Azərbaycanda kreditləri ən pis şəkildə qaytaran (gecikdirən) rayonların adları məlum olub.
FED.az-ın araşdırmasına görə ölkə üzrə vaxtı keçmiş kreditlərin ümumi kreditlərə nisbəti 1,6% təşkil edir. Bu, ölkə miqyasında kredit portfelinin nisbətən sağlam olduğunu göstərsə də, regionlar üzrə vəziyyət kəskin şəkildə fərqlənir.
Siyahının "Anti-Lideri": Neftçala rayonu
Cədvəldəki göstəricilər arasında ən çox diqqət çəkən və narahatlıq doğuran rəqəm Neftçala rayonuna aiddir. Bu rayonda vaxtı keçmiş kreditlərin ümumi kreditlərə nisbəti 11,2% təşkil edir. Bu, ölkə üzrə orta göstəricidən təxminən 7 dəfə çoxdur. Rəqəmlərlə ifadə etsək, rayona verilmiş 36,2 milyon manatlıq ümumi kreditin 4,0 milyon manatı artıq problemli borc hesab olunur. Bu, rayonda kreditlərin geri ödənilməsi ilə bağlı ciddi çətinliklərin olduğunu göstərir.
Ölkə ortalamasından yüksək göstəricilərə sahib digər rayonlar
Reytinqdə Neftçaladan sonra gələn rayonların göstəriciləri bir-birinə daha yaxındır, lakin hər biri ölkə ortalamasını (1,6%) üstələyir:
Saatlı rayonu: Bu rayonda vaxtı keçmiş kreditlərin nisbəti 2,9% təşkil edir. Bu, ölkə ortalamasından xeyli yüksək olsa da, Neftçala ilə müqayisədə vəziyyət daha stabildir.
Yevlax rayonu: Kredit portfelinin həcminə görə (107,2 milyon manat) siyahıda fərqlənən Yevlaxda problemli kreditlərin payı 2,8%-dir.
Şəmkir və Culfa rayonları: Hər iki rayonda eyni göstərici – 2,7% qeydə alınıb. Maraqlıdır ki, Şəmkir cədvəldəki rayonlar arasında ən böyük kredit portfelinə (180,4 milyon manat) sahib olduğu halda, Culfa ən kiçik portfelə (9,7 milyon manat) malikdir. Buna baxmayaraq, hər ikisində kredit riski səviyyəsi eynidir.
Əlavə məlumat üçün qeyd edək ki, ümumi həcmi 451,7 milyon manat olan vaxtı keçmiş kredit portfelinin tərkibinə nəzər saldıqda, riskin əsasən paytaxtda cəmləşdiyi görünür.
Məlumata görə, bu portfelin 344,9 milyon manatı, yəni 76%-dən çoxu təkbaşına Bakı şəhərinin payına düşür. Bu, bir tərəfdən paytaxtdakı kreditləşmənin böyük miqyasını göstərsə də, digər tərəfdən borc öhdəliklərinin icrasında yaranan çətinliklərin və potensial bank itkilərinin də məhz burada cəmləşdiyini təsdiqləyir. Maliyyə sisteminin “iki ucu iti bıçağı” olan kreditləşmə, Bakıda həm iqtisadi aktivliyin motoru, həm də risklərin əsas mənbəyi rolunu oynayır.
Paytaxtdan kənarda isə mənzərə kəskin şəkildə dəyişir. Bakıdan sonra ən yüksək göstərici sənaye şəhəri olan Sumqayıtda qeydə alınıb və burada problemli kreditlərin həcmi 16,5 milyon manat təşkil edir. Ölkənin qərb bölgəsinin iqtisadi mərkəzi sayılan Gəncə şəhəri isə 12,0 milyon manatlıq vaxtı keçmiş öhdəliklərlə bu siyahıda üçüncü yerdədir. Bu iki böyük şəhərin birlikdəki payı belə, paytaxtın göstəricisindən 12 dəfədən çox azdır.
Digər regionlar üzrə problemli kreditlərin həcmi daha kiçik rəqəmlərlə ifadə olunur. Paytaxta yaxınlığı ilə seçilən və sürətlə inkişaf edən Abşeron rayonunda bu göstərici 7,0 milyon manatdır.
Aqrar sektorda fəallığı ilə tanınan Şəmkir rayonunda vaxtı keçmiş kreditlərin məbləği 4,9 milyon manata çatır.
Muxtar Respublikanın mərkəzi olan Naxçıvan şəhərində isə 4,3 milyon manatlıq problemli portfel mövcuddur.
Cənub bölgəsindən Neftçala rayonu 4,0 milyon manatla siyahıda yer alarkən, şimal və şimal-qərb bölgələrini təmsil edən Xaçmaz və Zaqatala rayonlarının hər birində təxminən eyni həcmdə – 3,9 milyon manat problemli kredit qeydə alınıb.
Siyahını Qarabağ iqtisadi rayonundan Bərdə rayonu 3,4 milyon manatlıq göstərici ilə tamamlayır.
