayının sonu və ya payızın əvvəlinə qədər Avropadan qoşunların çıxarılması üçün sayın qiymətləndirilməsini aparacaq. Amerika nümayəndəsi bu addımların Şimali Atlantika Alyansının müttəfiqləri ilə koordinasiyasının vacibliyini vurğulasa da, Euractiv-in məlumatına görə, Avropa İttifaqı rəsmiləri bu xəbərə təəccüblənib və ABŞ-ın planları barədə məlumatlı deyillər. ABŞ dövlət katibi Marko Rubionun “heç bir sürpriz olmayacaq” sözləri onları sakitləşdirməyib. Onları ən çox narahat edən məqam, NATO-nun iyunun sonunda Haaqa sammitində Avropa ölkələrinin Trampın müdafiə xərclərini ciddi artırmaq tələbinə razılaşması və onun razı salınması fonunda belə planların mövcud olmasıdır. NATO-nun baş katibi Mark Rütte vəziyyəti şərh edərək, avropalıları narahat olmamağa çağırıb: “Mən Avropa həmkarlarıma müraciət edirəm: çox narahat olmağı dayandırın, investisiya planlarınızı həyata keçirməyə başlayın, sənaye bazası yaradın və Ukraynaya dəstək yüksək səviyyədə qalsın.” Böyük Britaniya və Almaniya Rusiya əleyhinə yeni müdafiə pakti imzalayacaq ABŞ-ın Avropadan qoşunlarının bir hissəsini çıxarmaq planları fonunda, Böyük Britaniya və Almaniya birgə müdafiə pakti imzalamaq işlərini sürətləndirib. Politico jurnalı mənbələrə istinadən yazır ki, müqavilə 17 iyulda imzalanacaq və tezliklə ratifikasiya olunacaq. Birinci dəfə hərbi ittifaq haqqında planlar ötən il səslənmişdi. Almaniya kansleri Olaf Şolts və Böyük Britaniyanın baş naziri Kir Starmer “Triniti-Haus razılaşması”nı imzalamışdılar ki, buna əsasən “bir ölkəyə yönələn strateji təhlükə digər ölkəyə də təhlükə hesab olunacaq”. Bu, Almaniyaya Avropanın iki nüvə dövlətindən biri olan Böyük Britaniya (digəri Fransa) ilə qarşılıqlı yardım müqaviləsi almağa imkan verəcək və Almaniya kansleri Fridrix Merzin ABŞ-dan asılı olmayaraq qitənin qarşısını alma potensialını gücləndirmək istəyinə uyğundur.
Razılaşmaya əsasən, Britaniya və Almaniya NATO-nun şərq sərhədində birgə hərbi təlimlər keçirəcək, pilotsuz uçuş sistemlərinin birgə hazırlanmasını aparacaq, Almaniyanın hərbi sənayesi üçün Böyük Britaniyada artilleriya istehsal fabriki tikəcək və Şimal dənizində sualtı infrastrukturun qorunması tədbirlərinə başlayacaq. Bu pakti imzalamağın əsas səbəblərindən biri ABŞ-ın Avropadakı hərbi iştirakını azaltmaq istəməsidir. Həmçinin tərəflər açıq şəkildə bildirirlər ki, bu paket Rusiya əleyhinə yönəlib və Ukrayna münaqişəsi ilə bağlıdır. Almaniya Müdafiə Naziri Boris Pistorius deyib: “Avropadakı Amerika təhlükəsizliyini təbii qəbul etməməliyik (…) Rusiya Ukraynada münaqişədə iştirak edir və silah istehsalını böyük həcmdə artırır (…) Bu paket NATO-nun Avropadakı dayağını gücləndirəcək, ABŞ isə Hind-Sakit okean regionuna daha çox diqqət ayıracaq.” İngilis-alman hərbi yaxınlaşması Rusiyada reaksiyaya səbəb olub. Xarici İşlər Nazirliyinin müavini Aleksandr Qruşko bildirib ki, Avropa bazasında NATO-ya bənzər yeni hərbi təşkilatın yaradılması Rusiyaya təhlükədir və ondan qorunmaq lazım gələcək. “Bu, bizi çox narahat edir, çünki biz əslində Rusiya əleyhinə aqressiv mövqedə olan yeni hərbi təşkilatla üzləşəcəyik və onlar öz hərbi strategiyasını müvafiq şəkildə qurur (…) Bu, birbaşa ölkəmizə təhdid yaradır və biz ondan qorunmalıyıq,” — diplomat bildirib. Lakin Qruşko şübhə edir ki, Avropada öz hərbi bloku yarana bilər, çünki NATO-nu ABŞ idarə edir və alyans Avropa İttifaqını nəzarətdə saxlayır.
