İspaniyada Mis dövrünə aid “meqa-kənd”də tapılan nadir balina dişi 4 min il əvvəl Aralıq dənizi regionunda yaşamış iberiyalıların bədii istedadlarına işıq salıb.
Hafta.az-ın yazdığına görə, 2018-ci ildə İspaniyanın cənub-qərbindəki Valensina arxeoloji sahəsində tapılan diş, o dövrə aid İberiyada tapılan ilk növ fosildir.
“PLOS One”da dərc olunan araşdırmaya görə, diş çox güman ki, qədim sahil zolağından toplanıb və Mis dövrü sənətkarları tərəfindən diqqətlə hazırlanıb.
4150 ilə 5300 il əvvəl sahil kəndində yaşayan sənətkarlar, ehtimal ki, dişdən şəxsi bəzək əşyaları və ya simvolik artefaktlar hazırlamaq üçün istifadə edirdilər.
Tədqiqatda deyilir ki, fosil işləndikdən sonra qəsdən basdırılıb, bunun sübutu onun səthindəki aşınma və onu örtən sərt qabıqdır.
Tapıntılar təxminən 40 min il əvvəl başlayan Paleolit dövründən ornamentlərin, musiqi alətlərinin və heykəllərin istehsalında fil sümüyündən istifadə haqqında anlayışımızı dərinləşdirir. Gözə çarpan görünüşü, davamlılığı və möhkəmliyi ilə fil sümüyü qədim cəmiyyətlərin ticarət və sosial-mədəni fəaliyyətlərinin ayrılmaz hissəsi idi.
Bununla belə, tarixdən əvvəlki dövrlərdə fil sümüyündən istifadə haqqında bildiklərimizin çoxu fil, begemot, maral və ayı kimi quru heyvanlarından fil sümüyü öyrənilməsi yolu ilə əldə edilib.
Əvvəlki tədqiqatlar İspaniyanın cənubundakı Paleolit və Mis dövrü cəmiyyətlərində fil sümüyündən istifadə edildiyini vurğulasa da, dəniz məməlilərindən əldə edilən bu materialın əhəmiyyəti haqqında çox az şey məlumdur.
Valensinada tapılan 17 santimetr uzunluğunda, 7 santimetr enində və 0,5 kiloqram ağırlığında olan balina dişi keçmişə bənzərsiz bir baxış təqdim edir.
